تذکر به جوانان مجرد

بخش اول: ازدواج؛ فواید، موانع و راه ‏حل‏ها | ۸

2. به نامحرم نگاه نکنید

پسران و دختران دوست دارند به یک‌دیگر نگاه کنند و طبعاً از این نگاه لذت می‌برند. اما این نگاه کردن‌ها اگر به منظور لذت‌جویی باشد برایشان زیان دارد. روح را پریشان و موجب حسرت و ندامت می‌شود. شهوت را تحریک و فکر گناه را در مغز وارد می‌سازد، و او را به ارتکاب فساد دعوت می‌نماید. به همین جهت اسلام نظر به نامحرم را تحریم نموده و آن را گناهی که مقدمه‌ی گناهان بزرگ‌تر است معرفی می‌کند.
حضرت صادق(ع) فرمود: نظر کردن (به نامحرم) تیر مسمومی است از سوی شیطان، هرکس نگاه (به نامحرم) را برای رضای خدا ترک کند خدا آرامش و ایمانی به وی عطا خواهد کرد تا طعم لذیذ ایمان را بچشد.[1]
امام صادق(ع) فرمود: «نگاه بعد از نگاه تخم شهوت رادر قلب مى‏پاشد و همین موضوع براى این كه صاحبش را در فتنه بیندازد كافى است.»[2]
باز هم ایشان می‌فرماید: «هركس نگاهش به زنى بیفتد و دیدگانش را به سوى آسمان بردارد یا آنها را ببندد، چشم خود را باز نمى‏كند جز این كه خداوند متعال حورالعین در بهشت به او تزویج خواهد نمود.»[3]
آن بزرگوار در حدیث دیگری فرمود: «نگاه كردن تیر مسمومى است از سوى شیطان، چه بسا یك نگاه كه حسرت و اندوه فراوانى در پى خواهد داشت.»[4]
باری چشم‌چرانی و نگاه مرد به زن و زن به مرد و پسر به پسر و دختر به دختر اگر به قصد ریبه و لذت‌جویی باشد حرام و گناه محسوب می‌شود. آرامش روانی را از انسان سلب می‌کند و فکر گناه و انحراف را در مغز وارد می‌سازد. و او را به انجام عمل نامشروع وادار می‌کند. نگاه کردن گناهی است که منشأ گناهان دیگر می‌شود. بنابراین، به جوانانی که به آرامش روانی و سعادت آینده‌ی خویش می‌اندیشند توصیه می‌کنم که به طور جد تصمیم بگیرند به نامحرم نگاه نکنند و اگر چشمشان به پسر یا دختری افتاد که دوست دارند به او نگاه کنند فوراً دیدگان خود را فرو بندند یا به جای دیگر نگاه کنند که این، به صلاح واقعی آنهاست. البته نفس اماره به این زودی تسلیم نمی‌شود و از انسان می‌خواهد که نگاهش را تعقیب کند ولی اگر شما در برابر خواسته‌اش مقاومت نمایید به زودی تسلیم خواهد شد.

4. از گناه منصرف شوید

غریزه‌ی جنسی بسیار نیرومند و خطرناک است. به ویژه در جوانان وقتی نیروی شهوت تحریک شد، عقل و شعور را از انسان می‌گیرد و او را به ارضا وادار می‌سازد. اگر از طریق مشروع، امکان‌پذیر بود باید به او پاسخ مثبت داد و اگر امکان نداشت چاره‌ی کار در انصراف از فکر انحراف و تغییر حال و اشتغال به کاری دیگر می‌باشد. اگر تنها هستید بیرون بروید و با شخصی مشغول صحبت شوید. اگر به منظره‌ی تحریک کننده‌ای نگاه می‌کنید، از آن حال منصرف شوید و خودتان را با کار دیگری از قبیل خواندن و نوشتن یا هنرهای دیگر مشغول سازید. اگر فکر انحراف به ذهن شما خطور کرد فوراً از آن منصرف شوید، و خودتان را با افکار دیگر سرگرم سازید. بالاتر از همه این که فوراً برخیزید وضو بگیرید و دو رکعت نماز بخوانید و در کنترل نفس و مهار کردن نیروی شهوت از خداوند متعال استمداد بجویید و از او بخواهید که وسیله‌ی ازدواج مشروع را برای شما فراهم سازد.

