پس از اتمام حجّت با همراهان و آزاد گذاشتن مردم در کنارهگیری یا تداوم قیام، که بسیاری فرار را بر قرار ترجیح دادند و «۷۲ تن» باقی ماندند، امام خطاب به برادران مسلم بن عقیل فرمود:
قال الامام الحسین(ع):
یا بَنی عَقیلٍ حَسْبُکُمْ مِنَ الْقَتْلِ بِمُسْلِمٍ، فَاذْهُبُوا أنْتُمْ فَقَدْ قَدْ أَذِنْتُ لَکُمْ.[۱]
امام حسین(ع) فرمود:
(ای فرزندان عقیل! شهادت مسلم، خانوادهی شما را کافی است. من شما را رخصت دادم که بسوی خانههای خود بروید.)
امّا فرزندان آزاد مرد عقیل بپاخاستند و گفتند: یا اباعبدالله(ع) تو را رها کنیم و به کجا برویم؟ مردم چه خواهند گفت؟ و ما در جواب مردم چه بگوئیم؟ به مردم بگوئیم که: امام و رهبر و بزرگ خود را در میان دشمنان تنها گذاردیم، و با تیری یا شمشیری از او دفاع نکردیم؟ سوگند به خدا! چنین نخواهیم کرد بلکه جان و مال و زن و فرزندان خود را فدای تو میکنیم.
[۱]. ارشاد شیخ مفید ۲۳۱، تاریخ طبری آملی ج۳ ص ۱۵، بدایه و نهایه ج ۸ ص ۱۹۱، کامل ابن اثیر ج۲ ص ۵۵۹.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
محمد دشتی