نتیجه بحث و بررسی بیشتر
از گفتار گذشته چنین نتیجه میگیریم که یار و یاور، آن هم یاران جانباز، مخلص، آگاه و متعهّد از شرایط اولیّه ظهور حضرت مهدی(ع) باید در همه نقاط جهان، افرادی از مرد و زن آماده شوند و خود را با یاران حقیقی تطبیق دهند، یارانی ممتاز و آگاه در همه زمینهها، یارانی ایثارگر و رزمنده و دشمن برانداز. و باید علاقهمندان به ظهور قائم(ع) چنین باشند و چنین یارانی در همه جا به وجود آورند، تا زمینه خوبی برای نزدیک شدن ظهور گردند.
برای اینکه بیشتر به سلحشوری یاران حضرت مهدی(ع) پی ببریم، در پایان به این روایت نیز توجّه کنید: امام باقر(ع) فرمود:
«اَلْقَی الرُّعْبُ فِی قُلُوبِ شِیعَتِنا مِنْ عَدُوِّنا، فَإِذا وَقَعَ أَمْرُنا وَ خَرَجَ مَهْدِیُّنا کانَ أَحَدُهُمْ أَجْرَی مِنَ اللَّیْثِ وَ أَمْضی مِنَ السِّنانِ وَ یَطَأَ عَدُوُّنا بِقَدَمَیْهِ وَ یَقْتُلُهُ بِکَفَّیْهِ؛
امروز ترس و رعب دشمنان ما بر دل دوستان ما افکنده شده و چون امر ما واقع شود و حضرت مهدی(ع) ما خروج کند، هر کدام از دوستان ما از شیر دلیرتر و از نیزه برّانتر شوند و دشمنان را پامال کنند و با دست و چنگ بکشند».[1]
به هر حال چنان که از روایات استفاده میشود: فتح و پیروزی همراه امام قائم(ع) است و هر کجا میرود فتح و پیروزی در آنجا به دست میآید.[2] پس در غرب و شرق به حمایت آن حضرت برمیخیزند.[3]
و طبق روایتی: سیصد و شصت مرد کامل الهی در بین حجرالأسود و مقام ابراهیم(ع) با امام قائم(ع) بیعت میکنند... آنها وزیران اویند که بار سنگین مسؤولیتهای کشور جهانی را اداره مینمایند.[4]
آن حضرت در فتح روم دارای هفتاد هزار سپاه است که تکبیرگویان آنجا را فتح میکنند، غرّش تکبیر اوّل یکسوم روم را، و غرّش دوم یکسوم دیگر روم را، و غرّش سوم که همراه یورش قهرمانان است همه مردم را تحت پرچم امام قائم(ع) قرار میدهد، اسلام و مسلمین سربلند و پیروز میشوند و کفر و کافران ذلیل و خوار میگردند، و تنها دین خالص حکومت خواهد کرد.[5]
صلیبها شکسته میشوند و خوکها نابود میگردند، عصر او عصر پرهیزکاران است، یارانش پاک و خالص هستند و از آلودگیها به دورند و در خطّ حق که خط آن حضرت و یارانش میباشد، گام برمیدارند و به عنوان رجال الهی و وزیران آن حضرت، یاد شدهاند.[6]
اوتاد، عصائب، ابدال، نجباء، رفقاء و اعاجم؟
جالب اینکه در وصف یاران مهدی(ع) واژههایی مانند: «اوتاد، عصائب، ابدال، نجباء، رفقا و اعاجم» آمده که با توجه به معانی این عناوین با ویژگیهای یاران حضرت مهدی(ع) نیز آشناتر میشویم:
اوتاد: قبلاً گفتیم که ایشان طبق روایات سی نفرند که همواره در خدمت امام عصر - ارواحنا له الفداء - به سر میبرند، هر کدام از آنها که از دنیا بروند، فرد شایسته دیگری جانشین او میگردد.[7]
با توجه به کلمه «اوتاد» که جمع «وَتَد» به معنی میخ است و با توجه به آیه 7 سوره نبأ قرآن که خداوند میفرماید:
« وَالجِبالَ أَوْتاداً »؛
ما کوهها را میخهای زمین قرار دادیم (که زمین را نگهدارند و به وسیله آن، زمین از هم نپاشد).
نتیجه میگیریم که این یاران از مردان بسیار خالص و دلاور هستند که همچون کوه استوار، در خدمت آن حضرت(ع) به سر میبرند.
عصائب: طبق بعضی از روایات، اینها یاران حضرت مهدی(ع) در عراق هستند که هنگام ظهور آن حضرت خود را به مکه میرسانند و با او بیعت میکنند.[8]
با توجّه به معنی «عصائب» که جمع «عصبه» به معنی جوانمردان رشید و نیرومند است، به دست میآوریم که یاران مهدی(ع) باید چنین باشند. ناگفته نماند که در بعضی از روایات، یاران حضرت مهدی(ع) با عنوان «اخیار» خوانده شدهاند.[9]
ابدال: اینها یاران حضرت مهدی(ع) در شام هستند و هنگام خروج و ظهور آن حضرت، خود را به مکه میرسانند و با آن حضرت بیعت میکنند.[10]
معنی ابدال چنان که مرحوم طریحی در مجمعالبحرین میگوید: آنها جمعی از صالحان میباشند، که همواره در زمین هستند، وقتی یکی از آنها فوت کرد، خداوند بدل او شخص صالح دیگر را میگذارد، اینها چهل یا هفتاد نفر در شام هستند و یا سی نفر در جای دیگر.[11]
بنابراین اینها مردان خالص و کامل و صالح روی زمین هستند. ضمناً ناگفته نماند: شخصی از حضرت رضا(ع) در مورد ابدال پرسید، آن حضرت(ع) فرمود: ابدال، اوصیای پیامبران هستند.[12]
نجباء: طبق روایتی که از امام علی و امام باقر(ع) نقل شده: اینها یاران مهدی(ع) از سرزمین مصر هستند.[13] نیز در روایتی آمده که اینها از کوفه هستند.[14]
با توجه به معنی «نجباء» که جمع «نجیب» به معنی افراد پاکسرشت و خوشنفس و جوانمرد است، نیز به ویژگی دیگر یاران مهدی(ع) پی میبریم.
رفقاء: یاران حضرت مهدی(ع) از کوفه هستند و خود را هنگام ظهور به مکه رسانده و با آن حضرت بیعت میکنند و همچون پارههای متراکم ابر پاییزی به سوی مکه روانه میشوند.[15] و پنجاه نفر از سیصد و سیزده نفر اهل کوفه هستند.[16]
با توجه به معنی «رفق» و «رفاقت» که نشانگر صفا و صمیمیت و پیوند محکم آنهاست، به ویژگی دیگر یاران مخلص حضرت مهدی(ع) نیز پیمیبریم.
اعاجم: یعنی غیر عرب، چنانکه هم اکنون نیز ما نشانههایش را در ایران، افغانستان و پاکستان و... میبینیم. امام زمان(ع) یاران بسیار مقاوم و خستگیناپذیر و مخلص در این کشورهای عجمی دارد. همینها میتوانند هسته مرکزی ارتش نیرومند امام(ع) را در کشورهای عجمی تشکیل دهند و به توسعه آن اقدام جدی کنند.[17]
با توجّه به اینکه حکومت جهانی ارتش نیرومند و قوی و کامل میخواهد. آن هم در اطراف امامی که غرق در اسلحههای پیامبر اسلام(ص) است و حتّی اسب و شتر و دلدل و براق و پرچم پیامبر خدا(ص) همراه اوست و مصحف مخصوص امیرمؤمنان علی(ع) را در دست دارد.[18]
این نیز قابل توجه است که امیر مؤمنان علی(ع) فرمود:
«اصحاب مهدی(ع) جواناند و پیر در آنها یافت نمیشود، جز مثل سرمه در چشم و نمک در غذا، که کمترین چیز در غذا نمک است».[19]
امدادهای غیبی به کمانقلابیون
از آنجا که مردان خدا به یاری حضرت قائم(ع) میشتابند و شب و روز برای برقراری حکومت جهانی تحت رهبری آن حضرت تلاش میکنند، خداوند نیز با امدادهای غیبی خود بهترین حمایت را از آنها خواهد کرد، چنان که در قرآن کریم میفرماید:
