تفاوت‌های جهاد اكبر با جهاد اصغر
جهاد با نفس؛ مهم‌ترین جهاد فراموش شده | ۱

تفاوت‌های جهاد اكبر با جهاد اصغر

گرچه در تدوين قانون اساسى به منظور پيش‏گيرى حكومت اسلامى از انحراف، پيش‌بينى‌‏هاى لازم به عمل آمده است. ازاين‏رو، رهبرى نظام بر عهده ولى فقيه عادل، اسلام‌‏شناس و آشناى با مسائل جهانى نهاده شده كه با انتخاب مجلس خبرگان، بر كل نظام نظارت دارد. در رأس قوه قضاييه كه از مهم‏ترين نهادهاى نظام است و مسئوليت رفع خصومات آحاد مردم را بر عهده دارد يك فقيه عادل و آشناى با مسائل قضايى است كه به وسيله رهبرى نظام، انتخاب و با اشراف او انجام وظيفه مى‌‏نمايد.
حفظ اخلاص در نیّت
عطر معرفت | ۶

حفظ اخلاص در نیّت

كسی كه عشق به «دنیا» و لذّات آن در دلش نشسته و حبّ شأنی از شئون دنيا راسخ در جانش شده است، در لحظه‌ی مرگ همان معشوق و محبوب دنيوی در نظرش مجسّم می‌گردد و دل او را از جا كنده و سرگرم خودش می‌سازد و در همان حال که قلبش متعلّق به «دنیا» و آویخته‌ی به «محبوب دنیوی» است. قبض روح می‌شود.
برنامه‌ی قرآن برای سلامت اجتماع | تنها راه رسیدن به سعادت چیست؟
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۹

برنامه‌ی قرآن برای سلامت اجتماع | تنها راه رسیدن به سعادت چیست؟

همانا قرآن پندآموزی است که در کار او فریب وجود ندارد و هدایت‌گری است که گمراه نمی‌کند و سخن‌گویی است که دروغ نمی‌گوید. هیچ کسی نزد قرآن نمی‌نشیند، مگر هنگام بلند شدن و جداشدن در او زیادت یا نقصانی ایجاد شود، زیادی در هدایت و نقصان در جهل و بی‌خبری او. بدانید که کسی با داشتن قرآن، نیازی و بدون آن ثروتی ندارد.
مراحل حساب‌کشی از نفس
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۸

مراحل حساب‌کشی از نفس

کسی که نماز می‌خواند یا در نماز جماعت شرکت می‌کند یا سایر عبادات را به جا می‌آورد اگر برای خدا و از روی ایمان و خلوص به جا آورَد، به حالش مفید خواهد بود، ولی اگر اعمالش برای دنیا باشد و بخواهد مردم او را خوب بدانند و به او اطمینان کنند تا بتواند خوب کسب و تجارت کند و تشنه‌ی تمجید و تعریف دیگران باشد، بهره‌ی او از این عمل فقط همین‌هاست و در روزی که سرایر و نیّت‌ها ظاهر شود، نمی‌تواند منتظر ثواب اخروی باشد.
صبر پیامبر(ص) در شعب ابی‌طالب | انواع صبر
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۷

صبر پیامبر(ص) در شعب ابی‌طالب | انواع صبر

اگر صبر نباشد، آدمی چگونه می‌تواند از خواب خوش برخیزد و نماز بخواند یا در روزهای گرم تابستان، تشنگی و گرسنگی را تحمل کند و روزه بگیرد؟ اگر صبر نباشد غنی چگونه طاقت می‌آورد مال عزیزش را که با هزار دردسر و چه بسا دوز و کلک پیدا کرده در راه خدا به فقرا انفاق نماید و حقوق واجبش را ادا نماید؟ اگر صبر نباشد، انسان چگونه می‌تواند با گرفتاری‌های روزانه و شداید و مشکلات، مقابله نماید و خود را نبازد و به زندگی‌اش ادامه دهد؟
انسان‌های نمونه | بزرگ‌ترین دشمن انسان چیست؟
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۶

انسان‌های نمونه | بزرگ‌ترین دشمن انسان چیست؟

به راستی اگر نبودند این انسان‌های نمونه که در برابر جنایت‌کاران، یک دنیا عاطفه و انسانیت و فضیلت‌خواهی هستند، انسان از جامعه‌ی انسانیت، مأیوس می‌شد. شخصی مثل علی بن ابی‌طالب(ع) کار می‌کرد؛ به طوری که باغستان‌های فراوانی را آباد ساخت و درختان زیادی را غَرس کرد و ...، اما هرگز این کارها را برای زراندوزی نمی‌کرد.
ابوبصیر و همسایه‌ی عاقبت بخیر
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۵

