خیر و مصلحت بندگان در برخی سختی‌ها

۲۶.رابطه‌ی عدل الهی با بلاها (حکمت مصائب و بلاها)

۶. برخی سختی‌ها؛ خیر و مصلحت بندگان
 

كُتِبَ عَلَیكُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ كُرْهٌ لَّكُمْ وَعَسَى أَن تَكْرَهُوا شَیئًا وَهُوَ خَیرٌ لَكُمْ  وَعَسَى أَنْ تُحِبُّوا شَیئًا وَهُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَاللهُ یعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ (۲۱۶)
جنگ بر شما مقرّر شده، و حال آن‌ که برایتان ناخوشایند است. و بسا چیزی را خوش ندارید و آن برای شما خیر است، وبسا چیزی را دوست دارید و آن برای شما زیان دارد؛ وخدا [مصلحت شما را در همه امور] می‌داند و شما نمی‌دانید. (بقره، ۲۱۶)

توضیح:

روشن است که علم و آگاهی انسان نسبت به اسرار و رموز پدیده‌های عالم و تأثیر آن در سرنوشت خودش، بسیار ناچیز است. از این رو، چه بسا ممکن است واقعه‌ای را بلا و مصیبت در حق خودش بداند، در حالی که نتیجه‌ی آن واقعه به مصلحت وی باشد. بنابراین، چنان‌چه داروی پزشک برای کودک ناگوار و تلخ باشد، نباید از مصرف آن خودداری کرد؛ زیرا نتیجه‌ی مصرف آن دارو به سلامتی وی می‌انجامد. بسیاری از بلاها و مصیبت‌های ناگوار زندگی نیز، سرانجامی خوش دارد که خداوند از آن آگاه بوده و بندگان ـ به دلیل محدودیت علم و دانش خود ـ آن را تلخ و ناگوار می‌دانند. آیه‌ی فوق براین حقیقت مهم و اثرگذار تأکید می‌نماید.

حدیث:

امام علی(ع): «خداوند از عرش خود ندا می‌دهد: ای بندگانم! به هر آن چه می‌گویم، عمل کنید و مصالح خود را به من نگویید. من خود از مصلحت شما آگاه‌ترم و در آن برای شما کوتاهی نمی‌کنم.» تفسیر منسوب به امام عسکری(ع) ص۳۲۷ ح۱۷۶.