جهاد با نفس؛ مهمترین جهاد فراموش شده | ۱
گرچه در تدوين قانون اساسى به منظور پيشگيرى حكومت اسلامى از انحراف، پيشبينىهاى لازم به عمل آمده است. ازاينرو، رهبرى نظام بر عهده ولى فقيه عادل، اسلامشناس و آشناى با مسائل جهانى نهاده شده كه با انتخاب مجلس خبرگان، بر كل نظام نظارت دارد. در رأس قوه قضاييه كه از مهمترين نهادهاى نظام است و مسئوليت رفع خصومات آحاد مردم را بر عهده دارد يك فقيه عادل و آشناى با مسائل قضايى است كه به وسيله رهبرى نظام، انتخاب و با اشراف او انجام وظيفه مىنمايد.
عطر معرفت | ۶
كسی كه عشق به «دنیا» و لذّات آن در دلش نشسته و حبّ شأنی از شئون دنيا راسخ در جانش شده است، در لحظهی مرگ همان معشوق و محبوب دنيوی در نظرش مجسّم میگردد و دل او را از جا كنده و سرگرم خودش میسازد و در همان حال که قلبش متعلّق به «دنیا» و آویختهی به «محبوب دنیوی» است. قبض روح میشود.
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۹
همانا قرآن پندآموزی است که در کار او فریب وجود ندارد و هدایتگری است که گمراه نمیکند و سخنگویی است که دروغ نمیگوید. هیچ کسی نزد قرآن نمینشیند، مگر هنگام بلند شدن و جداشدن در او زیادت یا نقصانی ایجاد شود، زیادی در هدایت و نقصان در جهل و بیخبری او. بدانید که کسی با داشتن قرآن، نیازی و بدون آن ثروتی ندارد.
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۸
کسی که نماز میخواند یا در نماز جماعت شرکت میکند یا سایر عبادات را به جا میآورد اگر برای خدا و از روی ایمان و خلوص به جا آورَد، به حالش مفید خواهد بود، ولی اگر اعمالش برای دنیا باشد و بخواهد مردم او را خوب بدانند و به او اطمینان کنند تا بتواند خوب کسب و تجارت کند و تشنهی تمجید و تعریف دیگران باشد، بهرهی او از این عمل فقط همینهاست و در روزی که سرایر و نیّتها ظاهر شود، نمیتواند منتظر ثواب اخروی باشد.
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۷
اگر صبر نباشد، آدمی چگونه میتواند از خواب خوش برخیزد و نماز بخواند یا در روزهای گرم تابستان، تشنگی و گرسنگی را تحمل کند و روزه بگیرد؟ اگر صبر نباشد غنی چگونه طاقت میآورد مال عزیزش را که با هزار دردسر و چه بسا دوز و کلک پیدا کرده در راه خدا به فقرا انفاق نماید و حقوق واجبش را ادا نماید؟ اگر صبر نباشد، انسان چگونه میتواند با گرفتاریهای روزانه و شداید و مشکلات، مقابله نماید و خود را نبازد و به زندگیاش ادامه دهد؟
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۶
به راستی اگر نبودند این انسانهای نمونه که در برابر جنایتکاران، یک دنیا عاطفه و انسانیت و فضیلتخواهی هستند، انسان از جامعهی انسانیت، مأیوس میشد. شخصی مثل علی بن ابیطالب(ع) کار میکرد؛ به طوری که باغستانهای فراوانی را آباد ساخت و درختان زیادی را غَرس کرد و ...، اما هرگز این کارها را برای زراندوزی نمیکرد.
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۵
پس از چند روز کسی را به دنبال ابوبصیر فرستاد. او میگوید: وقتی به درِ خانهاش رفتم، برهنه پشت در نشسته بود! گفت: ای ابوبصیر! آنچه داشتم دادم و الآن برهنهام. ابوبصیر میگوید: لباسی برایش تهیه کردم. پس از چند روز کسی را به سوی من فرستاد. رفتم و دیدم بیمار شده است، لذا هر روز میرفتم و احوالش را جویا میشدم تا وقتِ احتضار و جان دادنش رسید.
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۴
چقدر تأسفآور است که انسان از این دنیا برود و جهنمی از اخلاق و صفات بد برای خود بسازد. به علاوه، کسی که به امراض روحی مبتلا باشد، در این دنیا هم روزگار خوشی ندارد. مثلاً حسود، اگر چه در انواع نعمتها زندگی کند و زندگیاش، ظاهر خوشی داشته باشد، یک ساعت خوش که روحش در عذاب نباشد ندارد؛ حتی در خواب نیز از خوشی و داشتههای دیگران رنج میبرد! شخص بد اخلاق و عصبانی نیز چنین است
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۳
«هارون الرّشید»، «عبدالله بن حسن»؛ نوهی امام سجاد(ع) را گرفته و به جُرم بدگویی کردن، محبوس داشت. سعایت کردند که او داعیهی خلافت دارد. هر چه نامه نوشت که مرا بیتقصیر به زندان افکندهاند، فایده نبخشید تا اینکه نامهای تند به هارون نوشت. هارون، «جعفر برمکی» را خواسته، گفت: گویا در زندان به او سخت میگذرد، خانهی خوبی برایش تهیه کن و از او پذیرایی نما.
آسیبهای اجتماعی | ۶۰
مجالست با دوستان بیش از هر قشری در نوجوانان تأثیرگذار است. معاشرت و همنشينى با دوستان سالم و با ايمان موجب رشد شخصيت انسان و تقويت ارزش هاى اخلاقى و معنوى در نوجوانان مى گردد. انتخاب دوستانى كه از لحاظ درسى، اخلاقى، خانوادگى و ادب، شايسته اند، خود مى تواند بهترين بازوى موفقيت نوجوان و قرار گرفتن در مسير پاك و بدون انحراف باشد.
عطر معرفت | ۵
علما گفتهاند: سرّ اين كه هرگاه «دعا» مقرون به «صلوات» گردد مستجاب میشود، دو چيز است: اوّل چون پيامبراكرم(ص) و آل گرامی آن حضرت(ع) واسطههای بین خدا و بندگانش در برآمدن حاجات و رسيدن به انحاء مطالب و درهای معرفت و شناسايی خدا میباشند از اينرو به هنگام عرض حاجت به درگاه خدا بايد دست «توسّل» به دامن آن بزرگواران زد و در پرتو نام و ياد آنان تقاضای قبول از خدا داشت.
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۲
انسان در این دنیا، تاجر است و سرمایهاش عمر او، بازار تجارتش دنیا و کارکنان او اعضا و جوارح اوست. سودش موجب رستگاری و زیانش مایهی شقاوت اوست. عامل تجارت، نفس انسانی اوست و امین و ناظر آن عقل اوست. کسانی که با کسب و تجارت آشنایی دارند میدانند که تجّار هر سال یا هر ماه به حساب دخل و خرج و صادرات و واردات و سود و زیان خود رسیدگی میکنند...
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۲۰
برای اینکه وداع تو حقیقی باشد باید بیشتر به آن توجه کرده و با توجه به اینکه شهر الله است و مهمانی خدا در آن صورت میگیرد، خود را با آن هماهنگ کرده و مقام آن را بشناسی و به اندازه فضل و نعمتی که برای تو داشته آگاه باشی و متناسب با نیکیهایی که با تو داشته، با آن رفتار کنی. باید بدانی که او وسیله نجات تو از جهنم و رسانیدن تو به بالاترین درجات بهشت است.
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۹
واجبات دیگر کاربردی منحصر به فرد دارد؛ مثلاً نماز در همان دایره وجوبی خودش اقامه میشود و کاربردی در سایر فرمانها یا نافرمانیها ندارد، اما روزه دایره وسیعی را در برمیگیرد؛ صرف وجوب برای خودش نیست. جریمه خودش و ترک بسیاری از عبادتها و ارتکاب بعضی از تخلفها با روزه است. برای مثال اگر کسی ظهار کند، یکی از جریمههایش روزه است.
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۱
اصولاً برنامهی انبیای الهی این بوده است که دست ما را بگیرند و کمکمان کنند تا دردنیا خودمان را بسازیم و روحمان را پرورش دهیم و بزرگترین حکمت شرایع نیز رسیدن به همین معناست. پس باید دانست که دستورهای شرع دو قسم است؛ دستورهای مثبت و منفی. یک سری از انسان میخواهد که کارهایی نکند و یک سری هم میگوید کارهایی را بکند؛ یعنی انجام واجبات و ترک محرّمات.
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۸
احیاء فقط به بیداری و احیاناً دعا خواندن و قرآن بر سرگرفتن نیست، بلکه به توصیه بعضی بزرگان باید قلب خود را احیا کنیم و زنده بداریم که این کلمات از قلب ما صادر شود. دعاها و نمازها را با حضور قلب بخوانیم و فقط لقلقه زبان نباشد. در این شبها باید سعی کنیم حضور قلب را تمرین و تجربه کنیم. کمیّت و تعداد دعا را بر کیفیت آن ترجیح ندهیم. اخلاص در دعا، پشیمانی قلبی از گناهان و قصورها و تصمیمگیری برای آینده در این شبها سرلوحه عملمان باشد.
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۷
تلاوت قرآن در ماه رمضان جایگاه ویژه و ثواب فراوانی دارد، اما مهمتر از آن فهم و تدبر در قرآن است. منظور از فهم قرآن این است که اجمالاً بداند قرآن از انوار خداست و در روایات صورتهایی از قرآن و شفاعت آن آمده، درصورتیکه با حضور قلب باشد و هنگام قرائت آن سعی کند که در آن تدبر کرده، اشارات و نکاتش را بفهمد.
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۰
اگر زندگی انسان زندگی انسان در خوردن و خوابیدن و کارکردن و رفاهطلبی و شهوترانی و غضب و خواستههای حیوانی خلاصه شد، او دیگر انسان نیست. انسانی که از اوّل صبح که از خواب بر میخیزد، جز هدف دنیوی، هدف دیگری ندارد و اصلاً به فکر خدا و توجه به الله و زندگی حقیقیاش نیست، به ظاهر انسان، ولی یک حیوان واقعی است؛ حیوانی که گاهی در حیوانیت از حیوانات هم پیشی میگیرد
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۶
اگر به دعای افتتاح، ابوحمزه، دعاهای روزهای ماه رمضان یا دعاهایی که در تعقیبات نمازها آمده و امثال آن با دقت و تأمل و به عنوان درس نگاه کنیم، دنیایی از حکمت و موعظه و درخواستهایی دنیایی و اخروی در آن مییابیم. هم چگونه خواستن و چه خواستن را به ما میآموزند و هم سرشار از معارف هستند که هر تشنهای را سیراب میکنند.
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۵
کرامت مخصوص فرشتگان است، اما در قرآن خداوند خطاب به انسانها میفرماید: روزه بگیرید تا کریم بشوید؛ یعنی باتقوا بشوید. تقوا محور کرامت است، آنگاه انسان کریم میشود که گناه نکند. برای اینکه با کرامت او سازگار نیست، نه برای اینکه جهنم میرود و نه برای اینکه بهشت برود، بلکه چون انسان است، گناه نمیکند.