5. اشتغال پیدا کنید

یکی از مشکلات جوانان، اوقات فراغت و بی‌کاری است. مادام که انسان سرگرم کاری باشد کمتر به فکر انحراف و گناه می‌افتد. بیشتر در اوقات فراغت است که نیروی شهوت تحریک می‌شود و انسان را به گناه دعوت می‌کند. بنابراین سعی کنید برای اوقات فراغت کاری تهیه کنید. در مطالعه و تحصیل علم جدیت نمایید. به ورزش و تفریح بپردازید. به کارهای هنری مشغول شوید. و به هر حال، برای خودتان اوقات فراغتی را باقی نگذارید.

6. با نامحرم خلوت نکنید

با زنِ نامحرم در یک اتاق خلوت نکنید که امری است بسیار خطرناک و ممکن است شما را به گناه و انحراف بکشد. رسول خدا(ص) فرمود: «هرکس که به خدا و معاد ایمان دارد نباید در جایی بیتوته کند که صدای زن نامحرم را بشنود.»[5]
امیرالمؤمنین(ع) فرمود: «مرد نباید با زن نامحرم خلوت كند، زیرا در چنین حالى شیطان سومین نفر خواهد بود.»[6]
به نظر من بهتر است دو جوان و دو پسر هم در یک اتاق. خلوت نکنند مگر این که کاملاً مطمئن باشند که تحت تأثیر القائات شیطان قرار نمی‌گیرند.

7. با نامحرم شوخی نکنید

گرم گرفتن و شوخی کردن و خندیدن زن و مرد نامحرم امری است خطرناک که ممکن است موجب تحریک غریزه‌ی جنسی و انحراف و لغزش آنها را فراهم سازد. صلاح زن و مرد نامحرم نیست که با هم انس و الفت بگیرند، بگویند و بخندند و شوخی کنند. شارع مقدس اسلام هم‌چون به مفاسد این کار آشنا بوده، از آن نهی کرده است. رسول خدا(ص) فرمود: «هركس كه با غیر همسرش شوخى و مزاح كند خداوند متعال در قیامت، در برابر هر كلمه‏اى كه با او سخن گفته هزار سال (در قیامت) او را بازداشت خواهد كرد.»[7]

8. در یک رختخواب نخوابید

صلاح نیست که پسر با دختر، دختر با پسر، پسر با پسر و دختر با دختر در یک بستر بخوابند. زیرا ممکن است غریزه‌ی جنسی آنه تحریک شود و به فساد و انحراف کشیده شوند. رسول خدا(ص) فرمود: «باید در سنین ده سالگى بستر پسر و پسر، پسر و دختر و دختر و دختر جدا باشد.»[8]

9. با نامحرم مصافحه نکنید

صلاح زن و مرد نامحرم نیست که با هم دست بدهند و بدن یک‌دیگر را لمس کنند، زیرا ممکن است غریزه‌ی جنسی را تحریک کند و آنها را به فساد و انحراف بکشاند، به همین جهت لمس بدن نامحرم در اسلام گناه معرفی شده است.
رسول خدا(ص) فرمود: «هركس كه به صورت حرام با زنى مصافحه كند، در قیامت دست بسته محشور مى‏گردد، سپس دستور مى‏رسد كه او را در آتش دوزخ بیندازند.»[9]
امام صادق(ع) از پدرانش نقل کرده که در حدیث مناهی فرموده‌اند:
«هركس كه چشمش را از حرام پر كند خدا در قیامت چشمانش را پر از آتش خواهد كرد، مگر این كه توبه كند.» و فرمود: «هركس كه با زن نامحرمى مصافحه كند وسیله‌ی غضب خدا را فراهم نموده است. و هركس كه به صورت حرام زنى را در آغوش بگیرد، در قیامت با شیطان غل و زنجیر مى‏شود و در آتش دوزخ خواهند افتاد.»[10]

