حمّام جان ما همین مساجد و مجالس قرآن و محافل وعظ و نصیحت ماست، به شرط اینكه كاری نكنیم كه قداست این اماكن از بین برود. كارهایی كه مناسب با شأن مسجد نیست، در مسجد انجام ندهیم. مسجد معبد و عبادتگاه است، نه نمایشگاه است نه فروشگاه و نه ورزشگاه. در جامعهی مسلمین هر كاری محلّ مخصوص به خود دارد، هر كار اسلامی را كه نمیتوان و نباید در مسجد انجام داد. تجارت كاری اسلامی است؛ امّا آیا در مسجد باید تجارت كرد؟ درست است که «اَلْکاسِبُ حَبیبُالله»؛ امّا آیا این حبیبالله باید بساط کسب خود را در مسجد بگستراند؟ ازدواج امری اسلامی است؛ امّا جشن عروسی باید در مسجد برگزار گردد؟ تجارت و كسب و كار و تئاتر و سینما و فیلم و نمایش و ورزش، فرضاً كه اسلامی هم باشند، تناسب با مسجد و معبد ندارند و هر یک باید در محلّ مخصوص و مناسب خود انجام بگیرند و مسجد هم باید مخصوص عبادت باشد. مسلمانان باید به مسجد بیایند و در آنجا خود را تطهیر به طهارت معنوی كنند و جانها را شستشو دهند و سپس هر كدام به محلّ كار خود بروند و با جانهای مطهّر و منوّر به نور ایمان، به کارهای مناسب خود بپردازند؛ باید طهارت مسجد را به آن اماكن گسترش دهند، نه اینكه آلودگی آن اماکن را به مسجد بیاورند.
حاصل آن كه، قداست مساجد و محافل وعظ و نصیحت را تحت عناوین دیگر آلوده نكنیم، به بهانهی این كه آن عناوین نیز اسلامی هستند. مگر هر كاری اسلامی بود، در مسجد باید انجام بگیرد؟ اگر شنیدهایم كه صدر اسلام در مسجد «قضاوت» و «قانونگذاری» و اعزام لشكر میكردند، از آن جهت بود كه جا نداشتند. آنقدر از نظر جا در مضیقه بودند كه حتّی فقرا را در مسجد جا داده بودند؛ اصحاب صُفّه که از مکّه مهاجرت کرده بودند، در گوشهای از مسجد جا داشتند و طبیعی است كه وقتی جامعهی اسلامی توسعه پیدا کرد و تشکیلات منظّم به وجود آمد، دیگر لزومی ندارد كه امور دیگری غیر از مسائل عبادی در مسجد انجام پذیرد؛ بلكه باید هر كاری در محلّ مناسب خود انجام بگیرد و لذا ما باید قداست معابد و محافل وعظ و نصیحت را حفظ كنیم و باید بدانیم كه این اماكن مقدّس به واقع مانند حمّام، محلّ شستشو دادن جانهای ما هستند كه حدّاقلّ هر چند روز یک بار باید خود را به این حمّامها برسانیم تا ما را تطهیر و تنظیف كنند. همانگونه كه حمّام جای تنظیف است و انسانها بدن خود را در آن تنظیف میكنند تا با بدنی نظیف سرِ کارهای خود بروند، ما هم هر چند روز یک بار باید خود را به معابد و محافل وعظ و نصیحت برسانیم و جان خود را شستشو بدهیم و هر چند ماه یک بار به زیارت یكی از حرمهای مطهّر امامان(ع) مشرّف بشویم تا آنجا ما را شستشو دهند و جان ما را از رذایل، تطهیر و به فضایل، تنویر كنند. به قول شاعر:
بر درِ میخانهی عشق ای مَلَک تسبیح گوی / کاندر آنجا طینت آدم مخمّر میکنند
ای گدای خانقه، بازآ که در دیر مغان / میدهند آبی و دلها را توانگر میکنند