احترام و تکریم شخصیت ﺁدمی از اصولی است که در فرآیند امر به معروف و نهی از منکر، باید رعایت شود؛ زیرا انسان، نیازمند این است که دیگران برایش قدر و منزلتی قائل باشند و خودش را با قدر و قیمت ببیند و در برخورد با قدردانی دیگران، این احساس را به دست ﺁورد که دارای ارزشی است که در فراز و نشیب زندگی برایش سودمند است.

پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله در راستای تبلیغ دین اسلام و ترویج فرهنگ اسلامی، در برخورد با این سه دسته، از هر سه سبک تبلیغی بهره می بردند. این سبک جهاد فرهنگی نکته بسیار کلیدی در موفقیت مجاهدین عرصه فرهنگ است. آن ها باید با تأسّی به رسول خدا صلّی الله علیه و آله، ابتدا درک مناسبی از موقعیت و ظرفیت مخاطب پیدا کنند و پس از آن متناسب با او، از یکی از سه شیوه تبلیغی در جهاد فرهنگی استفاده نمایند.  

ای معبود من، ستارگان آسمانت در حال غروبند و چشم‌های بندگانت در خواب و صداها خاموش. سلاطين و پادشاهان درهای قصرهای خود را بسته و روی از حاجتمندان و دردمندان پوشيده‌اند، در حالی كه حاجبان و دربانان گرداگرد كاخ‌های آنان می‌چرخند. ولی تو، ای خدای من، حیّ و قیّومی، كه نه خواب بر تو عارض می‌شود و نه كاری تو را از كار دگر باز می‌دارد.

آری، به جان دوست سوگند، اين همه سفارش‌های قرآنی و حدیث، انسان مؤمن را از جا می‌کَند و آسايش و آرامش شبانه را از وی سلب می‌كند و او را با جِدّ و اهتمام شديد، به كسب شرايط تكميل حال نشاط در عبادت و برطرف ساختن هر گونه مانع از قيام در شب وامی‌دارد تا هر آن چه را كه احتمال می‌دهد در طیّ مسیر به سوی اين مقصد عظيم، موجب ركود و سستی و بی‌حالی و خار راه اوست، از سر راه خويش بردارد و به سرعت خود را به گروه پيشتاز مقرّب برساند.

نهی از منكر یكی از فرایض مهم اسلامی است. فعل منكر از هر كسی كه صادر شود بر دیگر مكلفان است كه آن را محكوم كنند و اگر مكلفی بر انجام منكری تصمیم گرفته است، باید او را نهی نمایند.

از میان همه خصال نیکوی نبی مکرم اسلام صلّی الله علیه و آله، رعایت اعتدال، مدارا، و مساوات در توسعه فرهنگ ارزشی اسلام نقش به سزایی ایفا نمود. گرد آمدن مسلمانان و غیر مسلمانان زیر چتر حمایت حکومت اسلامی، صرفاً با جذبه ای پیامبر گونه امکان پذیر بود.

تغافل از خطای دیگران در برخی از موارد می تواند راهکار مناسبی برای اقامه معروف و ترک منکر باشد، به طوری که گاهی عدم تغافل حتّی می تواند نتیجه معکوسی از خود به جای بگذارد.

همانا این نمازهای پنجگانه، هم‌چون نهر آبی است كه از مقابل خانه‌ی یکی از شما در جریان باشد و او، روزی پنج بار، خود را در آن نهر بشوید. هم‌چنان كه بدن او، بر اثر شستشوهای پی در پی، پاكیزه و عاری از چرک می‌گردد، قلب و روح شخص نمازخوان نیز، بر اثر مداومتش بر نماز، از [چرک و آلودگی] گناهان، پاک می‌شود...

موضوع اثربخشی اعمال به ظاهر كوچک كه آثاری بزرگ بر آن مترتب می‌شود، مانند فشردن كلید اصلی برق است كه از حیث عمل بسیار كوچک و ناچیز است، امّا از حیث اثر بسیار بزرگ است و گاه موجب روشن شدن یک شهر می‌شود.

