اهمیت تلاش و مبارزه فرهنگى در زمان حاضر

اكنون كه استكبار جهانى از انقلاب اسلامى ما سیلى خورده و به نقش عظیم مسلمین در معادلات جهانى پى برده است، ما شاهد ایجاد اختلال در جوامع اسلامى، رذالت كافران در ضدیت با اسلام و نسل كشى مسلمانان در سرزمینهایى چون بوسنى و هرزگوین، خلیج فارس، فلسطین، لبنان و الجزایر بوده و هستیم. بنابر این شكى نیست كه همه ما باید از برادران مسلمان خود در این كشورها و سایر نقاط مسلمان نشین جهان، كه درحال مبارزه و جنگ با دشمنان اسلامند، پشتیبانى كنیم. و نیز تردیدى وجود ندارد كه براى حفظ عزت و سیادت مسلمانان كه یك واجب شرعى است، وظیفه داریم در روابط بین‌المللى، از مواضع سیاسى کشورهای مسلمان حمایت كنیم. همچنان كه لازم است تا حد امكان، همبستگى خود را با ملتهاى اسلامى تحكیم بخشیده، و در زمینه‌هاى مسائل اقتصادى با آنها همكارى نمائیم.
ولى انچه از اهمیت بیشترى برخوردار است و متاسفانه تاكنون در بسیارى از موارد، با غفلت همراه بوده است، مبارزه فرهنگى است. زیرا همانطورى كه در بحثهاى گذشته اشاره شد، تهاجم فرهنگى بر خلاف شیوه‌هاى تهاجم نظامى و اقتصادى، یك جریان كاملاً ملموس نیست كه بتوان در برابر آن واكنش دفعى نشان داد، بلكه داراى طبیعت پیچیده‌اى است كه از تلاشها و تجربه‌هاى فراوان دشمنان اسلام، طى مدتهاى طولانى سود جسته و با آنها عجین شده است. به همین جهت، این شیوه، خطرناك‌ترین نوع هجوم است كه اگر با موفقیت همراه باشد، دشمن به همه اهداف خود رسیده است، و دیگر نیازى به مبارزه نظامى هم نخواهد داشت.
و باید اعتراف كرد كه با تاسف فراوان، تلاش دشمنان اسلام در این زمینه تا اندازه‌اى موفق نیز بوده است و امروز دیگر هجوم فرهنگى به شكلى نیست كه بتوان درها را به روى آن بست، زیرا تكنولوژى جدید، درها را شكسته و فرهنگ مهاجم، چون مهمان ناخوانده‌اى به اندرونى سركشیده است!
در طلیعه پیروزى انقلاب اسلامى، امام راحل ـ رضوان الله علیه ـ فرمود:
«راس همه اصلاحات، اصلاح فرهنگ و نجات جوانهاى ما از این وابستگى به غرب است...
ما الان در همه چیز یك نوع وابستگى داریم كه بالاتر از همه وابستگى افکار است. این وابستگى سرمنشأ همه وابستگى‌هاست كه ما داریم. اگر ما وابستگى فرهنگ داشته باشیم، دنبالش وابستگى اقتصادى هم هست، وابستگى اجتماعى و سیاسى هم هست، همه اینها هست».(7/8/58)
و نیز فرمود: «اگر فرهنگ جامعه‌اى وابسته و مرتزق از فرهنگ مخالف باشد، ناچار دیگر ابعاد آن جامعه به جانب مخالف گرایش پیدا‌ مى‌كند و بالاخره در آن مستهلك‌ مى‌شود و موجودیت خود را در تمام ابعاد از دست‌ مى‌دهد. استقلال و موجودیت هر جامعه از استقلال فرهنگى آن نشأت‌ مى‌گیرد ...».
آن بزرگ مرد‌ مى‌دانست كه اگر ملتى فرهنگ كفر را بپذیرد، ایدئولوژى و عقاید كفر آمیز را نیز خواهد پذیرفت و یا لااقل در اعتقادات دینى خود سست خواهد شد، و این همان هدفى است كه كافران در هجوم فرهنگى بر مسلمین دنبال‌ مى‌كنند. آنها با صراحت گفته‌اند كه هدفشان از تبلیغاتى كه در كشورهاى اسلامى انجام‌ مى‌دهند، ترویج مسیحیت به امید مسیحى شدن مسلمانها نیست، بلكه كمال آرزویشان این است كه نسبت به اعتقادات و باورهاى دینى، در قلب جوانان مسلمان شك و تردید ایجاد كنند تا عقایدشان ضعیف و ایمانشان به كفر ستیزى و خدا جویى سست گردد، آنگاه كاملاً از هویت مذهبى و ملى و آرمان خواهى خود دست بردارند و رفتارهاى غربى را در همه شؤون زندگى، الگوى خود قرار دهند. واضح است كه در این صورت، دشمن سلطه‌گر خود را در قله پیروزى احساس‌ مى‌كند، چرا كه حتى سربازان حریف را نیز به اردوى خود آورده و با اهداف خویش همداستان كرده است.
هم اكنون، دشمنان اسلام با اعزام تعداد بسیار از مبلغین مسیحى به سراسر جهان و به خصوص مبلغینى كه در كشورهاى آفریقایى مستقر نموده‌اند فعالیتهاى شدید را علیه اسلام انجام‌ مى‌دهند. تخصیص ارقام نجومى بودجه‌هایى كه پس از پیروزى انقلاب اسلامى ایران و به ویژه در سالهاى اخیر، از یك سو توسط استعمارگران غربى براى مبارزه با اسلام، و از سوى دیگر به وسیله دست نشاندگان آنها در كشورهاى اسلامى مانند عربستان تحت عنوان وهابیت، براى مبارزه با تشیع هزینه‌ مى‌شود، و ارقام بالاى مبلغینى كه از هر یك از این دو جبهه، با اسلام واقعى و باورهاى دینى مردم جهان مبارزه‌ مى‌كنند، رسالت اسلامى و انسانى ما را بسیار سنگین‌ مى‌كند.
باید بدانیم كه اسلام و قرآن فقط براى ما و چند كشور دیگر نازل نشده است، بلكه همه مردم در سراسر جهان به عنوان بندگان خدا به این رحمت بى‌پایان الهى حق دارند و این فرمان خدا است كه حاملان امانت الهى، باید آن را به اهلش برسانند. (ان الله یامركم ان تؤدوا الامانات الى اهلها)[1] هیأتهاى مسیحى، در كشورهاى جهان سوم، شیوه‌هاى مختلفى را جهت انجام مأموریتهاى محوله به كار‌ مى‌گیرند.
از جمله در برخى از كشورهاى آفریقایى مانند سنگال، بر طبق قراردادى كه با خانواده‌هاى تهیدست منعقد‌ مى‌شود، در ازاى توزیع كمكهاى مختصر مالى و جنسى از طرف این هیاتها به مردم، آنها موظفند كه كودكان خود را به مدارس تبشیرى بفرستند.
التبه مروجین مسیحى و مبلغین اعزامى به كشورهاى اسلامى، براى پرهیز از تحریك احساسات و عواطف دینى مسلمانان در انجام كارهاى خلاف اسلام خویش، حتى الامكان سعى دارند از عملیات غیر مستقیم و فعالیتهاى محرمانه و مخفیانه استفاده كنند و به همین جهت است كه بیشتر از راههاى فرهنگى، سیاحت و جهانگردى، تجارت و سرمایه‌گذارى، شرق ‌شناسى و زبان شناسى، تخصص در امور باستان و به عنوان مشاور فنى و مربى ورزشى و تحت دهها عنوان دیگر، به فعالیت و انجام ماموریتهاى خود‌ مى‌پردازند.[2]
در كشور آفریقایى كنیا ـ على رغم فعالیت شدید هفتاد فرقه مسیحى كه فقط یكى از آنها كه متعلق به ایرلند‌ مى‌باشد داراى كلیسایى است كه شش هزار مبلغ مسیحى را تجهیز‌ مى‌كند ـ مردمى زندگى‌ مى‌كنند كه به گفته وزیر اطلاعات آن كشور، آماده پذیرش اسلام هستند، چه بسا این مردم همان كسانى باشند كه خداوند آنها را به عنوان «اهل امانت» معرفى فرموده است!
این دولت مردى كه خود مسیحى و عضو یك كابینه مسیحى است، در سفرى كه به ایران داشت، آمادگى كشور متبوعش را جهت پذیرش مبلغان اسلامى اعلام كرد. مسلّم است كه اگر در كشور او زمینه‌اى براى گرایشهاى اسلامى نباشد و یا در مردم، نسبت به پذیرش دین اسلام تعصبى وجود داشته باشد، او هرگز به خود اجازه چنین اظهاراتى را نمى‌دهد.
بنابر این، با وجود تبلیغات وسیعى كه از طرف مسیحیت علیه اسلام صورت‌ مى‌گیرد و با وجود كارشكنى‌ها و دشمنى‌هایى كه وهابیون علیه تشیع‌ مى‌كنند و نیز با توجه به غیر قابل مقایسه بودن نیروى انسانى و بودجه‌هاى تبلیغى ما با نیروها و بودجه هاى كلانى كه از طرف واتیكان هزینه‌ مى‌شود، به طورى كه حتى بودجه و امكانات یكى از كلیساهایى كه در آنجا اداره‌ مى‌شود، با تمام بودجه اختصاصى كشور عربستان در آنجا قابل مقایسه نیست با همه این تفاصیل باید امیدوار بود و تا حد قدرت در امر تبلیغ اسلام و اعزام مبلغ به كشورها باید كوشش كرد و اتفاقاً از آنجا كه همواره حقیقت پیروز‌ مى‌شود، فعالیتهاى بسیار ساده و اندكى كه در آنجا براى معرفى چهره تشیع انجام‌ مى‌گیرد، خوشبختانه، بازده بسیار چشمگیرى دارد. این نشانگر آن است كه امكان تبلیغ اسلام در اینگونه كشورها، تا حد زیادى وجود دارد و لازم است كه به عنوان یك واجب شرعى، براى دفاع از حریم تشیع و ترویج اسلام واقعى در این مناطق، سرمایه‌گذارى بیشترى در جهت انجام مقدمات كار و آموزش زبانهاى خارجى صورت گیرد.
از جمله فعالیتهایى كه‌ مى‌توان در همین راستا انجام داد، ایجاد ارتباط مداوم با مراكز اسلامى، در دیگر كشورهاى مسلمان است. از این طریق ضمن مبادله اطلاعات لازم در مورد میزان جمعیت مسلمان و شیعه، نوع فعالیتها و تلاشهاى مذهبى و ارزیابى نیازهاى فرهنگى و تبلیغى هر كشور،‌ مى‌توان برخى از احتیاجات دینى و نیازهاى تبلیغى آنان را از قبیل كتابها و مجلات مذهبى تأمین كرد.
به هر حال باید دانست كه پویایى و جاودانگى هر چه بیشتر انقلاب اسلامى نیز در پرتو تلاش خستگى ناپذیر ما در تمامى صحنه‌هاى علمى، هنرى، فرهنگى و پاسخگویى مناسب به نیازهاى همه جانبه مسلمانان در داخل و خارج كشور میسر است.
اینها مسائلى است كه در بعد تبلیغات خارجى مطرح است، اما در داخل كشور نیز موفقیتهاى دشمن روبه افزایش‌ مى‌باشد و فرهنگ اسلامى در حال تضعیف است. متأسفانه در اثر تلاشهاى ضد دینى و ترویج فرهنگ بیگانه، رسوبات این فرهنگ، بر رفتار عده‌اى از جوانان هموطن ما اثر گذاشته و التزام به رعایت احكام شرعى را نسبت به اوایل پیروزى انقلاب، كمرنگ‌تر ساخته و حتى در مواردى، ارزشها را در سطح جامعه به شدت دگرگون كرده است.
آیا فروش و استعمال مواد مخدر، تولید و مصرف مشروبات الكلى، پخش فیلمهاى ویدئویى فوق ابتذال و دیگر مسائل مفسده‌انگیز در كشور جمهورى اسلامى ایران، این «ام القراى اسلام» هنوز زنگ خطر را براى بیدارى برخى از دست اندركاران مسائل فرهنگى به صدا در نیاورده است؟
آیا هشدارهاى مكرر و تعبیرات مختلف رهبر معظم جمهورى اسلامى در این باره، كافى نیست؟
مسلّم است كه در میان دو دیدگاه موجود كه یكى تبادل فرهنگى و دیگرى آنچه به تعبیر ایشان «شبیخون فرهنگى» نامیده شده است، به اندازه‌اى فاصله وجود دارد كه یك دایره مثلثاتى را طى‌ مى‌كند ولى اهمیت موضوع از همه اینها فراتر است. افسوس كه همواره آنچه را كه «میرزاى شیرازى» در استعمال تنباكو‌ مى‌بیند تنباكو فروشان نمى‌بینند، به همین خاطر است كه او ارتكاب چنین كارى را در حكم اعلان جنگ با حضرت بقیة‌الله(عج)‌ مى‌شمارد!
آیا تاكنون هیچ یك از ما، این سوال را از خود پرسیده است كه علت آنكه روزانه، میلیونها پاكت رنگارنگ سیگار، با انواع تصاویر و ماركهاى گوناگون خارجى بدون هیچ ممنوعیتى به جامعه اسلامى ما تزریق‌ مى‌شود چیست؟ و چرا اغلب این سیگارها با وجود زرق و برق و جذابیت بیشترشان نسبت به مشابه داخلى ارزان‌تر و تا نصف قیمت به فروش‌ مى‌رسند، در حالى كه بهاى سایر اجناس غربى چند برابر است؟ دیگر آنكه چگونه و با چه سرمایه‌اى، این كالاى مضر تا سقف انبوه و اشباع جامعه به داخل كشور سرازیر‌ مى‌شود و چرا تعداد فروشگاههاى آن در داخل، از تعداد نانوایى‌ها بیشتر است؟! و خلاصه در رأس این هرم چه دستهاى خبیثى در كار است و از این هم فرآورده‌هایى كه دود‌ مى‌شود و محیط را نیز آلوده‌ مى‌سازد، منافع چه كسانى تضمین شده است؟!
