شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱۷
اولین صفت همراهان خوب، جدّیت و سرعت و سبقت است یعنى كسانى كه تنبلى و كسالت و بىتفاوتى را كنار گذارده و تصمیم قطعى بر پیمودن راه با تمام توان دارند.
و امّا صفت دوم آنان این است كه همواره دربِ خانهی خدا را مىزنند.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱۶
اگر خداوند كسى را هدایت كند، او راه را پیدا نموده و به مقصد مىرسد و ابهامى براى او پیش نخواهد آمد، ولى اگر هدایت خدا در كار نباشد، انسان هر قدر هم كه تلاش نماید راه صحیح را پیدا نمىكند و به كجراههها و بیراههها گرفتار مىشود.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱۵
رابطهی خدا با مخلوقات هر قدر كه عالى و شریف باشند، رابطه عزّت و ذلّت است. چرا كه خدا همه چیز را دارد و مخلوق از خودش هیچ چیز ندارد. عزیزترین و شریفترین مخلوق خدا از خود چیزى ندارد و هرچه دارد از خدا گرفته است.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱۴
خداوندا، مرا از كسانى قرار بده كه او را ندا كردى و او تو را اجابت نمود، و تو او را ملاحظه كردى و او در پیشگاه جلال تو مدهوش گردید، پس مخفیانه با او مناجات كردى و او براى تو آشكارا عمل كرد.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱۳
اسماى الاهى تنها یك مفهوم ذهنى نیست كه ما در ذهن خود مىآوریم، چرا كه كافر نیز همان مفهوم را در ذهن آورده و وجود خارجى آن را انكار مىكند ولى ما وجود خارجى آن را اثبات مىنماییم.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱۲
بردگان كه فقط از ترس عقوبت و كیفر عبادت مىكنند، یعنى خدا را واجب الاطاعة مىدانند ولى انگیزهی آنها مصون بودن از كیفر و جهنم است و بر فرض اگر اینها مىدانستند جهنمى در كار نیست دست از عبادت بر مىداشتند. عبادت اینگونه افراد را عبادة العبید مىگویند.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱۱
ولایت خدا چیست؟ و كسانى كه در میان اهل ولایت قرار مىگیرند چه ویژگى دارند؟ و همچنان كه در این فراز از مناجات به آن اشاره شد چه كسانى هستند كه امید زیادتى محبّت دارند؟ و چه رابطهاى بین ولایت و محبّت الاهى وجود دارد؟
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱۰
برخى گمان مىكنند محبّت ورزیدن به خداوند نادرست است و باید به رحمت یا ثواب یا بهشت و یا حداكثر به دوستان خدا محبّت ورزید و چون محبّت به چیزى دیدنى و قابل لذت و اُنس تعلق مىگیرد، محبّت به خداوند بىمعنى است...
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۹
محبّت بین انسان و خداوند بالاترین و بهترین مراتب جاذبه و كشش است چرا كه خداوند داراى بالاترین مراتب درك و شعور است و این كشش، آگاهانه و برخاسته از شعور و دوسویه است حتّى اگر در آغاز یكطرفه باشد سرانجام به طرفین منتهى مىگردد.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۸
اگر نمىدانیم كجا باید برویم و چه هدفى را تعقیب كنیم و خداوند باید ما را هدایت كند. هم نیرو و هم هدایت باید از طرف خدا باشد، و ما در این ماجرا چهكاره هستیم؟ این مسأله از دیرباز براى مردم و به خصوص متدیّنین مطرح بوده است.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۷
خداوندا، حالا كه اینقدر به لطف تو دل بستهام و امیدوار شدهام و نسبت به تحقق آمال و آرزوهایم حسن ظنّ به تو دارم، حال چگونه مرا از خانهات محروم و دست خالى برمىگردانى؟
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۶
كسى كه عذر مىخواهد، گاهى فكر مىكند عذرخواهى یك كمال است و لذا براى آنكه باادب باشد از كار بد خود عذرخواهى مىكند، دیگر انتظار ندارد كه طرف مقابل عذر او را بپذیرد یا نپذیرد و فقط انجام وظیفهی اخلاقى براى او اهمیّت دارد و نه هیچ چیز دیگر.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۵
اگر گناهكار آمرزیده شود خلاف حكمت است و در این صورت گناهكار با اهل طاعت فرقی نمىكند. جواب آن این است كه این گناهكار با تذلّل و فروتنى اقرار به گناه كرده است و با گناهكاران دیگر فرق مىكند.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۴
عالم محبّت، زبان خاصى دارد. شاعران عارفى چون مرحوم شیخ محمدحسین اصفهانى (معروف به كمپانى) و حضرت امام خمینى(رحمه الله) و علامه طباطبایى(قدس سره) كه غزلهایى با مضامین خاصّى گفتهاند از زبان محبت استفاده كردهاند و همین مضامین در دعاها و مناجاتهایى از قبیل مناجات ابوحمزه وجود دارد...
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۳
اى خدا، من از دشمنى سرسخت و نیرومند فرار كردم و اگر فرار نكرده بودم دشمن بر من غالب مىشد و سعادت من از بین مىرفت». پیوسته در معرض دشمنان خطرناكى هستیم كه ما را رها نمىكنند و مىخواهند ما را از خدا دور كنند.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۲
انسان چه بخواهد و چه نخواهد خدا حرف او را مىشنود، ولى آنچه مطلوب اوست، گوش دادن و عنایت است و اجابت درخواستهاى او از طرف خداوند در مرحلهی بعد قرار دارد، همچنان كه در برخى از مناجاتها اصلاً درخواستى وجود ندارد.
شرحی بر مناجات شعبانیه و مناجات المریدین| ۱
این مناجات مانند دعایى كه در ماه شعبان هر روز هنگام زوال تلاوت مىشود، با صلوات شروع شده و در خلال آن چند مرتبه تكرار مىگردد. در بسیارى از دعاهاى صحیفه سجادیّه(ع) (با اینكه حضرت سجّاد(ع) خود از آل محمد(ص) است) صلوات بر پیامبر اكرم(ص) و اهلبیت آن حضرت تكرار مىگردد.