آیین همسرداری حضرت فاطمه زهرا(س)

آیین همسرداری
 

ایثارگری فاطمه(س)

همسر ایده‌آل، برای گرم نگهداشتن کانون خانواده، باید مهربان و ایثارگر باشد، دیگران را بر خود مقدم بدارد، با سختی‌های زندگی و ناملایمات آن بسازد، و با لبخند شادی‌آفرین خود، تاریکی حزن و اندوه را از دل شوهر بزداید. در این رابطه به سخنان فاطمه(س) باید نظر دوخت.
در یکی از صبحگاهان امام علی(ع) فرمود: «فاطمه جان! آیا غذایی داری تا گرسنگی‌ام برطرف شود؟»
پاسخ داد: «نه، به خدایی که پدرم را به نبوت و شما را به امامت برگزید سوگند، که دو روز است در منزل غذای کافی نداریم، آن چه بود به شما و فرزندانم «حسن و حسین» دادم و خود از غذای اندك موجود، استفاده نکردم.
امام با تأسف فرمود: «فاطمه جان! چرا به من اطلاع ندادی، تا به دنبال تهیه‌ی غذا بروم؟»

حدیث 

قالت فاطمة(س): یا اَباالْحَسَنِ اِنّی لَأَسْتَحْیِی مِن إلهی اَنْ اُکَلِّفَ نَفْسَکَ مالا تَقْدِرُ عَلَیْهِ.[۱]
حضرت زهرا(س) فرمود: ای اباالحسن! من از پروردگار خود حیاء می‌کنم چیزی را از تو درخواست نمایم که تو بر آن توان و قدرت نداری.
زنان دنیای معاصر باید از اینگونه جلوه‌های ایثار درس زندگی بگیرند، و با ساده‌زیستی و مراقبت از خویشتن و دوری از آرزوهای زودگذر، زندگی زناشویی را رنگی جاودانه زنند. 

اوج ادب و ایثار

امام علی(ع) باغ خود را به دوازده هزار درهم می‌فروشد و همه‌ی پول‌ها را بین فقرا و تهیدستان مدینه تقسیم می‌کند و به منزل باز می‌گردد.
طبیعی است که انتظار فرزندان و همسر، پس از فروش باغ، آوردن غذا و میوه به منزل است. فاطمه(س) پرسید: «غذای امروز ما چه شد؟» امام برای تهیه غذا بیرون می‌رود، اما فاطمه(س) ناراحت است، با خود می‌گوید: چرا سئوال کردم؟ و آنگاه فرمود:

حدیث 

قالَتْ: فَاِنِّیِ أَسْتَغْفِرُ اللهَ وَ لا اَعُودُ أَبَداً.[۲]
من از خدا آمرزش می‌طلبم و دیگر این رفتار را تکرار نخواهم کرد.

هماهنگی با شوهر

پس از ماجراهای تلخ سقیفه و انزوای اهل بیت(ع)، سران سقیفه برای جلب افکار عمومی مردم به فکر چاره افتادند، تا به گونه‌ای از حضرت زهرا(س) دلجویی نمایند، که اجازه‌ی ملاقات می‌خواستند و تظاهر به جبران اشتباهات می‌کردند.
اما فاطمه(س) در تداوم یک مبارزه‌ی منفی همه‌جانبه، هرگونه پیشنهادی را رد می‌نمود، و موضع اعتراض یا سکوت و بیزاری را ادامه می‌داد.
روزی امام علی(ع) وارد منزل شد و فرمود: «فاطمه جان خلیفه و عمر در پشت درب خانه، منتظر اجازه‌ی ورود می‌باشند، تا نظر شما چه باشد؟»
حضرت زهرا(س) در برابر شوهر فرمود:

حدیث

قالَتْ: اَلْبَیْتُ بَیْتُکَ وَ الْحُرَّةُ زَوْجَتْکَ فَافْعَلْ ما تَشَاءُ.
علی جان! خانه، خانه‌ی توست و من همسر تو می‌باشم. هر آنچه می‌خواهی انجام ده.[۳]

پی‌نوشت‌ها

[۱]. تفسیر برهان، ج 1، ص 282 و بحارالانوار، ج 37، ص 103.
[۲]. بحارالانوار، ج 41، ص 46 و کتاب امالی صدوق، حدیث 10، ص 379.
[۳]. به فصل «انواع مبارزات، افشاگری‌ها» حدیث ۱۷۰ (افشاگری و محکومیت) مراجعه کنید.

محمد دشتی