چرا در داخل این همه پاكتهاى زیبا، نوارهاى درسى و كتابهاى مفید علمى براى ما ارسال نمى‌شود و چرا به جاى اینهمه سیگارهاى خفه كننده ـ كه سلامت نسل آینده را به خطر انداخته است ـ فیلمهاى ارزشمند علمى و كاستهاى دروس تحقیقى كه توان فنى و تكنولوژى را افزایش بدهد، به داخل كشور ما سرازیز نمى‌شود؟!
باید یك بار دیگر همه این سوالات را در مورد انواع مواد مخدر، مشروبات الكلى و فیلمهاى مبتذل ویدئویى تكرار كرد و چاره‌اى دردمندانه اندیشید، كه در غیر این صورت دیر یا زود، ترشحات زهر آگین آن، دامان برخى از پاك‌ترین فرزندان این مرز و بوم را نیز فرا خواهد گرفت، اگر تاكنون از میان آنها قربانیان فراوانى را نگرفته باشد جوانانى كه با عقایدى سالم وارد اجتماع و حتى وارد دانشگاهها‌ مى‌شوند و سرانجام با اعتقادى سست و ایمانى ضعیف باز‌ مى‌گردند و در چنگال مشكلات فراوان، تحمل و اعتماد به نفس را از دست‌ مى‌دهند و ناگهان به دامن آلودگیها پناه‌ مى‌برند.
وقت آن است كه میرزاى شیرازى دیگرى به پا خیزد و بار دیگر در این برهه از زمان با فتوایى تازه علم مبارزه و جهاد با كفر جهانى را بر دوش گیرد.
وقت آن است كه همه اقشار جامعه بپاخیزند وفریاد آن مرجع كفر ستیز را كه امروز در گلوى رهبر بیدار انقلاب ما طنین افكنده است به گوش جان بشنوند و همگى در یك بسیج عمومى و یك حركت رعد آساى سراسری ـ آنچنان كه پشت غارتگران جهانى را یك بار دیگر بلرزاند و بشكند ـ شركت كنند و با ترك عادتهاى زشت و زدودن زنگارهاى پلید شرك و شك و بى‌ایمانى، موجبات استحكام و تقویت دوباره اعتقادات دینى و ترویج ارزشهاى اسلامى را با ایجاد مجالس مذهبى و محافل دینى در سراسر كشور فراهم سازند و در این جهاد مقدس، به وسیله تقویت روحیه خدا جویى، هرگز از ملامت كج اندیشان و روبه صفتان نهراسند و با ایثار جان، شجاعانه علیه بى‌عدالتىء‌هاى اجتماعى و به باد رفتن انسانها مبارزه كنند.
مجدداً تاكید‌ مى‌كنیم كه انجام این امر مهم، فقط به همت عموم مردم مسلمان و مشاركت سراسرى آنان امكان پذیر است. یكى از دامهاى دشمن القاى این فكر است كه «وظیفه ما در برابر اسلام و انقلاب به پایان رسیده است و اكنون دیگر نوبت كار دولت است» در حالى كه این اشتباه بزرگى است و اگر ملت براى انقلاب و پیروزى جنگ، از مال و جان جوانهاى خود مایه گذاشته است، مسؤولیت حفظ این خونها و دستاوردهاى انقلاب، هنوز به پایان نرسیده است وانگهى در اسلام دولت و ملت از یكدیگر جدا نیستند و اعضاى یك دولت نیز به تنهایى نمى‌توانند، با كنار رفتن مردم از صحنه‌هاى مختلف، مشكلات عظیم كشور را سامان بدهند.

1- امام راحل، راس همه اصلاحات را اصلاح چه چیزی عنوان کرد؟
2- كافران در هجوم فرهنگى بر مسلمین و تبلیغاتى كه در كشورهاى اسلامى انجام‌ مى‌دهند کدام اهداف را دنبال‌ مى‌كنند؟
3- چه فعالیت‌هایى را مى‌توان در راستای مقابله با تبلیغات وسیعى كه از طرف مسیحیت علیه اسلام صورت‌ مى‌گیرد، انجام داد؟

 

[1]ـ نساء / ۶۱.
[2]ـ رجوع شود به كتاب «این همه تبلیغات چرا؟».

دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت