چرا دعا را با صلوات افتتاح می‌كنیم؟
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۱۲

چرا دعا را با صلوات افتتاح می‌كنیم؟

چون پیامبر اکرم(ص) و آل گرامی آن حضرت(ع) واسطه‌های بین خدا و بندگانش در برآمدن حاجات و رسیدن به انحاء مطالب و درهای معرفت و شناسایی خدا می‌باشند از اینرو به هنگام عرض حاجت به درگاه خدا باید دست «توسّل» به دامن آن بزرگواران زد و در پرتو نام و یاد آنان تقاضای قبول از خدا داشت.
دعا؛ افضل عبادات
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۱۱

دعا؛ افضل عبادات

هیچ چیز نزد خدا برتر و والاتر از این نیست كه [بندگان] از آنچه نزد اوست از او بخواهند و احدی پیش خدا مبغوض‌تر از آن آدمی نیست كه از عبادت وی [یعنی دعا] كبر ورزیده و از آنچه نزد اوست از او نخواهد.
کیفر مجرم؛ مقتضای عدل الهی
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۱۰

کیفر مجرم؛ مقتضای عدل الهی

وعده‌ی پاداش عمل به كسی دادن و آنگاه خلف وعده نمودن قبیح است و شایسته‌ی حضرت اكرم الاكرمین نمی‌باشد؛ امّا وعده‌ی عقاب بر گناه گنهكار دادن و آنگاه از عقاب وی صرف‌نظر كردن، نه تنها قبیح نیست، بلكه نشانه‌ای از مقام ارحم‌الرّاحمینی حضرت ربّ رحیم نیز می‌باشد.
نگرانی بیداردلان از عواقب شوم گناهان| تضرّع از چه چیزی سرچشمه می‌گیرد؟
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۹

نگرانی بیداردلان از عواقب شوم گناهان| تضرّع از چه چیزی سرچشمه می‌گیرد؟

ای کاش آنچه از اعمال زشت در گذشته‌ی عمر از ما گذشته و لذّت‌ها و خوشی‌های آن نابود شده و از بین رفته است، آثار شوم آن نیز به دنبال لذّات و خوشی‌هایش زایل می‌شد و از صفحه‌ی جانمان برطرف می‌گردید. امّا مَعَ‌الاسَف حقیقت امر این چنین نیست!
آداب دعا| چرا گریه در حال دعا اهمیت ویژه‌ای دارد؟
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۸

آداب دعا| چرا گریه در حال دعا اهمیت ویژه‌ای دارد؟

گریه در حال دعا كه سید آداب و عالی‌ترین درجات آنهاست، از جهت کاشفیّت از رقّت قلب و لطافت روح و پیوستگی به عالم حق، اهمّیّت بسیار روشن و ارزنده‌ای دارد كه قدر آن را باید دانست و آن فرصت مغتنم را به سادگی از دست نباید داد.
دیده‌ی دل نیز كور می‌شود! | دلیل نابینا محشور شدن انسان چیست؟
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۷

دیده‌ی دل نیز كور می‌شود! | دلیل نابینا محشور شدن انسان چیست؟

دِل نابینا كه در این جهان، نسبت به خدا و آثار جلال و جمال خدا نابیناست، در آن جهان نیز از جمیع سعادت‌ها و نور و سرور و بهجت‌ها نابینا خواهد بود و در یک جوّ سراسر ظلمت و وحشت و محرومیت دستخوش امواج گوناگون عذاب‌ها و شکنجه‌های جسمی‌ و روحی خواهد شد.
موقعیت عقل در وجود انسان
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۶

موقعیت عقل در وجود انسان

آدمی که فضای جانش طوفانی گشته و از هر سو، بادهای سموم شهوات در وزیدن است و گردوغبار و دود و مِه، هنگامه‌‌ای به پا كرده و لایزال، عربده‌های هول‌انگیز دیو هوس، گوش را كر می‌سازد و جنجالی عجیب به‌وجود می‌آورد، در این شرایط سنگین، چگونه ممكن است آدمی‌ بانگ عقل خویش را بشنود و در پرتو نور مشعل عقل، از چاه‌های بر سر راهش باخبر گردد؟!
حقیقت خوف و رجا| معنای واقعی رجا
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۵

حقیقت خوف و رجا| معنای واقعی رجا

بنا به گفته‌ی سالكان راه معارف، «خوف و رجا» دو صفت از صفات فاضله‌ی نفسانیّه و به عبارت رساتر، دو مقام از مقامات عالیه‌ی روحی می‌باشند كه انسان «عارف» بر اثر نیل به آن دو مقام، از اقتحام و ورود به وادی «گناه» اجتناب می‌ورزد...
خشیت؛ لازمه‌ درکِ عالی انسانی
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۴

خشیت؛ لازمه‌ درکِ عالی انسانی

تقوا كه همان نیروی ضبط نفس و خود نگهداری از بی‌پروایی در امر گناه و رعایت جانب خداست، طبعاً ملازم با نوعی بیم و هراس می‌باشد و قهراً آدمی‌ را از اقتحام به گناه باز می‌دارد.
عذابِ «فراق»: شدیدترین عذاب‌ها
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۳

عذابِ «فراق»: شدیدترین عذاب‌ها

از مظاهر كرم و لطف بی حدّ خداوند منّان این که بنده‌ای را که خودِ ذاتِ اقدسش او را به توفیق و فضل خودش موفّق به انجام كار نیكی نموده است، به عنوان «مُحسن» (فرد نیکوکار) می‌ستاید و آنگاه او را مستحقّ اجر و طلبکار از خودش معرّفی می‌کند...
چرا انسان از شناخت  كنه ذات خدا عاجز است؟
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۲

چرا انسان از شناخت  كنه ذات خدا عاجز است؟

دعا از نظر فطرت، عقل، قرآن و روایات
شرح دعای سی و یکم صحیفه سجادیه| ۱

دعا از نظر فطرت، عقل، قرآن و روایات

آری؛ در آن هنگام كه انسان نیاز و فقر وجودی خود را ـ كه همانا واقعیّت مخلوق است ـ درک كرده، دست استغاثه و استمداد به سوی آفریننده‌ی وجود و حیات دراز می‌کند، در واقع از زمین به آسمان عروج كرده، از ظلمتكده و تنگنای عالم مادّه به عالمی‌‌ سراسر نور و بهجت و عزّت، تحوّل می‌یابد...