10. به فیلم‌های تحریک‌آمیز نگاه نکنید

به فیلم‌ها و عکس‌های تحریک‌آمیز نگاه نکنید. از خواندن داستان‌ها و کتاب‌های عشقی و محرک جداً اجتناب کنید، زیرا افکار شما را پریشان می‌سازد و غریزه‌ی جنسی را تحریک می‌نماید و شما را در معرض خطر انحراف و گناه و لغزش قرار می‌دهد.

11. متین و سنگین باشید

با وقار و سنگین باشید و حیثیت و آبروی خودتان را در انظار نگه دارید، از پوشیدن لباس‌های نازک و تحریک‌آمیز و لباس‌های جلف و غیر متعارف اجتناب کنید. از حرکات سبک و شوخی‌ها و خنده‌های بی‌مزه و زشت خودداری نمایید.

12. حجاب اسلامی را رعایت کنید

به دختران توصیه می‌کنم که صلاح و مصلحت شما در این است که سنگین و باوقار باشید. حجاب اسلامی را رعایت کنید که مصلحت شما در این است. از پوشیدن لباس‌های تنگ و بدن نما و تحریک‌آمیز خودداری نمایید. از معاشرت و اختلاط و شوخی با مردان بیگانه جداً برحذر باشید. در بین جوانان افراد شیاد و فریب کاری وجود دارد که در صدد اغفال دختران هستند مواظب باشید فریبِ چرب زبانی‌ها و اظهارعلاقه‌ها و وعده‌های دروغین آنها را نخورید. مبادا در اثر سادگی و زود باوری تحت تأثیر قرار گیرید و اغفال شوید و سرمایه‌ی عفت و نجابت و آبرویتان را بر باد دهید و خود را رسوا و مفتضح سازید. اگر جوانی برای شما نامه نوشت و اظهار علاقه کرد نامه‌اش را نگیرید و پاسخ ندهید و مطمئن باشید که فریب کار است و قصد اغفال شما را دارد. اگر واقعاً قصد ازدواج داشت باید از طریق متعارف خواستگاری کند. اگر تقاضای ملاقات کرد دعوتش را اجابت نکنید. اگر شما را به ماشین شخصی خودش دعوت کرد سوار نشوید که ممکن است قصد فریب و اغفال شما را داشته باشد.
به طور خلاصه همواره به این نکته مهم توجه داشته باشید که در بین جوانان افرادی شیاد، حیله گر، عیاش و شهوت ران وجود دارند که با صدها حیله و نیرنگ در کمین هستند تا دختران پاک و ساده لوح و زودباور را اغفال کنند و از آنها کام دل بگیرند. بنابراین همیشه مراقب و مواظب خودتان باشید و احتیاط و عاقبت اندیشی را از دست ندهید، زیرا از این حوادث ناگوار صدها و هزارها اتفاق افتاده و می‌افتد.

13. در انتخاب دوست احتیاط کنید

انسان به دوست صمیمی و دل‌سوز و مهربان که با او انس بگیرد و به هنگام مشکلات و دشواری‌ها به او پناه برد و از دلجویی‌ها و کمک‌هایش بهره‌مند گردد، نیاز دارد. کسی که دوست نداشته باشد احساس غربت و تنهایی و بی اعتمادی می‌کند. رفت و آمد و گفت‌وگوهای دوستانه یکی از بهترین لذایذ زندگی به شمار می‌آید، غم‌ها را می‌زداید و انسان را به زندگی دل‌گرم می‌سازد.
حضرت صادق(ع) فرمود: «براى هر چیز، چیزى است كه به سوى او آرامش و سكون مى‏یابد، مؤمن به سوى برادر مؤمنش آرامش مى‏یابد چنان كه هر پرنده‏اى با همنوعش مأنوس مى‌گردد.»[11]
بنابراین، انسان بدون دوست نمی‌تواند زندگی کند و باید دوست بگیرد.
به ویژه جوانان و نوجوانان نیاز شدیدی به داشتن دوست دارند. لیکن هر دوستی هم خوب و مفید نیست، بلکه بعضی از دوستان ضرر دارند. دوستان خوب خوبند و دوستان بد بد. دوست خوب به انسان آبرو و شرف و عزت می‌دهد و او را به خوبی‌ها و کمالات رهنمون می‌سازد. به هنگام مشکلات به یاری او می‌شتابد، و در برابر دشمنان از او دفاع می‌کند. برعکس، دوست بد آبرو و حیثیت و شرف انسان را بر باد می‌دهد و او را به بدی و فساد و انحراف می‌کشاند.
رسول خدا(ص) فرمود: «انسان با دین و رفتار دوستش خو مى‏گیرد، پس مواظب باشید با چه كسى دوست مى‏شوید.[12]
امیرالمؤمنین(ع) به فرزندش امام حسن فرمود: «با اهل خیر همنشین باش تا از آنها شوى و از اهل شر دورى كن تا از آنها دور گردى.»[13]
بنابراین، انتخاب دوست برای انسان بسیار مهم و سرنوشت ساز است و نمی‌توان در برابر آن بی‌تفاوت بود. مشکل این جاست که تشخیص دوست بد دشوار است. زیرا در بین مردم افرادی وجود دارند که ظاهری آراسته و نیکو و خیرخواه دارند ولی در باطن افرادی فاسد، دروغ گو، خائن، تبه‌کار و حیله‌گر هستند. اگر با چنین افرادی طرح دوستی بریزید اخلاق و رفتارشان در شما اثر می‌گذارد و به فساد و تباهی کشیده می‌شوید. چه بسیارند جوانان ساده لوحی که در اثر ساده اندیشی در دام دوستان فاسد و بداخلاق و منحرف و معتاد و خیانت پیشه گرفتار و به فساد و تباهی کشیده شده و دنیا و آخرتشان بر باد رفته است.
بنابراین، به صرف این که کسی با شما گرم گرفت و اظهار دوستی و محبت کرد با او طرح دوستی نریزید، زیرا ممکن است فریب کار و دروغ گو باشد.
بلکه ابتدا او را شناسایی کنید و با رفتار و اخلاق و افکارش آشنا شوید، بعد از کسب اطمینان طرح دوستی بریزید و در این باره می‌توانید با افراد آگاه و مورد اعتماد مشورت نمایید. پدر و مادرتان از همه کس نسبت به شما خیرخواه ترند، می‌توانید از نظر آنها استفاده کنید. بعد از انتخاب نیز صد در صد به او اعتماد نکنید بلکه تا مدتی با احتیاط رفتار کنید، اسرارتان را برایش فاش نسازید، پیشنهاداتش را فوراً نپذیرید، با هوشیاری و عاقبت‌اندیشی مراقب گفتار و رفتارش باشید. مبادا فریب‌کار و حیله‌گر باشد و بخواهد شما را در دام فساد بیفکند. اگر بدگمان شدید با شخص آگاه و خیرخواهی مشورت کنید و اگر به انحرافش پی بردید فوراً قطع رابطه کنید که ادامه‌ی دوستی برای شما خطرناک خواهد بود. ممکن است از آغاز با شما پیمان ببندد که مطالب او را با دیگران و حتی با پدر و مادرتان در میان نگذارید، در چنین صورتی باید به او کاملاً بدگمان باشید، که به احتمال بسیار قوی فریب کار و خیانت پیشه است و قصدش این است که مخفیانه شما را در دام بیندازد و کسی ملتفت نشود.
باری، افرادی را برای دوستی انتخاب کنید که دین‌دار، پرهیزکار، امین، درست‌کار، راست‌گو، خیرخواه، خوش‌اخلاق، دل‌سوز، با ادب، بی‌آزار، نیکوکار، با حیا و عاقل باشند. این گونه افراد، مورد اعتماد هستند و دوستی با آنها برای انسان سودمند خواهد بود. اما با افراد بی‌دین، بی‌تقوا، بی‌حیا، خیانت‌کار، دروغ‌گو، بداخلاق، بی‌ادب، بد زبان، عیب جو، حسود، بخیل، احمق، منافق، مردم آزار دوستی نکنید، زیرا دوستی با آنها نه تنها برای شما سود ندارد، بلکه زیان بار نیز خواهد بود. آبروی شما را بر باد می‌دهد و دنیا و آخرتتان را به فساد و تباهی می‌کشاند.

خودآزمایی

1- چرا اسلام نظر به نامحرم را تحریم نموده و آن را گناهی که مقدمه‌ی گناهان بزرگ‌تر است معرفی می‌کند؟
2- در صورتی که ارضای غریزه جنسی از راه مشروع، امکان‌پذیر نبود، چه باید کرد؟
3- به منظور انتخاب صحیح و درست دوست، چه کارهایی را باید انجام دهیم؟
 

پی‌نوشت‌ها

[1]. همان، ص 139: «النظرة سهم من سهام ابلیس، من تركها للَّه‏عزّو جل لالغیره اعقبه اللَّه امناً و ایماناً یجد طعمه».
[2]. همان: «النظرة بعد النظرة تزرع فى القلب الشهوة و كفى بها لصاحبها فتنة».
[3]. همان: «من نظر الى امرأة فرفع بصره الى السماء او غضّ بصره لم یرتدّ الیه بصره حتى یزوّجه الله من الحور العین».
[4]. همان، ص 138: «النظرة سهم من سهام ابلیس مسموم و كم من نظرة اورثت حسرة طویلة».
[5]. وسائل الشیعه، ج 14، ص 134: «من كان یؤمن بالله و الیوم الآخر فلا یبیت فى موضع یسمع نفس امرأة لیست له بمحرم».
[6]. مستدرك الوسائل، ج 2، ص 553: «لا یخلوا بامرأة رجل فما من رجل خلا بامرأة الّا كان الشیطان ثالثهما».
[7]. وسائل الشیعه، ج 14، ص 143: «من فاكه امرأة لا یملكها حبسه الله بكلّ كلمة كلّمها فى الدنیا الف عام».
[8]. همان، ص 171: «الصبىّ و الصبىّ و الصبىّ و الصبیة و الصبیة و الصبیة یفرق بینهم فى المضاجع لعشر سنین».
[9]. همان، ص 270: «و من صافح امرأة حراماً جاء یوم القیامة مغلولاً ثم یؤمر به الى النار».
[10]. همان، ص 142: «و من ملأ عینیه من حرام ملأ الله عینیه یوم القیامة من النار الّا ان یتوب ویرجع وقال علیه السلام: ومن صافح امرأه تحرم علیه فقد باء بسخط من الله عزّو جل و من التزم امرأة حراماً قرن فى سلسلة من نار مع شیطان فیقذ فان فى النار».
[11]. بحار الانوار، ج 74، ص 274: «لكل شى‏ء شى‏ء یستریح الیه و انّ المؤمن لیستریح الى اخیه المؤمن كما یستریح الطیر الى شكله».
[12]. همان، ص 192: «المرء على دین خلیله فلینظر احدكم من یخالل».
[13]. همان، ص 188: «قارن اهل الخیر تكن منهم و باین اهل الشرّتبین عنهم».

دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

آیت الله ابراهیم امینی