اُفت اخلاقی - تحصیلی و قانون گریزی کاربران بازی‌های رایانه‌ای

در نوشتار قبل چهار مورد از آسیب های روانی و تربیتی بازی های رایانه ای مورد بررسی قرار گرفت و اینک به ادامه این بحث خواهیم پرداخت.

 

اشاعه فرهنگ برهنگی و ترویج روابط جنسی، از آفت های دیگر بازی های رایانه ای است که در این گونه بازی ها تبلیغ شده و متأسفانه بی هیچ گونه دشواری، در فروشگاه ها به معرض فروش گذاشته می شود. برخی از برنامه های رایانه ای، با بازی های ساده آغاز شروع شده و به تصاویر مستهجن ختم می شوند؛ در برخی از این بازی ها، جایزه پیروزی، ظاهر شدن عکس های مستهجن بر روی صفحه رایانه شماست. بی تردید در ساخت و تولید این بازی ها، دست سازمان های جاسوسی سیا، موساد و... در کار است و می خواهند ذهن و روان کودکان ما را مسموم کنند. [1]
اغلب سازندگان بازی های رایانه ای غیر مجاز، برای این که قبح و زشتی کارهای ناپسند و حرام را از بین ببرند، همگام با شیطان، سیاست گام به گام او را اجرا می کنند؛ یعنی در مراحل مختلفی از این بازی ها، مسائل خلاف عفّت و حیا را قرار می دهند، تا کاربر به مرور زمان به دیدن این تصاویر و انجام آن ها در محیط مجازی عادت کند. بعد از این که این امور برای او عادی شد، دیگر کارهای خلاف و قبیح مانند سابق برای او قبیح نیستند و به راحتی ممکن است آن ها را در عالم واقعیت انجام دهد. مثلاً ممکن است نگاه به تصاویر زنان برای خیلی از افراد زشت و قبیح باشد و حتی در ابتدا نگاه نکنند؛ ولی به مرور زمان بر اثر تکرار این بازی ها، دیدن تصاویر مستهجن برای آن ها به یک امر عادی تبدیل شود و این دقیقاً همان چیزی است که طراحان این بازی ها به دنبال آن هستند؛ زیرا آن ها می دانند که نگاه شهوت آلود مقدمه بسیاری از گناهان بعدی می شود و می خواهند زشتی گناه برای کاربران بازی های رایانه ای از بین برود.[2]

 

یکی از عوارض تحریکات جنسی حاصل از بازی های رایانه ای، بلوغ زودرس است. مداومت بر این بازی ها نیروی جنسی افراد را که به صورت غریزی در همه وجود دارد، تحریک می کند که در نتیجه، شخص قبل از سن لازم، به بلوغ جنسی می رسد که اغلب اوقات باعث انحرافات اخلاقی و جنسی می شود. به این ترتیب، نوجوانان به یکباره با آموزه های جنسی فراوانی رو به رو می شوند، و پس از این شستشوی ذهنی که توسط این بازی ها صورت می گیرد، سؤالات بی شمار جنسی افکار این نوجوانان را احاطه کرده و آن ها را به سوی جذابیت های جنسی می کشاند که با توجه به سن کم و نپختگی آن ها، به بیراهه کشیده می شوند.[3]

 

به دلیل جاذبه مسحور کننده این بازی ها، نوجوانان وقت بسیاری را صرف آن می کنند و در واقع، با مصرف انرژی عصبی و روانی خویش و با چشمان و ذهنی خسته به بستر می روند و گاه، صبح زودتر از وقت معمولی بیدار می شوند تا پیش از مدرسه نیز اندکی بازی کنند. بی تردید، این علاقه، سبب اُفت تحصیلی خواهد شد.

