اهل بیت(ع)؛ نور الهی (آیه نور)
اللهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَوةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّی یوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَكَةٍ زَیتُونَةٍ لَا شَرْقِیةٍ وَلَا غَرْبِیةٍ یكَادُ زَیتُهَا یضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُورٌ عَلَى نُورٍ یهْدِی اللهُ لِنُورِهِ مَن یشَآءُ وَیضْرِبُ اللهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللهُ بِكُلِّ شَیءٍ عَلِیمٌ (۳۵)
خدا نور آسمانها و زمین است؛ وصف نورش مانند چراغدانی است که در آن، چراغ پر فروغی است، و آن چراغ در میان قندیل بلورینی است، که آن قندیل بلورین گویی ستارهی تابانی است، [و آن چراغ] از [روغن] درخت زیتونی پربرکت که نه شرقی است و نه غربی افروخته میشود، [و] روغن آن [از پاکی و صافی] نزدیک است روشنی بدهد گرچه آتشی به آن نرسیده باشد، نوری است بر فراز نوری؛ خدا هر کس را بخواهد به سوی نور خود هدایت میکند، و خدا برای مردم مثلها میزند [تا حقایق را بفهمند] و خدا به همه چیز داناست. (نور، ۳۵)
آیهی «نور»مشتمل بر تمثیلاتی است که با توجه به روایات اهل بیت(ع) مقصود از آن روشن میگردد.
امام صادق(ع) عناصر این آیه را اینگونه تبیین نموده است:
«مِشْکاةٍ: یَعنی فَاطِمَةُ ـ مِصْباحٌ: یَعنی الْحَسَنُ ـ زُجاجَةٍ: یَعنی الْحُسَیْن ـ کَأَنَّها کَوْکَبٌ دُرِّیٌ: یَعنی فَاطِمَةٌ کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ بَیْنَ نِسَاءِ أَهْلِ الدُّنْیَا ـ شَجَرَةٍ مُبارَکَة: یَعنی إِبْرَاهِیمُ ـ لا شَرْقِیَّةٍ وَ لا غَرْبِیَّةٍ: یَعنی لَا یَهُودِیَّةٍ وَ لَا نَصْرَانِیَّةٍ ـ یَکادُ زَیْتُها یُضِیءُ: یَعنی یَکَادُ الْعِلْمُ یَنْفَجِرُ بِهَا ـ نُورٌ عَلی نُورٍ: یَعنی إِمَامٌ مِنْهَا بَعْدَ إِمَامٍ ـ یَهْدِی اللهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ: یَعنی یَهْدِی اللهُ لِلْأَئِمَّةِ مَنْ یَشَاءُ» کافی: ج۱ ص۱۱۵ ح۵.
نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت