خبر (نبأ) مهم و بزرگ قیامت که مردم دربارهاش از یکدیگر سؤال میکنند در سه آیهی اوّل این سورهی مبارکه آمده است و بدین مناسبت به اسم «نبأ» نامیده شده است. و در بعضی روایات این نبأ عظیم به أمیرالمؤمنین(ع) تأویل گردیده است.
نامهای دیگر این سوره یکی
«عَمّ» است و دیگری «تَساؤل» که سوره با هردو آغاز میشود و سومی «مُعصِرات» که
در آیهی (14) از آن نام برده شده است.
فضائل و خواص
در حدیثی از پیامبر گرامی اسلام(ص) آمده است: کسی که سورهی «عَمّ یَتَساءلُون» را تلاوت کند خداوند در قیامت از شراب سرد و گوارای بهشتی سیرابش مینماید.[1]
و نیز حضرتش میفرماید: هر کس این سورهی مبارکه را بخواند و حفظ کند حساب او در قیامت (چنان سریع انجام میگیرد) بهاندازهی خواندن یک نماز روزانه میباشد و سپس وارد بهشت میگردد.[2]
و در خواص آن، حضرت امام صادق(ع) میفرماید: کسی که همه روزه سورهی «عَمّیَتَساءلون» را قرائت کند در همان سال به زیارت خانهی خدا مشرّف خواهد شد.[3]
و به روایت «منتخب» آن را یک سال تمام بخواند در سال دوم به زیارت خانهی خدا مشرّف میشود.[4]
و نیز میفرماید: هر کس آن را بعد از نماز بخواند روشنایی چشم او زیاد میگردد و کسی که آن را بعد از نماز عصر بخواند ایمان او استوار و پابرجا میماند.[5]
همچنین اگر کسی بخواهد شب را بیدار بماند و شبزندهداری نماید، این سورهی مبارکه را قرائت کند خواب او برطرف میگردد.[6]
و چنانچه مسافر شبانه آن را بخواند به یاری خداوند متعال از آفات و حوادث و دستبرد مصون خواهد ماند.[7]
و کسی که آن را با زعفران و گلاب بنویسد و همراه خود بدارد، خواب او کم میشود و حافظهاش زیاد میگردد.[8]
و چنانچه آن را بر بازوی خود ببندد، قوّت و نیروی او نیز فزونی مییابد.[9]
و همچنین کسی که دل درد داشته باشد آن را در ظرفی (با زعفران یا غیره) بنویسد و با آب بشوید و آن را بیاشامد درد او به یاری حقتعالی برطرف میگردد.[10]
و جهت دفع مرگ و میر گوسفندان سورهی حمد را با آیات (6 تا 16) از سورهی «نبأ» را بنویسد و در گردن یک گوسفند بیندازند:
«ألَمْ نَجْعَلِ الأَرْضَ مِهَاداً وَ الجِبَالَ أوْتَاداً وَ خَلَقْنَاكُمْ أزْوَجاً وَ جَعَلْنَا نَوْمَكمْ سُبَاتاً وَ جَعَلْنَا الَّيْلَ لِبَاساً وَ جَعَلْنَا النَّهَارَ مَعَاشاً وَ بَنَيْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعاً شِدَاداً وَ جَعَلْنَا سِرَاجاً وَهَّاجاً وَ أنزَلْنَا مِنَ الْمُعْصِرَاتِ مَاءً ثَجَّاجاً لِنُخْرِجَ بِهِ حَبّاً وَ نَبَاتاً وَ جَنَّاتٍ ألْفَافاً».[11]
و در اخبار اهل بیت(ع) وارد شده است که «نبأ عظیم» در این سوره مبارکه حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) و ولایت ایشان است. آری:
«هُوَ النّبَأ العَظِیمُ و فُلکُ نوحٍ و بَابُ اللهِ وَ انقَطَعَ الخِطاب»