پسران معمولاً بعد از اتمام سن پانزده سالگى بالغ مىشوند؛ گرچه بعضى از افراد هم قبل از آن بالغ مىشوند. ولى دختران غالباً در ده سالگى و گاهى هم ديرتر بالغ مىشوند. گفته مىشود كه حرارت و برودت هوا در اين امر تأثير دارد. در آب و هواى گرم و نيمه گرم جوانان زودتر بالغ مىشوند، برعكس در كشورهاى سرد، ديرتر به حد بلوغ مىرسند. بعضى هم اختلافات نژادى و قومى را در اين امر مؤثر مىدانند.
سن بلوغ، بسيار حساس و مهم است. در اين سن تحول و دگرگونى عميقى در نوجوان به وجود مىآيد و او را وارد فصل جديدى از زندگى مىسازد. رشد سريع جسمى و روانى را مىتوان از خصوصيات اين زمان دانست.
روييدن موى سياه بر روى زهار و زير بغل، احتلام شبانه و تغيير صدا را در پسران و رشد و بزرگ شدن تدريجى پستان را در دختران مىتوان از علائم بلوغ به شمار آورد. دختران غالباً در سن سيزده سالگى عادت ماهانه مىبينند، البته گاهى هم دير و زود دارد.
مهمترين حادثهی زمان بلوغ، شكوفايى، اشتداد و رشد سريع غريزهی جنسى مىباشد. در اين زمان هورمونهاى مخصوص جنسى به وسيلهی غدد تناسلى، در خون ترشح مىشود و غريزهی جنسى به صورت يك كشش طبيعى بروز مىكند و او را به سويى جذب مىنمايد. ميل جنسى ابتدا درهم و برهم و نامشخص است. نوجوان احساس و تمايل تازهاى پيدا مىكند و به سويى كشيده مىشود و چيزى مىخواهد امّا هدف و خواستهاش خوب روشن نيست.
نوجوان در اين زمان در يك حالت تاريك و بحرانى زندگى مىكند، امّا كمكم هدفش را مىشناسد و به جنس مخالف توجه و علاقه پيدا مىكند. پسر احساس مىكند كه دختران را دوست دارد، از ديدن صورت و شنيدن صداى آنها لذت مىبرد. دوست دارد با آنها نزديك شود و صحبت كند و اظهار محبت نمايد. براى دختران خودنمايى مىكند و براى جلب توجه آنها مردانگى و نيروى جسمانى خود را آشكار مىسازد.
دختر نيز احساس مىكند كه از جوانان خوشش مىآيد و دوست دارد به آنها نگاه كند و به آنان نزديك شود و حرف بزند. دوست دارد توجه جوانان را به سوى خويش معطوف بدارد و قلب آنها را بربايد. به همين جهت خود را زينت مىكند و مىآرايد و طنازى مىكند.
به هر حال، بيدارى و شكوفايى و اشتداد غريزهی جنسى يك امر طبيعى است كه خواه ناخواه تحقق خواهد يافت و گاهى تمام زندگى عاطفى و فكر و ذكر نوجوان را تشكيل خواهد داد. در بعضى از افراد به صورت عشق و دلباختگى ظهور خواهد يافت.
نوجوان بالغ كه غريزهی جنسى در وى بيدار شده و او را به سويى جذب مىكند ولى از اطلاعات كافى در اين زمينه برخوردار نيست، پيوسته در صدد كشف و كنجكاوى است تا در اين زمينه اطلاعاتى بهدست آورد. نسبت به روابط جنسى والدين خود كاملاً حساس و كنجكاو است و گاهى ساعتها كشيك مىدهد تا چيزى از آنها بهدست آورد. كتابها، داستانها، رمانهاى جنسى و فيلمهاى مهيج نيز از امورى هستند كه نوجوانان براى كسب اطلاعات جنسى و لذت جويى از آنها استفاده مىنمايند. متأسفانه از اين قبيل كتابها و فيلمها بهطور مجاز و غير مجاز فراوان يافت مىشود و جوانان مىتوانند به آنها دست يابند.
از همهی اينها وسيعتر و سهلتر و عمومىتر استفاده از اطلاعات دوستان است. طبق تحقيقات به عمل آمده، مهمترين منبع اطلاعات امور جنسى، دوستان و همسالان مىباشند. نوجوانان تشنهی كسب اطلاعات جنسىاند، در مواقع فراغت و دور از چشم بزرگترها با هم مىنشينند و تبادل اطلاعات مىكنند.