ابوبصیر و همسایه‌ی عاقبت بخیر

پس از چند روز کسی را به دنبال ابوبصیر فرستاد. او می‌گوید: وقتی به درِ خانه‌اش رفتم، برهنه پشت در نشسته بود! گفت: ای ابوبصیر! آنچه داشتم دادم و الآن برهنه‌ام. ابوبصیر می‌گوید: لباسی برایش تهیه کردم. پس از چند روز کسی را به سوی من فرستاد. رفتم و دیدم بیمار شده است، لذا هر روز می‌رفتم و احوالش را جویا می‌شدم تا وقتِ احتضار و جان دادنش رسید.
انسان و دنیا | فرق بین طبیبان جسم و روح چیست؟
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۴

انسان و دنیا | فرق بین طبیبان جسم و روح چیست؟

چقدر تأسف‌آور است که انسان از این دنیا برود و جهنمی از اخلاق و صفات بد برای خود بسازد. به علاوه، کسی که به امراض روحی مبتلا باشد، در این دنیا هم روزگار خوشی ندارد. مثلاً حسود، اگر چه در انواع نعمت‌ها زندگی کند و زندگی‌اش، ظاهر خوشی داشته باشد، یک ساعت خوش که روحش در عذاب نباشد ندارد؛ حتی در خواب نیز از خوشی و داشته‌های دیگران رنج می‌برد! شخص بد اخلاق و عصبانی نیز چنین است
مراحل حساب‌کشی از نفس
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۳

مراحل حساب‌کشی از نفس

«هارون الرّشید»، «عبدالله بن حسن»؛ نوه‌ی امام سجاد(ع) را گرفته و به جُرم بدگویی کردن، محبوس داشت. سعایت کردند که او داعیه‌ی خلافت دارد. هر چه نامه نوشت که مرا بی‌تقصیر به زندان افکنده‌اند، فایده نبخشید تا این‌که نامه‌ای تند به هارون نوشت. هارون، «جعفر برمکی» را خواسته، گفت: گویا در زندان به او سخت می‌گذرد، خانه‌ی خوبی برایش تهیه کن و از او پذیرایی نما.
پرهیز از انتخاب دوست ناباب
آسیب‌های اجتماعی | ۶۰

پرهیز از انتخاب دوست ناباب

مجالست با دوستان بیش از هر قشری در نوجوانان تأثیرگذار است. معاشرت و همنشينى با دوستان سالم و با ايمان موجب رشد شخصيت انسان و تقويت ارزش هاى اخلاقى و معنوى در نوجوانان مى گردد. انتخاب دوستانى كه از لحاظ درسى، اخلاقى، خانوادگى و ادب، شايسته اند، خود مى تواند بهترين بازوى موفقيت نوجوان و قرار گرفتن در مسير پاك و بدون انحراف باشد.
راه وصال به خالق منّان
عطر معرفت | ۵

راه وصال به خالق منّان

علما گفته‌اند: سرّ اين كه هرگاه «دعا» مقرون به «صلوات» گردد مستجاب می‌شود، دو چيز است: اوّل چون پيامبراكرم(ص) و آل گرامی آن حضرت(ع) واسطه‌های بین خدا و بندگانش در برآمدن حاجات و رسيدن به انحاء مطالب و درهای معرفت و شناسايی خدا می‌باشند از اينرو به هنگام عرض حاجت به درگاه خدا بايد دست «توسّل» به دامن آن بزرگواران زد و در پرتو نام و ياد آنان تقاضای قبول از خدا داشت.
خودسازی با محاسبه‌ی اعمال | ویژگی‌های روزه‌ی مطلوب
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۲

خودسازی با محاسبه‌ی اعمال | ویژگی‌های روزه‌ی مطلوب

انسان در این دنیا، تاجر است و سرمایه‌اش عمر او، بازار تجارتش دنیا و کارکنان او اعضا و جوارح اوست. سودش موجب رستگاری و زیانش مایه‌ی شقاوت اوست. عامل تجارت، نفس انسانی اوست و امین و ناظر آن عقل اوست. کسانی که با کسب و تجارت آشنایی دارند می‌دانند که تجّار هر سال یا هر ماه به حساب دخل و خرج و صادرات و واردات و سود و زیان خود رسیدگی می‌کنند...
وداع با ماه مبارک
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۲۰

وداع با ماه مبارک

برای این‏که وداع تو حقیقی باشد باید بیشتر به آن توجه کرده و با توجه به این‏که شهر الله است و مهمانی خدا در آن صورت می‏‌گیرد، خود را با آن هماهنگ کرده و مقام آن را بشناسی و به اندازه فضل و نعمتی که برای تو داشته آگاه باشی و متناسب با نیکی‌‏هایی که با تو داشته، با آن رفتار کنی. باید بدانی که او وسیله نجات تو از جهنم و رسانیدن تو به بالاترین درجات بهشت است.
ویژگی‌های روزه
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۹

ویژگی‌های روزه

واجبات دیگر کاربردی منحصر به ‏فرد دارد؛ مثلاً نماز در همان دایره وجوبی خودش اقامه می‏‌شود و کاربردی در سایر فرمان‏‌ها یا نافرمانی‏‌ها ندارد، اما روزه دایره وسیعی را در برمی‌‏گیرد؛ صرف وجوب برای خودش نیست. جریمه خودش و ترک بسیاری از عبادت‏‌ها و ارتکاب بعضی از تخلف‌‏ها با روزه است. برای مثال اگر کسی ظهار کند، یکی از جریمه‌‏هایش روزه است.
انسان و خودسازی
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۱

انسان و خودسازی

اصولاً برنامه‌ی انبیای الهی این بوده است که دست ما را بگیرند و کمکمان کنند تا دردنیا خودمان را بسازیم و روحمان را پرورش دهیم و بزرگ‌ترین حکمت شرایع نیز رسیدن به همین معناست. پس باید دانست که دستورهای شرع دو قسم است؛ دستورهای مثبت و منفی. یک سری از انسان می‌خواهد که کارهایی نکند و یک سری هم می‌گوید کارهایی را بکند؛ یعنی انجام واجبات و ترک محرّمات.
شب‌های قدر
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۸

شب‌های قدر

احیاء فقط به بیداری و احیاناً دعا خواندن و قرآن بر سرگرفتن نیست، بلکه به توصیه بعضی بزرگان باید قلب خود را احیا کنیم و زنده بداریم که این کلمات از قلب ما صادر شود. دعاها و نمازها را با حضور قلب بخوانیم و فقط لقلقه زبان نباشد. در این شب‏‌ها باید سعی کنیم حضور قلب را تمرین و تجربه کنیم. کمیّت و تعداد دعا را بر کیفیت آن ترجیح ندهیم. اخلاص در دعا، پشیمانی قلبی از گناهان و قصورها و تصمیم‌‏گیری برای آینده‏ در این شب‏‌ها سرلوحه عمل‏مان باشد.
قرآن و ماه مبارک رمضان
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۷

قرآن و ماه مبارک رمضان

تلاوت قرآن در ماه رمضان جایگاه ویژه و ثواب فراوانی دارد، اما مهم‌‏تر از آن فهم و تدبر در قرآن است. منظور از فهم قرآن این است که اجمالاً بداند قرآن از انوار خداست و در روایات صورت‏‌هایی از قرآن و شفاعت آن آمده، درصورتی‏‌که با حضور قلب باشد و هنگام قرائت آن سعی کند که در آن تدبر کرده، اشارات و نکاتش را بفهمد.
جایگاه انسان در روایات
گفتارهای اخلاقی و اجتماعی | ۱۰

جایگاه انسان در روایات

اگر زندگی انسان زندگی انسان در خوردن و خوابیدن و کارکردن و رفاه‌طلبی و شهوت‌رانی و غضب و خواسته‌های حیوانی خلاصه شد، او دیگر انسان نیست. انسانی که از اوّل صبح که از خواب بر می‌خیزد، جز هدف دنیوی، هدف دیگری ندارد و اصلاً به فکر خدا و توجه به الله و زندگی حقیقی‌اش نیست، به ظاهر انسان، ولی یک حیوان واقعی است؛ حیوانی که گاهی در حیوانیت از حیوانات هم پیشی می‌گیرد
دستاوردهای روزه
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۶

دستاوردهای روزه

اگر به دعای افتتاح، ابوحمزه، دعاهای روزهای ماه رمضان یا دعاهایی که در تعقیبات نمازها آمده و امثال آن با دقت و تأمل و به ‏عنوان درس نگاه کنیم، دنیایی از حکمت و موعظه و درخواست‏‌هایی دنیایی و اخروی در آن می‌‏یابیم. هم چگونه‌ خواستن و چه‌ خواستن را به ما می‏‌آموزند و هم سرشار از معارف هستند که هر تشنه‏‌ای را سیراب می‌‏کنند.
روزه از منظر فقه | اسرار روزه
روزه، تمرین پرهیزکاری | ۱۵

روزه از منظر فقه | اسرار روزه

کرامت مخصوص فرشتگان است، اما در قرآن خداوند خطاب به انسان‏‌ها می‌‏فرماید: روزه بگیرید تا کریم بشوید؛ یعنی باتقوا بشوید. تقوا محور کرامت است، آن‏گاه انسان کریم می‏‌شود که گناه نکند. برای این‏که با کرامت او سازگار نیست، نه برای این‏که جهنم می‌‏رود و نه برای این‏که بهشت برود، بلکه چون انسان است، گناه نمی‏‌کند.