وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَیهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآیاتِنَا لَا یوقِنُونَ (۸۲) وَیوْمَ نَحْشُرُ مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِمَّنْ یكَذِّبُ بِآیاتِنَا فَهُمْ یوزَعُونَ (۸۳)
هنگامی که [در اوقات پایانی دنیا] وعدهی عذاب ما بر آنان لازم شود، جنبندهای را از زمین برای آنان بیرون میآوریم که با آنان سخن میگوید که مردم پیش از این به آیات ما یقین نداشتند. (۸۲) [یاد کن] روزی که از هر امتی گروهی از آنان را که آیات ما را تکذیب میکنند، محشور میکنیم و آنان را [از حرکت] باز میدارند [تا گروههای دیگر به آنان ملحق شوند] (۸۳) (نمل)
رجعت یکی از مسلمات مذهب شیعه و اعتقاد به آن از ضروریات این مذهب به شمار میرود. رجعت به این معناست که خداوند در آستانهی رستاخیز گروهی از مؤمنان خالص و مستکبران بسیار شرور را به این جهان بازمیگردند تا دولت صالحان تشکیل گردد و از ظالمان در همین دنیا انتقام گرفته شود. آیهی ۸۳ یکی از دلایل قرآنی رجعت میباشد؛ زیرا در این آیه، خداوند از حشر و بازگرداندن گروهی از مردم خبر میدهد؛ نه همهی آنها. یکی از امامانی که در رجعت بازمیگردد، حضرت علی(ع) است که در آیهی ۸۲ از او به عنوان «دابةالأرض» یاد شده است.
امام علی(ع):
«أنَا قَسیمُ اللهِ بَینَ الجَنَّةِ وَالنَّارِ... وَ الدَّابَّةُ الَّتِی تُکَلِّمُ النَّاسَ؛
من تقسیمکنندهی بهشت و دوزخ ... و جنبندهی بر روی زمین هستم که با مردم سخن میگوید. [اشاره به آیهی فوق]» کافی: ج۱ ص۹۸ ح۳.
نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت