كتابی كه خود تبیان همه چیز است و نسبت به تمام حقایق عالیه‌ی عالم، بینه و دلیل است؛ چگونه ممكن و متصوّر است كه تبیان خود نبوده و در دلالت بر مقاصد خود «دلیل» دیگری بخواهد؟!

خداوند حكیم از طریق رعایت ابهام در قرآن كریم و منحصر ساختن عامل رفع ابهام از قرآن به «بیان امام» امّت اسلامی را شدیداً محتاج و نیازمند به امام معصوم و اهل‌بیت رسول(ص) گردانیده آنان را مضطرّ به عرض حاجت در آستان اقدس حجّت(ع) نموده است.

از آزادگى اصحاب كهف همین بس كه مقام وزارت داشتند، ولى به خاطر آخرت و امور معنوى دل از دنیا كندند و به‌حق پیوستند، مانند یوسف(ع) كه از زلیخا و كاخ او برید و گفت: زندان بهتر از آن چیزى است كه زنان مصر مرا به آن دعوت می‌کنند.

خداوند باید راه دیگری برای بندگان قرار دهد تا به وسیله‌ی آن امور نیک و دارای مصلحت را از امور ناپسند تمیز داده و به سعادت برسند. این راه دوم، همان فرستادن انبیاء و پیامبران الهی است. بنابراین مهم‌ترین علت بعثت ایشان، فراهم‌آوردن تمام زمینه‌های شناخت و اتمام حجت بر انسان‌هاست.

در یكى از سال‌ها، در همان روز عید در كاخ سلطنتى، دقیانوس، جشن و دیدار شاهانه برقرار بود، فرماندهان بزرگ لشگر در طرف راست او، و مشاوران مخصوصش در طرف چپ قرار داشتند، یكى از فرماندهان به دقیانوس چنین گزارش داد: لشگر ایران وارد مرزها شده است.

خداوند هیچ‌گاه از اعمال زشت کافران غافل نشده و آنان را مشمول عذابی به مراتب دردناک‌تر از بلایای دنیایی می‌گرداند.

مَثل انسان حریص بر دنیا، چون کرم ابریشم است که هر چه تلاش می‌کند، بیشتر پیله افکنده و نجاتش سخت‌تر می‌شود تا از شدت حرص و غم بمیرد.

تمام عقاید حقّه و اخلاق فاضله و اعمال صالحه از هر قبیل كه هست؛ وقتی نافع به حال ما بوده و در نجات و سعادت ما اثر خواهد داشت كه در سایه‌ی «ولایت» امام امیرالمؤمنین علی(ع) و سایر ائمه اهل البیت(ع) به دست آمده و انجام پذیرد.

خداوند به همه‌ی انسان‌ها؛ از جمله کافران؛ مهلت می‌دهد تا شاید از راه باطل بازگشته و توبه نموده یا بر گناه خویش افزوده و در گمراهی بیشتر فرو روند.

جدّ و تأكیدی كه خدا و رسول خدا در باب امامت و تعیین ولی و امام مسلمین اعمال فرموده‌اند در هیچ مسأله‌ای از مسائل مربوط به دین نفرموده‌اند و لذا از همان روز اولّی كه موضوع «نبوّت» نبی اكرم(ص) به بشر عرضه شد، دنبال آن، موضوع «ولایت» و امامت نیز اظهار گردید...

«استدراج» به این معناست که خداوند نعمت‌های خود را بر کافران و گناه‌کاران را به تدریج افزایش داده و آنان را از استغفار و توبه باز دارد. بدین ترتیب، غرق شادی و سرخوشی شده و به دنیا دل بسته‌تر می‌شوند.

رسول خدا(ص) فرمود: ترسناكترین چیز بر امّت من، بعد از من، مردی است كه قرآن را بگیرد و آن را در غیر مواردی كه باید نهاده شود بنهد [یعنی قرآن را با آراء خود تطبیق نموده و از مسیر مرادات واقعیّه‌اش برگرداند].

اى پسر جان! اگر درباره مرگ شك دارى، خواب را از خود بران، درصورتی‌که قدرت بر این كار ندارى، و اگر درباره روز قیامت شك دارى، بیدارى از خواب را از خود دفع كن، درصورتی‌که چنین قدرتى ندارى، و اگر در این دو مورد بیندیشى می‌بینی كه جان تو در دست دیگرى است...

كتاب خدا عزّوجلّ [مشتمل] بر چهار چیز است: عبارت و اشارت و لطائف و حقایق. عبارت [در سطح فهم] عوام است و اشارت مختصّ به خواصّ؛ لطایف [در خورد درك] اولیاء و حقایق [مربوط] به انبیاست.

امام صادق(ع): «خداوند می‌گوید: اگر در بنده‌ی مؤمنم شک و تردید راه نمی‌یافت، سر کافران را آهن می‌گذاشتم تا هیچ‌گاه سردرد نگیرند. [یعنی تمام آسایش دنیا را برایشان فراهم می‌کردم.]»

اى پسر جان! از دنیا ایمن مباش كه گناهان و شیطان در آن قرار دارند... دنیا را زندان خود ساز تا آخرت بهشت تو گردد، اى پسرم! تو نمی‌توانی كوه را از جاى برکنی، و تكلیف به چنین كارى نخواهى شد، پس بلا را بر دوش خود حمل نكن، و خودت را به دست خود به هلاكت نرسان

لازم است دانسته شود، منظور از ابهام و اجمالی كه ما به آیات قرآن نسبت داده‌ایم و اختلاف انظار مفسّرین را هم شاهد گفتار آورده‌ایم، از نظر تشخیص «مصادیق» و تعیین «مرادات» عالیه است؛ نه از لحاظ «دلالت» لفظ بر مفهوم و درك معنای «لغت» در ظاهر.

قرآن اساساً لذات و خوشی‌های دنیایی را به قدری پست و ناچیز می‌داند که شایسته‌ی مؤمنان نبوده و نباید با نعمت‌های عظیم اخروی برای آنان مقایسه شود.

داورى در میان مردم سخت‌ترین منزلگاه‌ها و مهم‌ترین مراحل است و امواج ظلم و ستم از هر سو متوجه آن است، اگر خدا انسان را حفظ كند، شایسته نجات است، و اگر راه خطا برود، از راه بهشت منحرف شده است...

اعتقاد عموم مسلمانان به موجب خود آیات قرآن كریم این است كه «قرآن» به عین ‌الفاظش از جانب خداوند تعالی به وسیله‌ی حضرت روحُ‌الاَمین (جبرئیل(ع)) بر رسول اكرم(ص) نازل شده است نه اینكه مانند «احادیث قدسی» معانی از خدا و الفاظ از رسول خدا(ص) باشد.