الهامگیری از باورداشت مهدویّت
بر کسی پوشیده نیست که عقیده به ظهور حضرت مهدی(ع)، عقیدهای است که امید میآفریند و نشاط و تلاش ایجاد میکند، سستی و ناامیدی و کسالت را از بین میبرد، حرکتهای اصلاحگرانه و اسلامخواهانه را تشویق میکند و جانهای شورنده بر استکبار و استضعاف را تقویت مینماید.
[دین] اسلام هنوز به کمال اهداف خویش نرسیده و به مرحله تحقّق همه آرمانهایی که برای جامه عمل پوشاندن به آنها آمده است، دست نیافته است. آینده از آنِ اسلام است و ناگزیر باید روزی فرا برسد که اسلام عزیز بر همه گیتی حکمروا باشد و همه ستمگریها و حقّکشیها را از بین ببرد.
دنیا بهزودی به دامن اسلام پناه خواهد آورد و نیاز دنیا به اسلام هر روز ظاهرتر از روز پیش به چشم میخورد. نور اسلام هر روز روشنتر و پرتوی آن هر روز درخشانتر از قبل در همه دنیا احساس میشود.
شکست نظامهای استکباری رایج و فروپاشی احزاب شرکآلود غیرانسانی و عدم موفّقیت برنامههای اقتصادی و سیاسی آنان در گسترش امنیت و آسایش مردمی، و ناکامماندن این سیاستها در تحقّق اهداف انسانی و از بین بردن جهل و ستم و کینهجوییها و نژادپرستیها، روزبهروز دلها را برای قبول اسلام آمادهتر ساخته و مردم دنیا را برای پذیرش برنامههای الهی آن - که یگانه راهحلّ مشکلات بشریت است – مشتاقتر میسازد.
بشریتِ سرگردان امروز، هرگز گمشده خود را در نظامهای شرقی و غربی نیافته و نخواهد یافت؛ بلکه این نظامها و مکتبهای غیرالهی، برای انسانِ امروز دستآوردی جز فروماندگی بیشتر و دشوارترشدن کارها و مشکلات و فزونی فحشا، منکرات، فساد، گردنفرازی و استکبار نداشته است.
«اعتقاد به مهدویّت» درک ما را نسبت به «کرامت انسان» بیدار میکند و این باور را که: «زمین، نه از آنِ ستمپیشگان و استعمارگران؛ بلکه از آنِ خداست، و فرجام کار برای تقواپیشگان است و خداوند آخرین پیامبر و رسول گرامیاش حضرت محمّد(ص) را با هدایت و آیین حقّ برای غلبه بر تمامی ادیان تاریخ فرستاده است» تقویت میکند و دوستی حقیقت و عدالت و نیکوکاری را در دلهای ما جای میدهد و ما را برای برتریبخشیدن به کلمه توحید و برپا داشتن حدود الهی و اجرای حکم و قانون اسلام، به نهضت و قیام وامیدارد و پیوند ما را با مبادی و اصول اسلامی پایدار میسازد و در عمل به مسئولیتهایی که بر عهده داریم، مورد بازخواست قرار میدهد.
خدای تبارک و تعالی - که راستگوترین است – دراینباره میفرماید:
﴿هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدی وَدِینِ الْحَقِّ لِیظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ﴾؛[1]
«اوست که رسول گرامیاش را با هدایت و آیین حقّ فرستاد تا آن را بر همه دینها برتری بخشد، اگرچه ناخوشایند مشرکان باشد».
و میفرماید:
﴿وَعَدَ اللهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الأرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ وَلَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَلَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنِی لا یُشْرِکُونَ بِی شَیْئاً وَمَن کفَرَ بَعْدَ ذلِکَ فأُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ﴾؛[2]
«خداوند به کسانی از شما که ایمان آورند و عمل شایسته انجام دهند، وعده داده است که آنان را در زمین به خلافت رساند، چنانکه پیشینیان آنان را خلافت بخشید و دینی را که برایشان پسندیده است، اقتدار و تمکین دهد و ترس و هراس را به آرامش و امنیت تبدیل کند، تا تنها مرا بپرستند و چیزی را شریک و همتای من قرار ندهند، و هرکس بعد از آن، کفر ورزد از فاسقان به شمار آید».
و چنانکه میفرماید:
﴿وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الأرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوارِثِینَ﴾؛[3]
«ما میخواهیم بر مستضعفین زمین منّت گذاریم و آنان را پیشوایان مردم و وارثان زمین قرار دهیم».
و باز چنانکه میفرماید:
﴿وَلَقَدْ سَبَقَتْ کَلِمَتُنا لِعِبادِنَا الْمُرْسَلِینَ * إِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنصُورُونَ * وَإِنَّ جُندَنا لَهُمُ الْغالِبُونَ﴾؛[4]
«کلمه و تقدیر ما از ابتدا درباره بندگان رسالتیافته خود - قبل از انگیزش آنان به پیامبری - بر این قرار گرفته که همانا آنان یاریشدگاناند و لشکریان ما پیروزمند و غلبه یافتگاناند».
اساس عقیده به مهدویّت
اساس در عقیده به مهدویّت و غلبه اسلام بر تمامی ادیان و منتهی شدن سیر طبیعی دنیا به حاکمیت اسلام و فرامین الهی، و یگانه شدن قوانین و نظامهای موجود، و خلافت مؤمنان و شایستگان در زمین، و تبدیل ترس و هراس بشریت به امان و امنیت و نابودی همه مظاهر استضعاف و استکبار، همگی در همان نیروی اوّلیهای است که به طرزی شگفت، برای نابودی همه مظاهر شرک و استکبار و آزادسازی انسان از سلطه طواغیت و خارج ساختن بشریت از ذلّت بندگی مردم به سوی عزّت بندگی خداوند، در نهاد دعوت اسلام و باور توحیدی و کلمه اخلاص به ودیعت نهاده شده است.
اینکه میبینیم: دنیا به سوی جامعهای یگانه و بینالمللی و ادغام بعضی جوامع در بعضی دیگر و کاستن امتیازات سیاسی و نظامی و نژادی در حرکت است و دانش و پیشرفت صنعتی؛ یگانهشدن بشریت و یکیشدن اقوام و ملیتهای مختلف را میسّر ساخته است و توسعه ارتباطات و پیوندهای بین ملّتها و قومیتهای گوناگون، آن را مانند اهل شهری؛ بلکه محلّهای واحد قرار داده است؛ همگی زمینهساز آیندهای درخشان، بر اساس تعالیم اسلام و قرآن به شمار میرود؛ یعنی همانطور که بشریت جامعههای قبیلهای را پشتسر نهاده و در حرکت خویش، به تأسیس جوامع شهرنشین، بر اساس وحدت منطقه یا منافع سیاسی یا اقتصادی یا نژادی رسیده است که هر کدام خواستار غلبه و تسلّط بر دیگری است، یقیناً در همین سیرِ روبهرشد، روزی از این حکومتهای جزئی و وحدتهای ناچیز رهایی یافته و به وحدتی بزرگ و حکومتی الهی و جهان گیر - که هیچ اختصاصی به فرد یا طایفه یا منطقه یا نژادی مخصوص نخواهد داشت - دست پیدا خواهد کرد که همانا حکومت اسلام و قرآن است، حکومتی که همگان را شامل میشود و همه در آن مساویاند.
ما مسلمانان، همچنان که همه خبرهای غیبی خدا و پیامبر(ص) را باور داریم و چنانکه به فرشتگان خدا و کتابها و پیامبران او ایمان داریم و آنچه را که از جزئیات و تفاصیل معاد و بهشت و دوزخ و مانند آن - که جز به وسیله وحی و خبردادن پیامبر(ص) قابل اثبات نیست - به ما خبر دادهاند، تصدیق میکنیم، همینطور به وعده خداوند نیز - که آن را در کتاب مجیدش خطاب به ایمانآورندگان و همه بشریت بیان فرموده و ما را زبان پیامبران و رسولانش نسبت به آن بشارت بخشیده و پیامبر راستگو و امین ما آن را به آگاهی ما رسانده است - ایمان داریم و نسبت به تحقّق این وعده الهی در وراثت صالحان و حکومت اسلام و قرآن در تمام جهان، تردیدی به خود راه نمیدهیم و از خدا میخواهیم که ما را بر این عقیده و بر تمام مبادی و اصول اسلامی و باورهای اصیل و صحیح، پایدار و ثابتقدم بدارد.
﴿رَبَّنا لا تُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنا وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنکَ رَحْمَةً إِنَّکَ أَنتَ الْوَهّابُ﴾؛[5]
«پروردگارا! بعد از اینکه ما را هدایت فرمودی، ضلالت و گمراهی را به دلهای ما راه مده و از جانب خویش رحمتی خاصّ به ما عنایت کن، که همانا تو بسیاربخشنده و عنایت کنندهای».
خودآزمایی
1- عقیده به ظهور حضرت مهدی(ع)، چگونه عقیدهای است؟ چه تاثیرات فردی و اجتماعی دارد؟
2- نظامها و مکتبهای غیرالهی، چه دستآوردی برای انسانِ امروز داشتهاند؟
3- اساس در عقیده به مهدویّت و غلبه اسلام بر تمامی ادیان و منتهی شدن سیر طبیعی دنیا به حاکمیت اسلام و فرامین الهی، از کجا سرچشمه میگیرد؟
پینوشتها
1 توبه، ۳۳.
2 نور، ۵۵.
3 قصص، ۵.
4 صافات، ۱۷۱- ۱۷۳.
5 آل عمران، ۸.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی