زنان باید احساس مسؤولیت کنند
در این مسیر زنان که نیمی از جامعه را تشکیل میدهند، باید نقش سازنده داشته باشند، بدانند که آنها نیز موظّفند دوش به دوش مردان برای زمینهسازی ظهور امام قائم(ع) و برای خودسازی و پاکسازی محیط و قهرمانپروری که آن هم زمینهسازی است، تلاش عمیق و پیگیر و خستگیناپذیر بنمایند.
وقتی در جنگ احد بسیاری از مسلمانان کشته شدند و شخص رسول خدا و امام علی(ع) سخت مجروح گردیدند، شایع شد که پیامبر(ص) نیز شهید شده، زنان مسلمان به خصوص خیلی ناراحت شدند، از خانهها بیرون آمدند و به تحقیق پرداختند.
یکی از این زنان انصار (مسلمان مدینه) از مدینه بیرون آمده و سراسیمه به سوی احد رهسپار شد، در راه مردی را دید که از جبهه برمیگردد، از او پرسید: آیا به پیامبر(ص) آسیبی وارد شده است؟ آن مرد به جای جواب سؤال زن به او گفت: ای خواهر! پدر شما کشته شده است.
زن تکان ملایمی خورد، باز طولی نکشید پرسید: آیا پیامبر(ص) سالم است؟ آن مرد به جای جواب سؤال زن به او گفت: ای خواهر! برادر شما نیز کشته شده است.
زن تکان مختصری عارضش شد، ولی بار دیگر به حال آمد و پرسشش را تکرار کرد، مرد برای بار سوم گفت: ای خواهر! شوهر شما کشته شده است.
زن باز تکانی خورد، امّا این بار با خشم و گستاخی گفت: من نمیخواهم بدانم چه کسانی از من کشته شدهاند، فعلاً احتیاجی به اینها ندارم، خواهش میکنم بگویید: پیامبر(ص) در کمال سلامتی است؟ آن مرد در جواب گفت: پیامبر(ص) در کمال سلامتی است.
ناگهان صورت زن از خوشحالی برافروخته شد و با حالی سرشار از عشق به اسلام، قاطعانه گفت: بنابراین قربانی ما هدر نشده است.[1]
یعنی اگر من سه قربانی (پدر و برادر و شوهرم) را در راه خدا دادهام به هدر نرفته، چرا که رهبر عزیز اسلام پیامبر(ص) زنده است و همین افتخار مرا بس.
این چنین زنان قهرمان در صدر اسلام بسیار بودند، هماکنون نیز باید زنان مسلمان این چنین نقش گویا و زاینده و بالنده داشته باشند و بدانند که گردش چرخ انقلابها (بدون آن به فرج امام زمان(ع) نزدیک نخواهیم شد) نیمی به دوش زنان است و زن باید خود را درک کند و بداند مسؤولیّتی بس سنگین دارد و قبلاً نیز در این باره سخن گفتیم.
الگوی زنان مسلمان باید افرادی مانند خدیجه و زینب کبری(ع) باشد، زینب(س) در شرایط سخت نهضت امام حسین(ع) سه کار مهم را به عهده گرفت:
1. حمایت از رهبرش امام حسین(ع) تا زنده بود و سپس از امام سجاد(ع)
2. حفظ یتیمان و سرپرستی از آنها.
3. رساندن پیام شهیدان در کوفه و شام، و با بیانات کوبنده و پرمحتوا
در هر جا سخن از آنان گفت، این سه امر مهم را به خوبی انجام داد و مرام آنها را زنده نگه داشت.
توجه به جمعه و جماعات
شکّی نیست که از مهمترین عوامل پیروزی، اتّحاد و اجتماع و به همپیوستگی است که به راستی یک اهرم بسیار قوی برای حرکت دادن سریع چرخهای انقلاب است. منتظران امام مهدی(ع) باید به آن توجّه کامل داشته باشند و بدانند (چنانکه قبلاً گفتیم) آن حضرت اماکن مقدسه را توسعه میدهد، از جمله مسجد کوفه را، تا جمعیت در آن جا بگیرند.
ما وقتی نماز را هر روز میخوانیم، وقتی آن را تجزیه و تحلیل میکنیم، میبینیم نماز بر اساس جمع و جماعت تشریع شده است، مثلاً در سوره حمد واژههای «نَعْبُدُ = تنها تو را میپرستیم»، «نَسْتَعِینُ = تنها از تو کمک میجوییم» و «اِهْدِنا = ما را هدایت کن» همه به صورت جمع به کار رفته است. و در پایان نماز، سلام بر جمع شده «اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ = سلام بر شما»؛ این نشانه آن است که انزوا و گسیختگی از اجتماع، از اسلام به دور است، اینک به چند روایت زیر توجّه کنید:
1. پیامبر خدا(ص) تصمیم گرفت مردمی را که در منزلهای خود نماز میخوانند و در جماعت شرکت نمیکنند، خانههایشان را آتش بزند. نابینایی به حضور پیامبر خدا(ص) رسید، عرض کرد: من شب کور هستم، صدای اذان جماعت را میشنوم، ولی کسی نیست که دستم را بگیرد و مرا به مسجد برساند تا در جماعت شرکت کنم و با شما نماز بخوانم. پیامبر خدا(ص) فرمود:
«از منزل خود تا مسجد طنابی بکش، آن طناب را بگیر و با راهنمایی آن، خود را به مسجد برسان و در جماعت شرکت کن.»[2]
2. امام صادق(ع) فرمود:
«هر کس درباره جماعت مسلمانان به اندازه یک وجب مانع شود، تعهّد ایمان از گردنش ساقط میگردد.»[3]
3. امیر مؤمنان علی(ع) فرمود:
«وَ أَلْزِمُوا عَمّا عَقَدَ عَلَیْهِ حَبْلُ الجَماعَةِ»؛
به آنچه را که پیوند جماعت بر آن گره خورده است، بپیوندید و آن را رها نکنید.[4]
4. در مورد نماز جمعه، این نماز عبادی سیاسی و این میتینگ هفتگی پرشور مسلمین و این اجتماع دشمنشکن و نفاق برانداز، امام باقر(ع) فرمود:
«مَنْ تَرَکَ الجُمُعَهَ ثَلاثَ جُمَعٍ مُتَوالِیَةٍ، طَبَعَ الله عَلی قَلْبِهِ»؛
هرکس (بدون عذر شرعی) سه بار پشت سر هم نماز جمعه را ترک کند، خداوند مهر بر قلبش میزند.[5]
(یعنی چنین کسی آن چنان در عناد و نفاق و بیایمانی فرو میرود که خداوند حس تشخیص را از او میگیرد و او را کوردل میکند.)
باز فرمود:
«سوگند به خدا! به من خبر رسید که یاران پیامبر خدا(ص) در روز پنجشنبه برای روز جمعه (و انجام نماز جمعه و سایر آداب) مهیّا میشدند.»[6]
5. امام صادق(ع) فرمود:
«هر کس به سوی مسجد گام برمیدارد، به هر چیز خشک و تری در راه گام بگذارد، زمین آن تا طبقه هفتم برای او تسبیح خدا میگویند.[7]
در مورد نظم و پاکیزه نگهداشتن مسجد نیز روایاتی بسیار آمده، از جمله پیامبر خدا(ص) فرمود:
«صفهای خود را منظّم کنید، در حالی که شانههایتان در ردیف همدیگر باشد، تا شیطان در شما نفوذ نکند.»[8]
نیز فرمود:
«هر کس روز پنجشنبه و شب جمعه، مسجد را جارو کند و ذرّهای خاک از آن مسجد بر سر و صورت او بنشیند، خداوند او را میآمرزد.»[9]
در این مورد، روایات دیگری نیز در کتاب تهذیب شیخ طوسی(ره) صفحه 256 آمده است. به این ترتیب: باید علاقهمندان به ظهور امام مهدی(ع) به اجتماع و جماعت و نماز جمعه و پرکردن مساجد، اهمیّت فوقالعاده بدهند، تا در پرتو آن، عوامل استقبال از امام مهدی(ع) فراهم شود و موجب خودسازی خودشان گردد. امامان معصوم ما از هر فرصتی برای تهذیب و پاکسازی پیروانشان استفاده میکردند.
پینوشتها:
[1] داستانهایی از تاریخ، نوشته سیّد غلامرضا سعیدی،ج 2، ص 46.
[2] وسائل الشیعه، ج 5، ص 377، - تهذیب، ج 2، ص 266.
[3] وسائل الشیعه، ج 5، ص 377.
[4] نهجالبلاغه، خطبه 151.
[5] تهذیب الاحکام، ج 3، ص 338.
[6] همان، ج 3، ص 336.
[7] تهذیب الاحکام، ج 3، ص 254.
[8] همان.
[9] همان، ص 255.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
محمّد محمّدی اشتهاردی