حکم فعالیت‌های اقتصادی قمارگونه

حکم شراب و قمار را از تو می پرسند بگو در هر دو گناه بزرگی است. سوره بقره آیه 219

اموال یکدیگر را به باطل نخورید. سوره 4 آیه29

سؤال: برخی شرکتها و مؤسّسات اقدام به فعالیّت اقتصادی نموده اند به این صورت که برگه هایی را توزیع و افراد آن را خریداری و چند نفر را معرّفی می کنند و آنان نیز چند نفر را معرّفی می کنند و به صورت تصاعدی به ثروت و اندوخته افراد ما قبل که این افراد را معرّفی کردند افزوده می شود، آیا شرعاً چنین فعالیّت هایی چه صورت دارد و آیا درآمد از این راه حلال است؟

حضرت آیت الله خامنه ای:

فعالیّت مذکور صورت شرعی ندارد و اکل مال به باطل است و جایز نیست.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی:

فعالیت مرموز اقتصادی شرکت مذکور و سایر شرکتهای مشابه داخلی و خارجی مشروع نمی باشد و شبیه نوعی قمار و لاتار می باشد و شایسته شما عزیزان نیست، که آلوده آن شوید و کسانی که آلوده آن شده اند و سودی برده اند پول اولیه خود را از آن برمی دارند و بقیه را به صاحبان اصلی آن می رسانند و اگر به آنها دسترسی ندارند، به سایر مال باختگانی که در این طرح شرکت کرده اند، و متضرر شده اند، می دهند. و اگر به آنها هم دسترسی ندارند به نیّت صاحبان اصلی به فقرا صدقه می دهند.

حضرت آیت الله فاضل لنکرانی:

این کار حرام است و پولی که از این راه به دست می آید حکم مجهول المالک را دارد.

حضرت آیت الله صافی گلپایگانی:

درآمد از طریق مذکور اکل مال به باطل و حرام است.

حضرت آیت الله سیستانی:

جایز نیست.

حضرت آیت الله تبریزی:

معامله مزبور جایز نیست و اگر مالی که مالک محترم داشته باشد از این راه به دست آورده، باید به مالکش برگرداند و در صورتی که مالک آن را نمی شناسد و تمکّن از شناختن مالک آن ندارد، با اذن مجتهد جامع الشرایط از طرف صاحبش به فقیر متدیّن صدقه بدهد.

حضرت آیت الله بهجت:

شرعاً اشکال دارد.