خمس مابه التفاوت مال موروثی

"لعنت خدا و ملائکه و تمام مردم بر کسی است که از مال ما درهم حرامی را بخورد."

امام زمان(ع)، بحارالانوار 53/184

"اصل وجوب خمس فی الجمله از ضروریات اسلام است و منکر آن کافر است و خلاصه این که خمس یکی از فرائض الهی است که در قرآن مجید و روایات مستفیضه به آن امر تاکید شده و محل اتفاق همه­‌ی شیعه امامیه بلکه عموم مسلین است. اگر چه در بعضی خصوصیات آن از حیث مورد و مصرف اختلاف وجود دارد و چناچه کسی از پرداخت یک درهم یا کمتر از آن امتناع کند، در زمره­ ظالمین به پیامبر اکرم(ص) و ذریه آن حضرت می­ باشد و از غاصبین حق آنها محسوب می­ شود. بلکه هر کس خمس را حلال بداند از کافرین است و در هر صورت، تا انکار شخص نسبت به اصل خمس محرز نشود، نمی­‌توان حکم به کفر او کرد."

حضرت آیت الله فاضل لنکرانی، جامع المسائل2/176

سؤال: مابه التفاوت قیمت مال موروثی مانند زمین یا خانه از زمان ارث تا زمان فروش آیا مشمول خمس است؟

حضرت آیت الله خامنه ­ای:

اگر ارثیه را به قصد زیادی قیمت نگه داشته باشد، افزایش قیمت خمس دارد.

حضرت آیت الله صافی گلپایگانی:

اگر بفروشد و در سر سال صرف مؤنه نشود خمس دارد.

حضرت آیت الله بهجت:

مفروض سوال مورد خمس نیست.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی:

آری مشمول خمس است.

حضرت آیت الله تبریزی:

خمس ندارد.

حضرت آیت الله سیستانی:

اگر برای تجارت نگه داشته باشد خمس دارد در غیر این صورت خمس ندارد.

حضرت آیت الله فاضل لنکرانی:

در صورت فروش، ترقی قیمت آن جزء درآمد سال فروش است، که اگر تا پایان سال خمسی مصرف در مؤونه نشود، بنابر احتیاط خمس آن باید پرداخت شود. جامع المسائل1/223