اسلام و تعلیم و تربیت | ۱۰
پروردگار تو حكم نموده كه جز او هيچ كس را نپرستيد و دربارهی پدر و مادر احسان كنيد. چنان چه يكى از آنها يا هر دو، نزد تو پير و سالخورده شدند. [كمتر ين آزار را به آنها نرسانيد؛ حتى] اف به آنها مگوييد، و آنان را از خود دور نگردانيد، و با احترام با آنها سخن بگوييد، و هميشه در برابر آنها تواضع و فروتنى كنيد و بگو: پروردگارا پدر و مادرم را رحمت كن، چنان كه مرا در حال كودكى پرورش دادند.
اسلام و تعلیم و تربیت | ۹
جمادات، نباتات و حيوانات براساس شرايط و اوضاع تكوينى ساخته شده و پرورش مىيابند و خود در اين باره نقش آزادانهاى ندارند، ولى سازندهی انسان خود اوست و در اين باره نقش آگاهانه و آزادانهاى دارد. او از نيروى عقل بهره گرفته، راه خود را مىيابد و طبق دلخواه خويش انتخاب مىكند. انسان از جهت خصلتها و خوىها موجودى است بالقوه و در آغاز تولد از هر گونه خصلتى خالى است، امّا خصلتپذير مىباشد.
اسلام و تعلیم و تربیت | ۸
ملائكه لياقت تكليفپذيرى و امر و نهى و تشريع را ندارند. آنها موجوداتى فوق ماده و مادّيات هستند، بلكه عقل محض مىباشند، از نيروى شهوت و غضب برخوردار نيستند و حركت، تكامل و تنزل ندارند. مسئوليت و وظيفهی آنها روشن است و همان راه را طى مىكنند.
اسلام و تعلیم و تربیت | ۷
ما در كارهايمان فكر و تأمل كرده و كارى را كه مىخواهيم انجام دهيم قبلاً آن را تصور مىكنيم و در مصالح و مفاسدش خوب مىانديشيم، اگر تشخيص مصلحت داديم تصميم به انجام آن مىگيريم آن گاه اراده مىكنيم و براى انجام دادن آن اعضا و جوارح را به كار مىاندازيم.
اسلام و تعلیم و تربیت | ۶
هرگاه آدمى به رنج و زيانى در افتد در هر حال ما را به دعا مىخواند؛ به پهلو خفته باشد يا نشسته يا ايستاده. امّا هنگامى كه رنج و گرفتارىاش را برطرف ساختيم، فوراً به حالت غفلت سابق باز مىگردد؛ آن چنان كه گويا ما را براى رفع گرفتارىاش نخوانده است. اين چنين اعمال زشتِ اسراف كنندگان در نظرشان زيبا جلوه مىكند.
اسلام و تعلیم و تربیت | ۵
ساختار ويژهی روح انسان چنين است كه طبعاً خداخواه، خداجو و خداپرست آفريده شده و توجه به مبدأ آفرينش و خداپرستى به صورت يك غريزه در وجودش نهاده شده است. چنان كه غريزهی ميل به غذا در طبيعت انسان نهاده شده و طبعاً احساس گرسنگى مىكند و دنبال غذا مىرود، خداجويى و خداپرستى هم در ساختمان روح و نفس او نهاده شده است و طبعاً بدان سوى تمايل دارد و جذب مىشود.
اسلام و تعلیم و تربیت | ۴
به هر حال فطرت بشر با خدا آشناست و توجه به مبدأ هستى و پرستش و خضوع در برابر او، در نهاد انسانها گذاشته شده است. شعور و احساس مذكور از ابتداى كودكى در فطرت انسان بوده است، ليكن در آغاز كاملاً خفته و نهفته است و به صورت قوه و استعداد وجود دارد و كمكم بيدار و شكوفا مىشود.
اسلام و تعلیم و تربیت | ۳
خدايى كه هر چيزى را نيكو بيافريد و خلقت انسان را از گل آغاز كرد. سپس نسل او را از چكيدهی آب بىارزش قرار داد. آن گاه نطفهی بىجان را نيكو بياراست و از روح (منسوب به) خودش در آن بدميد و براى شما گوش و چشم و قلب قرار داد. باز هم شما خدا را اندك سپاسگزار هستيد.
اسلام و تعلیم و تربیت | ۲
در اينجا نيز فاعل تربيت و پرورش به طور مستقيم خود شخص مورد تربيت است. مربى نقشى جز زمينهسازى و تهيهی امكانات و شرايط لازم ندارد و مربى بودن او نيز در همين حد و به همين جهت خواهد بود. مربى واقعى در واقع خود شخص مورد تربيت است، ليكن به كسى كه شرايط لازم را براى پرورش او فراهم ساخته نيز مربى اطلاق مىشود
اسلام و تعلیم و تربیت | ۱
یكى از مهمترین ویژگىهاى انسان، تربیت پذیرى است كه از آغاز پیدایش شروع شده و در طول تاریخ ادامه داشته و خواهد داشت. تعلیم و تربیت یك نشو و نماى مداوم انسانى است كه نسل بزرگتر حاصل آموخته ها و تجربه هاى خود و گذشتگان را به نسل كوچكتر منتقل مىسازد.