دفاع از كیان اسلام و حفظ حدود و ثغور آن، فداكارى و از خودگذشتگى مى‏ خواهد. لذا در شرع مقدس اسلام، امر به جهاد شده است و قرآن، مجاهدان در راه حق را بر آنان كه از زیر بار جهاد، شانه خالى مى ‏كنند، برترى داده است.

خواندن نماز شب كه ثواب و فضیلت شگفت‌انگیز دارد، بسیار آسان است و حتّی از خواندن نماز صبح هم آسان‌تر است؛ زیرا در نماز صبح، دست كم ایستادن و خواندن یک سوره از قرآن و استقرار بدن واجب است، امّا در نافله‌ی شب ایستاده بودن و خواندن سوره و استقرار بدن واجب نیست...

از آنجایی که یکی از وظایف خلیفه رسول خدا صلی الله علیه و آله حفظ شریعت اسلام و تبیین احکام و دستورات آن است، لذا شایسته است کسی به عنوان خلیفه رسول خدا انتخاب شود که نسبت به احکام و دستورات دین بیش از هر فرد دیگری آگاهی داشته باشد.

نادیده انگاری برخی از لغزش ها و گناهان، سبب می شود که شخص گناهکار، جری و جسور نشود و نیز قبح گناه از بین نرود. این شیوه، در جایی که گناه از نظر شرع، قبح کم تری دارد (گناه صغیره) و گناهکار تلاش کرده که دیگران متوجه گناه او نشوند، اهمیت بیش تری دارد.

برای ترویج فرهنگ الهی در جوامع انسانی، نیازمند آنیم که با گفتار و سیره انبیا و اوصیای الهی آشنا شویم و شیوه ترویج این فرهنگ متعالی و نحوه مقابله در برابر تهاجم فرهنگی دشمنان را، از آن حضرات نورانی و مقدّس بیاموزیم.

شب‌زنده‌داران به طاعت حق، از مصادیق بسیار روشن دانایان و در شمار اولوالالباب هستند؛ چه آن كه، آنان در مكتب تربیتی اسلام و قرآن، از مراحل قشری حیوانی گذشته و در عالم انسانیّت دارای لب و مغز شایسته‌ی یک انسان به معنای واقعی کلمه‌ی انسان گشته‌اند...

آری، روز و شب، پیوسته مانند دو غارتگر زبردست، به بهره‌گیری از وجود انسان مشغولند و با رفت‌وآمد پیاپی خود، به تدریج تنها سرمایه‌ی آدمی را، كه عمر اوست، از دستش می‌گیرند؛ تن را به فرسودگی می‌كشانند و هر قوّتی را به ضعف تبدیل می‌كنند و سرانجام، این حیات و نشاط كنونی را به مرگ و فسردگی و از هم پاشیدگی می‌كشانند.

از آنجایی که امام وظیفه خطیر هدایت و رهبری امت را به دوش دارد، باید از همه افراد امت در همه کمالات و فضائل برتر باشد. به همین جهت، شیعه معتقد به افضلیت امام می باشد، و متکلمین امامیه در کتب خود به این مطلب تصریح کرده اند.

خداوند متعال با فرستادن اوّلین رسول خود در مرحله آغازین خلقت انسان، برای ایجاد این فرهنگ در راستای تعالی بشر گام نخست را برداشته و در آیه ۳۰ از سوره بقره خبر از ارسال اولین مجاهد فرهنگی و اولین سفیر خود را می ‌دهد و می ‌فرماید: «إنّی جاعِلٌ فِی الأرضِ خلیفةً»...

چنین نیست كه همیشه بدن، سالم و اعضای تن، مطیع فرمان و در خدمت انسان باشد؛ زبان در دهان به روانی بچرخد و خون در رگ‌ها با نشاط تمام بجوشد و دست و پا و عضلات در كمال راحتی و سرعت، به قیام و ركوع و سجود، در حركت باشند.

حال، ای نفس بَطّال جفاکار، آیا انصافاً این همه سهل‌انگاری و بی‌حالی در شب‌خیزی كه موجب از دست رفتن آن همه نعمت‌ها و سعادت‌های جاودانه‌ی اخروی است، از ضعف ایمان به وعده‌های حضرت ربّ‌العالمین نیست؟