خمس خانه یا ماشین

"بخل نسبت به اخراج (پرداخت) مالی که خداوند واجب کرده قبیح ترین بخلها می‌­باشد."

"بدترین اموال آن مالی است که حق خداوند از آن پرداخت نشده باشد."

امام علی(ع)، الحکم الزاهره 2/250

سؤال: خانه یا ماشینی که انسان می‌­فروشد تا دوباره با پول آن وسیله یا خانه بخرد آیا به محض فروختن خمس آن واجب است، یا اگر سال بر آن گذشت و خرج نشد، خمس آن باید پرداخت گردد.

حضرت آیت الله خامنه‌ای:

اگر خانه از درآمد بین سال برای زندگی و سکونت ساخته شده و پس از سکونت در آن در سال بعد به فروش رفته است پول فروش آن خمس ندارد. ولی اگر از درآمدی که سال بر آن گذشته ساخته شده است خمس پولی که در ساخت آن هزینه شده است باید پرداخت شود. اگر ماشین جزء مؤونه شما باشد و آن از درآمد بین سال جهت استفاده شخصی زندگی خریده باشید، پول فروش آن خمس ندارد. (اجوبة الاستفتائات، 1/264-267)

حضرت آیت الله فاضل لنکرانی:

چناچه تا آخر سال صرف در مؤونه نشود، باید تخمیس شود.

حضرت آیت الله بهجت:

در صورت نیاز ضروری زندگی مثل تهیه منزل و غیره خمس ندارد، بلکه در غیر آنها هم اگر مصرف شود قبل از سال مانعی ندارد.

حضرت آیت الله صافی گلپایگانی:

اگر خانه مسکونی و ماشین سواری مورد نیاز شخصی خود را به قیمت بیشتر از خرید بفروشد و زیادی قیمت تا یکسال بماند و صرف مؤونه نشود، به زیادتی، خمس تعلق می‌­گیرد.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی:

در صورتی که ماشین سواری و خانه مسکونی خودش باشد خمس ندارد، و در غیر این صورت پس از گذشتن سال خمسی، خمس دارد.

حضرت آیت الله تبریزی:

اگر خانه یا ماشن مذکور را با پول خمس داده خریده بود یا متعلق خمس نبود به زیادی فروخته است، چناچه از زمان فروختن تا یک سال آن را در مؤونه خرج نکند، آخر سال خمس زیادی را باید بدهد و سرمایه قرار دادن صرف در مؤونه نیست.

حضرت آیت الله سیستانی:

اگر با ارباح در عرض سال خریده و پس از گذشت سر سال خمسی فروخته، به مقدار قیمت خرید خمس ندارد و مازاد آن اگر تا سر سال بعد در مؤونه مصرف نشد، خمس دارد.