ليكن به تجربه ثابت شده كه طرق مذكور نه تنها سالم و مفيد و كافى نيستند بلكه برعكس كاملاً زيان بخش و موجب انحراف جوانان خواهد شد. به خصوص دوستان منحرف كه در به انحراف كشيدن جوانان نقش بزرگى را ايفا مىكنند. نوجوانان، فردى ساده لوح، زودباور و با حيا مىباشد و كاملاً در معرض اغفال شدن و فريب خوردن قرار دارد. اگر با جوانان منحرف معاشرت داشته باشد غالباً به انحرافات جنسى كشيده خواهد شد. دوستان منحرف هستند كه نوجوانان ساده انديش را به خواندن كتابهاى جنسى و تماشاى فيلمهاى عشقى دعوت مىكنند و راه فساد و انحراف را در مقابلشان قرار مىدهند.
بهترين كسانى كه مىتوانند در اين موقعيت حساس از نوجوانان مراقبت كرده و اطلاعات لازم جنسى را در اختيارشان قرار دهند و عاقلانه پاسخ گوى مشكلات آنها باشند، پدر و مادر هستند.
اوليا و مربيان در انجام اين مسئوليت بزرگ، سه وظيفه بر عهده دارند:
1. بپذيرند كه فرزندشان بزرگ شده، به سن بلوغ رسيده، غريزهی جنسى در او بيدار گشته و نياز به اطلاعات جنسى دارد و در انجام اين مهم كسى بهتر از خود آنها نيست. بنابراين، در فرصتى مناسب و با روشى عاقلانه و دوستانه مىتوانند به او بگويند تو به سن بلوغ رسيدهاى، به زنان و دختران علاقه دارى، از نگاه كردن به آنها لذت مىبرى، دوست دارى به آنها نزديك شوى و حرف بزنى، از صداى زنها و قيافه آنها خوشت مىآيد، گاهى شهوت تو تحريك شده و تو را تحت فشار قرار مىدهد، گاهى دربارهی زنى كه توجه تو را جلب كرده ساعتها فكر مىكنى. همهی اينها از امور طبيعى هستند. همهی پسرانى كه به سن بلوغ مىرسند مانند تو هستند. تو ديگر مرد شدهاى و بايد در موقع مناسب عروسى كنى. زندگى خانوادگى بسيار شيرين و زيباست. وقتى عروسى كردى از همهی اين لذايذ بلكه بيشتر از اينها بهرهمند خواهى شد. خدا انسان را اين چنين آفريده كه بايد ازدواج كند، چون در اين صورت، هم از نعمت اُنس و مودت بهرهمند مىشود، هم لذت جنسى مىبرد و هم بچهدار مىشود و فرزندان خوبى را پرورش مىدهد. من در اين باره به تو كمك مىكنم و در اولين فرصت مناسب همسر خوبى برايت پيدا مىكنم و عروسى خواهى كرد. الآن صبر كن و مواظب باش از طريق ديگرى درصدد ارضا و لذت جويى برنيايى كه گناه و انحراف است و بر جسم و اعصاب تو لطمه مىزند و آبرويت را مىريزد.
آن گاه عواقب و آثار سوء انحرافات جنسى را برايش توضيح دهد و او را از كيفرهاى اخروى بترساند.
مىتوانند به فرزندشان بگويند: هر سؤالى دارى خجالت نكش و از ما بپرس، جواب تو را خواهيم داد.
پدر و مادر اگر با صميميت و دوستى و عاقلانه با فرزند خود صحبت كرده و اعتماد او را به راز دارى جلب نمايند از اين طريق مىتوانند آگاهىهاى لازم را در اختيارش بگذارند و او را از نگرانىهاى روحى و ابتلاى جنسى مصون بدارند.
2. اكثر انحرافات از اوقات فراغت و بىكارى سرچشمه مىگيرد. اوليا و مربيان وظيفه دارند با ايجاد اشتغالات و سرگرمىهاى مناسب و تفريحات سالمِ هنرى و ورزشى، اوقات فراغت جوانان را پر كنند تا به فكر انحراف نيفتند.
3. اكثر انحرافات از طريق دوستان منحرف به وجود مىآيد، بنابراين اوليا و مربيان بايد كاملاً مراقب دوستان و معاشرين جوانانشان باشند تا مبادا به دام افراد منحرف گرفتار شده و منحرف گردند.
1- اكثر انحرافات از چه چیزی سرچشمه مىگيرد؟
2- بهترين كسانى كه مىتوانند در موقعيت حساس بلوغ، از نوجوانان مراقبت كنند چه کسانی هستند؟
3- مهمترين منبع اطلاعات امور جنسى چه کسانی هستند؟
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت