مصافحه بعد از نماز

با یکدیگر دست بدهید تا کینه از دل‌های شما برود. پیامبر اکرم (ص) نهج الفصاحه حدیث 1150

سؤال: آیا مصافحه نمازگزاران بعد از نماز جماعت مستحب است و انجام آن قبل یا بعد از ذکر تسبیحات حضرت زهرا (س) تفاوت دارد؟

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای:

استحباب آن معلوم نیست ولی رجاءً مانع ندارد. البته به‌ طور کلّی مصافحه مؤمنین با هم مستحب است.

حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی:

اصل مصافحه دو مؤمن با یکدیگر در هنگام ملاقات مستحب است و روایات متعدّده در این خصوص وارد شده است و امّا در خصوص مصافحه بعد از نماز چیزی به نظر نرسیده به ‌جز روایتی که خلاصه‌اش این است در شب معراج جبرئیل اذان گفت و حضرت رسول اکرم (ص) جلو ایستاد و انبیاء علیهم‌السّلام در حالی ‌که ابراهیم (ع) در طرف راست و حضرت امیر (ع) در طرف چپ آن حضرت قرار داشتند به جماعت نماز خواندند و بعد از نماز حضرت ابراهیم با رسول خدا و با حضرت امیر با دو دست مصافحه نمود. و به ‌هر حال مصافحه بعد از نماز نه به‌ عنوان خصوصیّت بلکه به‌ عنوان استحباب اصل مصافحه خوب است و بهتر است بعد از تسبیح حضرت زهرا سلام‌الله علیها باشد چون از جمله آداب این تسبیح این است که بعد از نماز قبل از اینکه صورت را از قبله بگرداند، بگوید و مصافحه نوعاً مستلزم رو از قبله برگرداندن است.

حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی:

به‌ عنوان تعقیب بعد از نماز وارد نشده است.

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی:

روایت خاصّی در این زمینه نیافتیم ولی انجام این کار به نیّت روایات مطلقه که در مورد مصافحه وارد شده اشکالی ندارد و گاه آن را ترک کنید و بهتر است پس از تسبیحات حضرت زهرا سلام‌الله علیها باشد.

حضرت آیت‌الله تبریزی:

در خصوص بعد از نماز جماعت روایتی به نظر نرسید و شاید حالت نماز حالت جدا شدن از مردم و توجّه به خداست و شباهت به غیبت و پنهان شدن از برادر مؤمن دارد و در مورد حضور مؤمنین پس از غیبت مصافحه در روایت وارد شده است و تسبیحات فاطمه زهرا سلام‌الله علیها مقدّم است.

حضرت آیت‌الله سیستانی:

مصافحه مؤمنین میان آنها ثواب دارد.

حضرت آیت‌الله بهجت:

استحباب خصوصی به نحو ورود ندارد و بهتر است بعد از ذکر تسبیحات باشد.