«اگر شما خدا را یاری کنید، خدا نیز شما را یاری میکند، و قدمهای شما را ثابت و استوار میدارد».[20]
اینک به این روایت که فشرده روایات بسیاری است، توجّه کنید:
«هنگام ظهور امام قائم(ع) ، فرشتهای بالای سر آن حضرت فریاد میزند: این مهدی(ع) خلیفه خدا است، پس از او پیروی کنید. مردم به سوی او سراسیمه میشوند و او حکومت شرق و غرب را به دست میگیرد، خداوند او را به سه هزار فرشته کمک مینماید، اصحاب کهف از یاران او هستند، جبرئیل در پیشاپیش سپاهش و میکائیل در کنار سپاهش میباشند، و حضرت مهدی(ع) صندوق سکینه را از غار انطاکیه بیرون آورد، و اسفار تورات را از کوهی در شام خارج کرده و به آن با یهود، احتجاج و استدلال میکند و بسیاری از یهودیان مسلمان میشوند».[21]
به این ترتیب میبینیم: بزرگترین امدادهای غیبی به کمک حضرت مهدی(ع) و یارانش میشتابند و همه سختیها و ناگواریها برای او و یارانش آسان میشوند. چنانکه امام صادق(ع) در روایتی فرمود:
«یَذُلُّ لَهُ کُلُّ صَعْبٍ؛
همه مشکلات در برابر امام قائم(ع) تسلیم و رام گردد».[22]
و این موضوع باید مسلمین را قویدل و محکم کند، آنها نهراسند و بدانند کمک خدا پشت سر آنهاست.
پینوشتها:
[1] اثبات الهداة، ج 7، ص 113.
[2] المجالس السنیة، ج 5، ص 722.
[3] المجالس السنیة، ج 5، ص 709.
[4] المجالس السنیة، ج 5، ص 711.
[5] المجالس السنیه، ج 5، ص 723.
[6] المجالس السنیه، ج 5، ص 723.
[7] غیبت طوسی، ص 102، بحارالأنوار، ج 52، ص 158.
[8] المجالس السنیه، ج 5 ص 699 - در مورد وفاداری مردم کوفه (که شامل نجف نیز خواهد شد) روایات دیگری نیز رسیده، ازجمله اینکه پنجاه هزار نفر از دلیران مردم کوفه مدافع خاص امام قائم(ع) در برابر دشمن هستند. - بحارالأنوار، ج 52، ص 306.
و اینکه مقرّ حکومت جهانی حضرت مهدی(ع) کوفه است. نیز حاکی است که مردم کوفه در پشتیبانی آن حضرت جدّی و شجاع هستند. - اثبات الهداة، ج 7، ص 49.
امام باقر(ع) ضمن روایتی فرمود: «خوشبختترین مردم نسبت به امام قائم(ع) مردم کوفه هستند». - اثبات الهداة، ج 7، ص 169.
[9] اثبات الهداة، ج 7، ص 38.
[10] المجالس السنیه، ج 5، ص 699 و 709.
[11] مجمع البحرین (ماده بدل).
[12] سفینه البحار، ماده بدل.
[13] امام علی(ع) فرمود: الابدال بالشام وانجباء بمصر والعصائب بالعراق (مجمع البحرین ماده عصب).
[14] بحارالأنوار، ج 52، ص 347.
[15] المجالس السنیه، ج 5، ص 709.
[16] بحارالأنوار، ج 52، ص 306.
[17] ضمناً ناگفته نماند: طبق بعضی از روایات پس از ظهور آن حضرت، جبرئیل(ع) و فرشتگان و نجباء جن و نقباء مردم با او بیعت میکنند. (بحارالأنوار، ج 53، ص 8 و 9)، پس واژه «نقباء» که به معنی مردان آگاه و متعهد است نیز بر یاران خاص امام افزوده میشود.
[18] بحارالأنوار، ج 53، ص 36.
[19] اثبات الهداة، ج 7، ص 37.
[20] سوره محمّد، آیه 7.
[21] المجالس السنیه، ج 5، ص 710 به نقل از اسعاف الرّاغبین – در این باره مطالبی در بحارالأنوار، ج 52، ص 328، نیز آمده است.
[22] بحارالأنوار، ج 52، ص 283.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
محمّد محمّدی اشتهاردی