چگونگی شهادت فرزندان حضرت علی(ع) در کربلا

توجّه دارید که حضرت امیرالمؤمنین(ع) از همسرشان امّ البنین چهار پسر داشتند که همه‌ی آنها در کربلا به شهادت رسیدند، و این پسران عبارتند از: حضرت عباس(ع) و جناب جعفر و عون و عثمان. حضرت عباس از همه‌ی آنها بزرگتر بودند، ولی از نظر شهادت ایشان بعد از سه برادرشان به شهادت رسیدند بدین ترتیب که حضرت عباس(ع)، برادران مادری خود را که همه از نسل امیرالمؤمنین(ع) بودند، صدا زدند و فرمودند شما به میدان بروید تا شهادت نصیب شما گردد و من ببینم، بدین گونه آن سه برادر یکی بعد از دیگری رفتند و شهید شدند. اولین نفر از آن بزرگان جناب جعفرابن علی(ع) است که کوچکترین فرزند حضرت ام البنین(س) است و سنّ ایشان به گونه‌ای که مقتل نویسان نقل کرده‌اند حداکثر ۲۹ سال بوده است. جناب جعفر پس از اجازه گرفتن از امام(ع) به میدان رفته و اینگونه خود را معرّفی کردند:
اِنّی اَنَا جَعْفَرْ ذوالْمَعالی / اِبنُ عَلیِّ الخَیْر ذُو النَّوال،
من جعفرم صاحب افتخارات، که فرزند علی، نیک و بخشنده‌ام.
اَحْمی حُسَیْناً بِالْقَنا العَسّالِ / وَ بِالْحِسامِ الْواضِعِ الصَّقالِ
با نیزه جولان دهنده و با شمشیر برّان درخشنده از امام(ع) دفاع می‌کنم.
و بنا به نقل شیخ مفید به دست (خوله) به شهادت رسید، امام(ع) در زیارت ناحیه درباره‌اش می‌فرماید:
«السّلام عَلى‏ جَعْفَر ابن‏ امیرِ المؤمنین، الصّابر بنفسه محتسباً وَ النَّائی عن الاوطان مُغْتَرِباً اَلْمُسْتَسْلِمِ لِلْقِتَال‏...»
سلام بر جعفر فرزند امیرالمؤمنین، همان شکیبائی که کارش را برای خدا انجام داد و دور از وطن و غزیبانه تسلیم نبرد شد...

یکی دیگر از فرزندان حضرت امیرالمؤمنین(ع) که مادرش حضرت امّ البنین است، عبدالله بود، حضرت ابوالفضل روز عاشورا به ایشان فرمود: «تَقَدَّمْ بَیْنَ یَدَیَّ حَتّی اَراک مُحْتَسِباً فَاِنَّهُ لاوَلَدَ لک»: در پیش رویم بجنگ و شهید شو تا کشته شدن تو را در راه خدا به بینم، چون تو فرزند نداری.
شاید حضرت عبّاس(ع) با این جمله آخر می‌خواهد بفرماید: چون تو فرزند نداری، بنابراین وارث تو منم و آن کس که باید خونخواه تو باشد من هستم، بدین ترتیب می‌خواهم کشته‌ی تو را ببینم و در پیشگاه پروردگار متعال، انتقام گیرنده خون تو باشم، به هر حال ایشان به میدان جنگ رفتند و حمله کردند و همچون برادران دیگر، رجز خواندند و خود را به عنوان فرزند حضرت امیرالمؤمنین(ع) صاحب فضائل بی‌شمار معرّفی کردند، امام(ع) در زیارت ناحیه می‌فرماید: «السَّلامُ علی عبد اللهِ ابن امیرالمؤمنین، مُبْلی الْبَلاء وَ الْمُنادی بِالوَلاء فی عَرْصَةِ كَرْبَلا اَلْمَضْرُوبِ مُقْبِلاً وَ مُدْبِراً لعن الله قاتِلَهُ هانِیَ ابْنِ ثبیت الحَضرَمی». سلام بر عبدالله پسر امیرمؤمنان که در بلا خوب آزموده شد و در میدان کربلا فریاد ولایت سر داد، و از جلو و پشت سر ضربت خورد، خدا قاتلش (هانی ابن ثبیت حضرمی) را لعنت کند.
صاحب کتاب (مقاتل الطالبییّن) نقل میکند که عمر شریف ایشان بیست و پنج سال بود.

قبلاً گفته شد که حضرت امیرالمؤمنین(ع) این فرزندشان را که مادرش حضرت امّ البنین(س) بود، عثمان نامیدند و فرمودند: ا«ِنّما سَمیتِهِ بِاِسْمِ اَخی عُثْمانَ ابن مَظْعُون»، این پسرم را همنام برادرم عثمان بن مظعون، نامگذاری کردم، ایشان پس از اجازه گرفتن از امام(ع) به میدان رفتند و همچون برادرانش با چند شعر خود را معرّفی کردند که من فرزند علی(ع) هستم که برادر پیامبر(ص) بود و برادر امام حسین(ع) هستم، کسی که بعد از پیامبر و حضرت علی(ع) آقا و بزرگ همگان هستند.
در زیارت ناحیه امام(ع) می‌فرماید:
«اَلسَّلامُ عَلی‌ عُثْمانِ ابن امیرالمؤمنین، سُمِّی عثمان ابن مَظْعُون لَعَنَ الله رامِیهُ خُولِی ابن یَزید الاصبحی» ـ سلام بر عثمان پسر امیرمؤمنان، همنام عثمان ابن مظعون، خداوند لعنت کند آن کس که با تیری که بسوی او پرتاب کرد یعنی (خولی) او را به شهادت رسانید.
جالب این است که امام(ع) به دنبال فرمایش جدّشان حضرت امیرالمؤمنین(ع) که فرمودند این پسرم را همنام برادرم عثمان ابن مظعون قرار دارم. ایشان نیز به این نکته تکیه کرده و فرمودند علّت نامگذاری این شهید بزرگوار به این نام به خاطر زنده نگهداشتن یاد و خاطره‌ی «عثمان بن مظعون» است تا دیگران اشتباه نکنند و این شهید بزرگوار را همنام دیگری ندانند.

1- حضرت امیرالمؤمنین(ع) از همسرشان امّ البنین چند پسر داشتند؟ نام  ببرید.