نزدیکان پیامبر(ص) دیده بودند که در هنگامهی وفات رسول خدا(ص) صحبتهای خصوصی و سرّی بین آن حضرت و فاطمه(س) صورت پذیرفت که در ابتدا، زهرا(س) گریست و در پایان صحبت آن حضرت، شاد و خندان، دانههای اشک را پاك میکرد.
جای سئوال بود که علت گریه، و سبب خنده و شادی چه بود؟
پس از وفات پیامبر(ص) از حضرت زهرا(س) پرسیدند، جواب داد:
علت گریهی نخستین این بود که:
أَخْبَرَنِی أَنَّ جَبْرَئِیلَ(ع) کانَ یُعارِضُهُ الْقُرْانَ فِی کُلِّ سَنَةٍ مَرَّةً أنَّهُ عارَضَهُ الْآنَ مَرَّتَیْنِ وَ أَنِّی لَأَرَی الْأَجَلَ قَدِ اقْتَرَبَ فَاتِّقی اللهَ وَ اصْبِری. فَبَکَیتُ.
وَ: قالَ(ص) یا بُنَیَّةُ اِنَّهُ لَیْسَ اَحَدٌ مِنْ نِساءِ الْمُسْلِمینَ أَعْظَمَ رَزِیَّةً مِنْکَ فَلا تَکُونی مِنْ أَدْنی اِمرَأَةٍ صَبْراً.
فَاَخْبَرَنی اَنِّی اَوَّلُ أَهْلِهِ لُحُوقاً بِهِ فَضَحِکْتُ لِذلِکَ.
در ابتدا رسول خدا(ص) به من اطلاع داد که جبرئیل هر سال یک بار قرآن را به من عرضه میفرمود ولی امسال و هم اکنون دو بار عرضه کرد. من مرگ و وفات خود را نزدیک میبینم. دخترم با تقوا باش و صبر پیشه کن. من با شنیدن این خبر گریستم. سپس در ادامهی سخن فرمود: دخترم هیچ زنی در مقام و منزلت مانند تو نیست پس در صبر و بردباری مانند کمترین زنان نباش و این را بدان که تو نخستین کسی هستی که به من ملحق خواهی شد. با شنیدن این خبر خوشحال شدم و خندیدم.[۱]
دو نفر از زنان مدینه در یک مساله دینی و عقیدتی اختلاف پیدا کردند، یکی از آنها از دوستان فاطمه(س) و زنی مؤمن، و دیگری از دشمنان اهل بیت(ع) و فاسد بود، نزاع و خصومت را خدمت حضرت زهرا(س) کشاندند.
آن حضرت پس از شنیدن ادعا و استدلال هر یک، با دلیل و برهان قانعکننده نظر زن مؤمنه را اثبات کرد و ادعای دیگر را باطل دانست، بهگونهای که هر دو نفر پذیرفتند، پس از پایان یافتن اختلاف و نزاع، زن مؤمنه اظهار خوشحالی کرد که حق پیروز شد و باطل محکوم گردید، حضرت زهرا(س) فرمود:
قالت: اِنَّ فَرَحَ الْمَلائِکَةِ بِاستِظهارِکَ عَلَیها أَشَدُّ مِنْ فَرَجِکِ اِنَّ حُزْنَ الشَّیْطانِ و مَرَدَتِهِ بِحُزْنِها عَنْکِ أَشَدٌّ مِنْ حُزْنِها.
همانا شادی فرشتگان در غلبهی تو بر آن زن فاسد بیش از شادی توست و اندوه و نگرانی شیطان و دوستان شیطان در این شکست بیشتر و شدیدتر از آن زن شکست خورده است.[۲]
[۱]. امالی صدوق، ص 595 و امالی طوسی، ج 1، ص 191.
[۲]. احتجاج طبرسی، ج 1، ص 18 و کتاب عوالم، ج 11، ص 627.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
محمد دشتی