انگشتر طلا و آرایش با آن برای مرد

سؤال:

در توضیح المسائل مراجع تقلید مسئله ۸۴۰ مذکور است، زینت کردن به طلا مثل آویختن زنجیر طلا به سینه و انگشتر طلا به دست کردن و بستن ساعت مچی طلا به دست برای مرد حرام و نماز خواندن با آن‌ها باطل است و احتیاط واجب آن است که از استعمال عینک طلا هم خودداری شود، ولی زینت کردن به طلا برای زن در نماز و غیر نماز اشکال ندارد.

در مسئله قبل از این مسئله مذکور است پوشیدن لباس طلاباف برای مرد حرام و نماز با آن باطل است ولی برای زن در نماز و غیر نماز اشکال ندارد.

و همچنین خوردن و آشامیدن از ظرف طلا و نقره حرام است[1] و وضو گرفتن و غسل کردن در ظرف طلا و نقره اشکال دارد.[2]

آیا در طلا چه مضرّاتی هست که استعمال آن در این موارد حرام شده است، آیا اسلام با زینت و آراستن مخالف است؟!

پاسخ:

خلقت و طبیعت مرد از جهات مختلفی با زن متفاوت است؛ یکی از جهاتی که همه‌ی ما آن را حس می‌کنیم آن است که نوع زنان از لحاظ عاطفی و سایر خصوصیات طوری آفریده شده‌اند که آرایش و زینت برای آنان طبیعی است از این‌رو از آنان به جنس لطيف تعبیر می‌کنیم و در روایات با تعبیر ریحانه (نه قهرمانه) یاد شده‌اند، چون زنان علاوه بر وظائف خاصی که دارند وظیفه دیگری هم دارند که عبارت است از جلب عواطف شوهران خود و آرایش و زینت کردن در این مورد بسیار مطلوب و مطبوع است.

ولی مردان چنین نیستند، مردان باید به کار و فعالیّت بیرون خانه بپردازند و عمر خود را در امور تجمّلاتی و آرایش صرف نکنند، چنانکه گفته‌اند:««از شیر حمله خوش بود و از غزال رم» و انگهی معلوم است که چقدر از فسادها و گناهان جنسی از این ناحیه دامنگیر اجتماع می‌شود، هرگاه مردان با طلا و جواهرات خود را زینت دهند.

تجمّلات و تجمّل پرستی یکی از راههایی است که طرق سعادت را به روی انسان مسدود می‌کند، اسلام برای حفظ شئون مردانگی در مردان، خواسته است که آنان به تجمّل و آرایش مفرط نپردازند و از حالت ظرافت زنانگی به دور باشند.

از طرفی بخش عظیمی از پشتوانه‌ی اقتصاد ممالک؛ طلا است؛ اگر طلاها، ابزار آرایش حتی برای مردان درآیند، این یک نوع احتکاری است که قطعاً به اقتصاد جامعه‌ها آسیب فراوان می‌رساند انگشترهای گران قیمت غیر طلا هر چقدر هم گران باشند ولی چون از جنس طلا نیست و عنوان پشتوانه ندارد، این آسیب را نمی‌رسانند.

به‌ علاوه؛ اسلام و عقل و منطق، از تبعیضات و اختلافات طبقاتی به حدی که موجب امتیاز و آقا منشی عدّه‌ای و سر افکندگی عدّه‌ای دیگر شود، مخالف است، برخلاف عدل و احسان است که عدّه‌ای دارای ظروف طلا و نقره باشند ولی عدّه‌ای دیگر، با ظرف‌های سفالی بسازند.

نیز باید از نظر دور نداشت که زینت کردن مردها به طلا غالباً موجب تكبّر و خودخواهی و غرور می‌شود، ولی در مورد زنان چون مطابق طبع آن‌ها است، غروری در آن نیست... و ده‌ها آثاری از این قبیل، ممکن است موجب تشریع این قانون اسلامی ‌شده باشند.

پی‌نوشت‌ها:

[1] توضیح المسائل، مسئله ۲۳۲.

[2] توضیح المسائل، مسئله 278.