 

دنیای مجازی ولی نزدیک به واقعیتی که در بازی های رایانه ای به تصویر کشیده می شود، آن قدر مسحور کننده و جذاب است که مخاطب کودک و نوجوان در معرض تأثیر تمام باورهایی قرار می گیرد که از سوی طراحان این بازی ها به او القا می شود. فرد، دچار از خودبیگانگی شده و مانند آن ها می اندیشد. برای نوجوانی که در حال بازی است فرقی نمی کند که دشمن کیست؛ دشمن همان است که بازی می گوید. چنان چه پیش از این مطرح شد، در میان انبوه بازی های رایانه ای که اکنون به آسانی در دسترس کودکان قرار می گیرند، بازی هایی وجود دارند که در آن مسایل اعتقادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشورهای مسلمان به ویژه ایران، مورد گستاخی قرار می گیرد.
چنان که قبلا اشاره شد، ترویج ارزش‌های ضد دینی، هدف قرار دادن ارزش ‌های اسلامی همانند مساجد، از اهدافی است که بازی ‌های رایانه ‌ای غیرمجاز دنبال می ‌کنند. چنان ‌که در این بازی ‌ها اگر کودک بتواند یک مکان یا فرد مقدّسی را نشانه بگیرد، امتیاز بیشتری می ‌گیرد. خشن نشان دادن مسلمانان و تحریف باورها و اعتقادهای دینی از دیگر برنامه ‌های هدف دار این بازی ‌هاست. چنان ‌که مصرف مشروبات الکلی، توهین به مقدسات دینی، ترویج کفر و شرک و شیطان ‌پرستی از جمله اهداف ضد دینی بازی ‌های رایانه ‌ای غیرمجاز است. تمام این اهداف و تلاش های شیطانی می تواند زمینه ساز انحراف و بیگانگی کودکان و نوجوانان ما از مذهب و فرهنگ اصیل اسلامی و ایرانی شود.
در یک بازی به نام 111ـF  پنج کشور مسلمان که در میان آن ها نام ایران هم دیده می شود، به عنوان کشورهای حامی تروریسم معرفی می شوند؛ سپس بچه ها در قالب خلبان هواپیمای جنگنده مأموریت می یابند تا نقاط حساس این کشورها هم چون مراکز اقتصادی و نظامی را بمباران کنند. در واقع، ترویج گران تروریسم، این بازی ها را میدان مناسبی برای تاخت و تاز عقیده ها و آرای خود در میان کودکان و نوجوانان یافته اند و حقیقت ها و واقعیت های موجود را به آسانی وارونه جلوه می دهند.
در بازی دیگر، یک ناو آمریکایی به خلیج فارس می آید، سپس در جریان بازی، محل مأموریت بچه ها در کشتی تعیین می شود و آنان وظیفه دارند تا از ناو آمریکایی در برابر قایق های تندروی ایرانی که در آن افراد مذهبی و به اصطلاح حزب اللهی دیده می شوند محافظت کنند. متأسفانه این گونه بازی ها، بی هیچ کنترل و نظارتی از سوی مراجع ذی صلاح، به آسانی در دسترس فرزندانمان قرار می گیرد. [4]

 

كودكان به دلیل استمرار در انجام بازی های جنجالی و پر سر و صدای رایانه ای، كم توجهی پیدا می كنند و در ذهنیات خود تخیلاتی را می پرورانند. این كودكان به طور دائم در عالم خیال سر می كنند و به مرور دامنه توجه و تمركز كم تری پیدا می كنند.

 

ایراد دیگری كه به بازی های رایانه ای وارد است این است كه این بازی ها نظم خاصی ندارند و كودك یا نوجوان هر زمان كه اراده كند، مشغول بازی می شود. همین ویژگی، بی نظمی را به كودك می آموزد.[5]

 

در زندگی واقعی، بسیاری از افراد خیلی از کارهای خلاف و غیر انسانی مانند قتل، مبارزه با قانون، تخریب اماکن عمومی، غارت و... را نمی توانند به سبب موانعی انجام دهند؛ امّا ممکن است همیشه در صدد انجام آن ها باشند؛ ولی بازی های رایانه ای این امکان را به کاربر می دهد که هر کاری را که در زندگی واقعی از انجام آن عاجز است، به راحتی انجام دهد و هیچ گونه مانعی برای او وجود نداشته باشد. باید توجه داشته باشیم، این امکانی را که بازی های رایانه ای به کاربر می دهد، در عین حال که می تواند امکان انجام خیلی از کارهای مفید را برای کاربر فراهم کند، می تواند باعث شود که فرد رذایل اخلاقی درونی خود را در عالم مجازی تجربه کرده و به مرور زمان به انجام آن عادت کند و حتی گاهی در واقعیت آن را تجربه نماید.
در بازیهایی مانند «GTA» که کاربر در آن هرگونه خلافی را به راحتی انجام می دهد و هیچ عاملی (حتی قانون) نمی تواند جلوی ارتکاب آن را بگیرد، شخص عملاً «قانون گریزی» را تجربه می کند و کم کم در محیط بیرون و فضای واقعی؛ یعنی در زندگی روزمره خود به چنین اعمالی دست بزند و یا دست کم زمینه انجام چنین کارهایی را داشته باشد. متخصصین بسیاری از جمله «هنری جنکینز» از انستیتو تکنولوژی ماساچوست معتقد است: جرم و جنایت میان نوجوانان همزمان با عرضه بازی های محبوبی چون «GTA» افزایش یافته است. او به این نتیجه رسیده است که این نوجوانان، پس از اتمام بازی قادر به پشت سر گذاشتن تأثیرات احساسی نبوده اند. دقیقا، بسیاری از پرونده های جنایت در میان نوجوانان، مربوط به افرادی است که ساعات بسیاری به انجام بازی های ویدیویی می پرداخته اند.[6]

 

گزارشات نشان می ‌دهد در کشورهای اروپایی اعتیاد به برخی بازی ها مانند بازی «پو» از اعتیاد به مواد افیونی بیشتر است؛ کسانی که «پو» بازی می ‌کنند در ضمیر ناخودآگاهشان چنان احساسی به آن شکل پیدا می ‌کنند که این احساس تمام زندگیشان را تحت ‌الشعاع این بازی قرار می‌ دهد. کار به جای می ‌رسد که بچه اگر از «پو»ی خود دور باشد، خوابش را می ‌بیند و فکر می ‌کند یک موجود زنده در گوشه ‌ای از دنیا به کمکش نیاز دارد و او نمی ‌تواند کمکش کند و این باعث می ‌شود استرس وارد زندگی ‌اش شود.
خانم ‌هایی که «پو» بازی می‌ کنند از بچه‌ دار شدن به شدت می ‌ترسند، چون می ‌گویند: من یک «پو» داشتم که شب و روزم را سیاه کرده بود، هر دقیقه یک چیزی می‌ خواست، حالا فکر کنید دو- سه تا «پو» بخواهم به دنیا بیاورم. در برخی از این کشورها که معتاد «پو» بودند، برخی از زنان از ترس این که بچه ‌دار شوند، دچار مشکل روانی شدند و کارشان به بیمارستان کشیده شد، با این حال متأسفانه در ایران به راحتی اجازه می ‌دهیم این بازی وارد خانواده ‌های ما شود.[7]

 

1- دو مورد از آسیب های روانی- تربیتی بازی های رایانه ای را بیان کنید؟
2- توضیح دهید چگونه بازی های رایانه ای غیرمجاز، باعث اُفت اخلاقی کاربران و از بین رفتن قبح گناه در ایشان می شود؟

 

[1] پایگاه اطلاع رسانی حوزه. به نقل از: مجله  دیدار آشنا، فروردین و اردیبهشت 1385، شماره 67 و 68، پی آمدهای بازی های رایانه ای بر کودکان و نوجوانان (نیره پارسا). [با تلخیص و دخل و تصرّف].
[2] احکام بازی های رایانه ای ص 89 و 90.
[3] همان ص 120 و 121.
[4] پایگاه اطلاع رسانی حوزه. به نقل از: مجله  دیدار آشنا، فروردین و اردیبهشت 1385، شماره 67 و 68، پی آمدهای بازی های رایانه ای بر کودکان و نوجوانان (نیره پارسا). [با تلخیص و دخل و تصرّف]/ سایت راسخون، مقاله: آسیب های جسمانی ناشی از بازی های رایانه ای (دکتر مجتبی فاضل) به نقل از مجله شهرزاد 21.
[5] سایت راسخون، مقاله: آسیب های جسمانی ناشی از بازی های رایانه ای (دکتر مجتبی فاضل) به نقل از مجله شهرزاد 21/ سایت خبرگزاری همشهری، مقاله: هیولای آسیب‌ روانی در دنیای بازی ‌های رایانه‌ ای، کد مطلب : 76101.
[6] احکام بازی های رایانه ای ص 90 و 91، و 93 و 94.
[7] سایت خبرگزاری تسنیم، ترس زنان معتادِ به بازی «پو» از بچه‌ دار شدن.