مبارزه با نفس

نامه شماره ۹

باسمه تعالی
محضر مقدّس مرجع تقلید شیعه، آیت الله العظمی آقای صافی گلپایگانی
با سلام
اینجانب... از اوایل دوره جوانی، در راه مبارزه با نفس امّاره گام برمی‌دارم، ولی گاهی اوقات در راه این جهاد بزرگ، ناموفّقم.
نفس امّاره مرا به کارهای زشت وا می‌دارد و وجدان من پس از ارتکاب گناه، بسیار ناراحت و نگران می‌گردد... خواهشمند است با کلامی پیامبرگونه، به من پشت گرمی دهید و یارم باشید. قلباً از شما متشکرم.
 
بسم الله الرّحمن الرّحیم
رُوِیَ أَنَّ رَسُولَ اللهِ(ص) قالَ:
«خَیْرُ أُمَّتِی مَنْ هَدَمَ شَبابَهُ فِی طاعَةِ اللّه ِ، وَفَطَمَ نَفْسَهُ عَنْ لَذّاتِ الدُّنْیا، وَتَوَلَّهُ بِالاْآخِرَةِ أَنَّ جَزآءَهُ عَلَی اللّه ِ أَعْلی مَراتِبِ الْجَنَّةِ».[۱]
فرزند عزیزم!
نامه شکواییه شما را خواندم. اگر بیشتر مردم، شکایت از دیگران و از جریان‌های بیرون از خود دارند؛ شما شکایت از خود و درون خود دارید که معلوم می‌شود با نفس خود و هواهای نفسانی و شهوانی درگیرید یا به عبارت دیگر با آنها در جنگ و جهادید و در جهاد اکبر ـ که به فرموده رسول اکرم(ص) همان جهاد با نفس است ـ دشمن را قوی پنجه و نیرومند می‌بینید و از آن بیم دارید که بر او، خدای نخواسته، پیروزی و ظفر نیابید.

مبارزه با نفس

من به شما اطمینان می‌دهم که اگر در برابر این دشمن مقاومت کنید و عرصه را بر او تنگ نمایید و از آغاز به پیشنهاد و خواسته‌های او گردن ننهید، سرانجام بر او غالب شده و او اسیر و رام شما خواهد شد.
ولی اگر به خواسته‌های او جواب مثبت بدهید، خواهش‌های آن بسیار و بی‌شمار است و هرچه از او فرمان ببرید، او فرمان‌های دیگر و بیشتر می‌دهد و تا شخصیت انسانی و کرامت آدمی را نابود نکند و او را از مقام خود، ساقط نسازد، قانع نمی‌شود.

دوران آزمایش

دوران جوانی، دوره و میدان چنین جهاد و پیکاری است و باید شخص اراده، مقاومت و پایداری خود را نشان بدهد. البته همه کس حریف نفس امّاره نیست، پهلوانان حقیقی می‌توانند در این میدان عرض وجود نموده و جایزه قهرمانی بگیرند.
شما و هر نوجوان و جوانی، خواه و ناخواه، این زورآزمایی و این امتحان بسیار بزرگ را باید بگذرانید، یاد خدا را فراموش نکنید و از او کمک بخواهید که خود وعده فرموده:

«وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِینَ»؛[۲]

کسانی که در راه خدا جهاد می‌نمایند، البته خدا آنان را به راهی که به او می‌رسد، راهنمایی می‌نماید و خدا با نیکوکاران است.
این معنویت و روحیه‌ای که دارید ـ که به وضع روحی و درگیری عقل و نفس خودتان متوجه هستید و می‌خواهید که نفس را مغلوب کرده و خود را از آفات هوای نفس سالم نگاه دارید ـ خود مرحله‌ای از کمال و آگاهی و بصیرت و بینش است. امید است همین آگاهی، شما را از این گرداب ـ که بسیاری از جوانان در آن گرفتار می‌شوند ـ و از امواج و توفان شهوات نجات دهد.
این کار، اگرچه در آغاز دشوار جلوه می‌کند، ولی وقتی انسان با هوای نفس مقاومت نموده و از آن پیروی نکرد، بسیار آسان می‌شود.

کتاب‌های اخلاقی، اعتقادی

سعی کنید با اشخاص مجرّب و مؤمن مجالست کنید؛ در جلسات موعظه و سخنرانی‌های مذهبی شرکت کنید؛ کتاب‌هایی مانندِ معراج السعاده، حیاةالقلوب و عین الحیات را مطالعه نمایید و با دعا و نیایش به درگاه خدا و خواندن دعای کمیل، دعای ندبه، و توسل به حضرت ولیّ عصر ـ ارواح العالمین له الفداء ـ خود را برای جهاد با نفس، مسلح کنید.
امیدوارم پیروز، سعادتمند و موفق شوید و آینده بسیار روشنی پیش روی داشته باشید.
حقیر هم برای توفیق شما و سایر جوانان دعا می‌کنم و از شما التماس دعا دارم.

پی نوشت ها

[۱]. ورام بن ابی فراس، تنبیه الخواطر، ج۲، ص۱۲۳؛ صافی گلپایگانی، گنجینه گهر. «بهترین امّت من کسی است که جوانیش را در طاعت خداوند فانی کند و نفس خویش را از لذت‌های دنیا ببرّد و به آخرت شیفته و علاقه‌مند باشد به راستی که پاداش چنین فردی در نزد خدا، بالاترین درجات بهشت است».
[۲]. عنکبوت، ۶۹. «و کسانی را که در حق ما کوشیده‌اند به راه‌های خاص خویش رهنمون می‌شویم، و بی‌گمان خداوند با نیکوکاران است».

دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی