ضرورت عقلی پیروی از شایسته‌ترین فرد

ادله‌ی عقلی و نقلی امامت

ضرورت عقلی پیروی از شایسته‌ترین فرد

قُلْ هَلْ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن یهْدِی إِلَى الْحَقِّ قُلِ اللهُ یهْدِی لِلْحَقِّ أَفَمَن یهْدِی إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَن یتَّبَعَ أَمَّن لَّا یهِدِّی إِلَّآ أَن یهْدَى فَمَا لَكُمْ كَیفَ تَحْكُمُونَ (۳۵)
بگو: آیا از معبودان شما کسی هست که به سوی حق هدایت کند؟ بگو: فقط خداست که به سوی حق هدایت می‌کند؛ پس آیا کسی که به سوی حق هدایت می‌کند، برای پیروی شدن شایسته‌تر است یا کسی که هدایت نمی‌یابد مگر آن که هدایتش کنند؟ شما را چه شده؟ چگونه [بدون دانش] داوری می‌کنید؟ (یونس، ۳۵)

توضیح:

موضوع آیه‌ی فوق، نوعی استدلال بریگانگی خداوند است. خداوند در این آیه، از مشرکان می‌پرسد که آیا پیروی از کسی مانند خدا که خود هدایت یافته و آگاه به مصالح و مفاسد است، عقلانی و شایسته‌تر است یا پیروی از بت‌ها و معبودهایی که از خود آگاهی و اختیاری نداشته و نمی‌توانند بندگان را به مصالح خود راهنمایی کنند. علمای شیعه به پیروی از امامان، از نوع استدلال فوق، برای اثبات امامت نیز بهره جسته‌اند؛ با این توضیح که برای هدایت و راهنمایی بندگان پس از پیامبر اسلام(ص)، چه کسی بهتر از امامان معصوم(ع) است که از علم خداوندی برخوردار بوده و بتوانند بندگان را به سرمنزل کمال و رشد برساند؟!

حدیث:

امام رضا(ع): «خداوند از گنجینه‌های علم و حکمتش به امامان عطا کرد؛ آن‌چه را به دیگران نداد. امامان برترین مردم زمان خود و عالم‌ترین آنان بودند، خداوند می‌فرماید: أَفَمَن یَهْدِی إِلَی الْحَقِّ...» کافی: ج۱ ص۲۰۲ ح۱.

دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت