امّا انسان در جنبه‌هاى‏‌ جسمانى‏‌ و نباتى‏‌ و حيوانى‏‌ خلاصه نمى‏‌شود، بلكه جنبه‌ی انسانى‏‌ و روح ملكوتى‏‌ نيز دارد كه از عالم ماده و مادّيات برتر است. موجودى‏‌ است مجرد، برگزيده و خليفة الله. توان‏هاى‏‌ علمى‏‌ او به حدى‏‌ است كه از ديگر حيوانات ساخته نيست. آزاد و مختار آفريده شده و مسئوليت‏هايى‏‌ را بر عهده گرفته است. فطرت خداجويى‏‌ و خداپرستى‏‌ دارد و كمال آشناست.

یکی از وسائل تربیت، تشویق کودک و تعریف و تمجید از کارهای خوب او است. تشویق، بهترین و مؤثرترین وسیله‌ی تربیت است. در روح و نهاد کودک اثر می‌گذارد و او را برای خوب شدن تحریص و ترغیب می‌کند. هر انسانی ذات خود را دوست دارد و میل دارد شخصیت‌اش را کامل‌تر گرداند. دوست دارد که دیگران نیز به شخصیت و ارزش وجودی او پی ببرند و از او قدرشناسی و تشکر نمایند.

و از همه مضحک‌تر این‌که، گاه برای تیمّن و تبرّک در کنار مهریّه‌های سنگین چند میلیونی، مهریّه‌ی پانصد درهمی حضرت زهرا(س) را نیز ضمیمه می‌کنند! یا بعضی از قلم‌های جهیزیّه‌ی آن حضرت را برای تأسّی به آن بزرگوار در کنار اجناس لوکس و وسایل پر زرق و برق و گرانقیمت خود قرار می‌دهند.

غافل از اینکه این «کاسب‌کارها!» براى سر و سامان دادن به کسب و کار خود، و آجر نشدن نانشان، باید هر چند روز، کار تازه‌اى انجام دهند که اسم آنها در زبان‌ها بیفتد، و به همین جهت مجبورند یک روز ازدواج و روز دیگر طلاق بگیرند، تا عکس و تفصیلات این جدایى، و آن اتصال، زینت‌بخش صفحات جراید بازارى گردد و موج تازه و رونق جدیدى به کسب و کارشان بیفتد.

باید شما با ایمانی که دارید، باید همین حالت شایسته را داشته باشید. از فوت ثواب و محروم شدن از کار نیک ناراحت شوید. بنابراین در مقام جبران گذشته برآیید و شکر و سپاس خدای متعال را به جا آورید که این وجدان روشن را به شما عطا فرموده است.

اگر شوهرت جعبه یا کمد مخصوصی دارد یا اجازه نمی‌دهد نامه‌هایش را بخوانی، دلیل بر خیانتش نیست؛ زیرا بسیاری از مردها ذاتاً محافظه‌کار و راز نگه‌دارند و دوست ندارند کسی از کارشان آگاه شود. شاید شغلش ایجاب می‌کند که کارهایش را مخفی ‌بدارد و شاید تو را راز نگه‌دار نمی‌داند.

انسان اگر به فطرت پاك و كمال دوست خود مراجعه كند و به دور از هوا و هوس خوب بينديشد، مى‏‌تواند فضايل و ارزش‏هاى‏‌ اخلاقى‏‌ و نيز رذايل اخلاقى‏‌ و ضد ارزش‏ها را درك كند. همه‌ی انسان‏ها چنين دركى‏‌ را داشته و دارند: حال اگر بعضى‏‌ انسان‏ها از چنين درك مقدسى‏‌ محرومند بدين جهت است كه نور عقلشان با هوا و هوس‏ها و تمايلات شديد حيوانى‏‌ خاموش شده است.

پدران و مادرانِ این قبیل کودکان نیز وظیفه‌ی سنگین‌تری دارند باید توجه داشته باشند که افراد ناقص نیز لیاقت ترقی و تکامل دارند. اگر استعداد آنان سنجیده و قوای دیگرشان تأیید و تقویت شود می‌توانند در یکی از رشته‌های علمی یا فنی تخصص یابند بدین وسیله نقص خود را جبران کنند و در اجتماع مقام شامخی را به دست آورند.

مهریّه‌ی غیر نقدی عامل بازدارنده‌ای است در برابر طلاق، و شاید به همین دلیل شارع مقدّس اسلام به هیچ وجه حدّ و مرزی برای آن تعیین نکرده و نوع خاصّی قایل نشده، از اموری که تنها جنبه‌ی معنوی دارد مانند «تعلیم قرآن» گرفته، تا مهریّه‌های فراوان مادّی را شامل می‌شود، چرا که شرایط مختلف‌اند و اشخاص متفاوت.

ارزش این ثروت‌هاى نامرئى که گاهى به صورت پاس دادن پست‌ها و شغل‌ها به کسان و بستگان یک فامیل در مى‌آید، احیاناً به مراتب از ثروت‌هاى مرئى بیشتر است، و با این تفاوت که عروس و داماد در اینجا پس از انجام معامله، شب و روز دعا به جان فامیل‌هاى یکدیگر مى‌کنند تا خداوند آنها را از گزند حوادث محفوظ دارد و به سلامت باشند و در موقع لزوم بتوانند از توصیه و حمایت آنها برخوردار گردند و نردبان ترقى را تا آخرین پله بالا روند.

معمولاً خانم‌ها میل دارند از اسرار و رموز شوهران آگاه شوند، می‌خواهند از وضع کسب، مقدار درآمد، موجودی، اسرار کسبی و تصمیمات آینده‌ی شوهر باخبر شوند. خلاصه این که انتظار دارند چیزی از اسرار شوهر بر آنان پنهان نماند و این در حالی است که بیش‌تر مردان حاضر نیستند اسرارشان را در اختیار همسر خود قرار دهند، و همین موضوع گاهی سبب دل‌خوری و حتی بدبینی می‌شود.

اشخاص منزوی، گوشه‌گیر و تارک امر به معروف و نهی از منکر، راهنما نیستند. راه‌بلدها، علما و شاگردان مکتب ائمه(ع) می‌باشند. به شما هشدار می‌دهم از این فرقه‌ای که به آن اشاره کرده‌اید، حتماً بپرهیزید؛ زیرا راه‌ها و روش‌های آنان، گاه به کفر و شرک منتهی می‌شود. و دعوای ارشاد آنها، اضلال است.

چنان چه زندگى‏‌ دنيوى‏‌ انسان مى‏‌تواند قرين سعادت و خوشبختى‏‌ يا شقاوت و بدبختى‏‌ باشد، در زندگى‏‌ باطنى‏‌ انسان نيز همين دو امر امكان دارد. انسان در ذات يا به سوى‏‌ سعادت و كمال سير مى‏‌كند يا به سوى‏‌ نقصان و رنج و ظلمت‏ حركت مى‏‌نمايد. سعادت واقعى‏‌ انسان وقتى‏‌ تأمين مى‏‌شود كه در هر دو زندگى‏‌؛ خصوصاً در زندگى‏‌ باطنى‏‌ و نفسانى‏‌ سعادت‏مند باشد.

چون کودک در حال شکل گرفتن است و کتاب آثار عمیقی در او خواهد گذاشت نمی‌توان هر کتابی را در اختیارش قرار داد. پدر و مادر باید قبلاً خودشان آن کتاب را خوانده و به صحت مندرجاتش اطمینان داشته باشند یا به تصدیق و معرفی دیگری کاملاً اعتماد داشته باشند تا بتوانند آن کتاب را در اختیار فرزندشان قرار دهند. اگر کودک کتاب بدی را بخواند ممکن است در روح او اثر بدی بگذارد در صورتی که اصلاح و تربیت مجدد او کار بسیار دشواری خواهد بود.

هنوز در میان قشر دین‌دار، معمول است که در مجالس عقد به هنگام گرفتن وکالت از دختر برای اجرای صیغه‌ی ازدواج، شخص وکیل باید چند مرتبه پیشنهاد وکالت را تکرار کند تا زن با آن موافقت نماید، آن هم با گفتن یک کلمه‌ی «بله» که تمام گوش‌های حاضران منتظر شنیدن آن است، و حیا مانع می‌شود که عروس بسرعت این کلمه را بگوید، و به هنگامی که این واژه‌ی کوچک آمیخته با آن همه حیا در فضای مجلس می‌پیچد، غریو هلهله و شادی ازحاضران برمی‌خیزد.

واقعیات و اشکالات و اشتباهات آنها را غالباً به صورت «سؤال» بازگو کنند، و اجازه دهند که عاشق بى‌قرار که گرفتار اشتباه در عشق خود شده، راهى را که رفته آهسته آهسته با پاى خود باز گردد، و چنین تصور کند که خودش واقعیات را درک کرده، و به اشتباهات خویش واقف شده و صددرصد به اراده‌ی خود باز مى‌گردد نه اینکه دیگرى به او الهام کرده است.

کتاب بزرگ وحی و تشریع قرآن مجید نیز مثل همان کتاب تکوین، متضمّن هدایت، نصیحت و ارشاد است. هرچه انسان آن را بیشتر بخواند و در معانی آیات آن بیشتر تأمل کند، به مواعظ و نصایح بیش و بیشتر راهنمایی می‌شود. شما در هر رشته‌ای نصیحت بخواهید، می‌توانید از این کتاب اعظم آسمانی دریافت کنید.

علاوه بر آن انسان يك «خود» انسانى‌ هم به اعتبار نفس مجرد ملكوتى‌ دارد. از اين جهت گوهرى‌ است مجرد و ملكوتى‌ و برتر از ماده و براى‌ استكمال خويش نيازمندى‌‏هايى‌ نيز دارد كه از سنخ نيازمندى‌‏هاى‌ حيوانى‌ و جسمانى‌‏ نيستند، بلكه برتر از ماده بوده كه با روح مجرد ملكوتى‌ و نفخه‌ی الهى‌ سنخيت و تناسب دارند كه شناخت و تمايل به آن‏ها در باطن آن گوهر شريف ملكوتى‌ نهاده شده است.

کودکان معمولاً در دوران قبل از بلوغ به‌طور مستقیم یا غیر مستقیم سئوال‌هایی درباره‌ی امور جنسی دارند. بعضی از پدران و مادران به عنوان پرده‌پوشی از پاسخ دادن به آن‌ها طفره می‌روند. غالباً با عبارت‌هایی نظیر: خفه شو، فضولی نکن، این حرف‌ها به تو نیامده، بزرگ می‌شوی می‌فهمی، بچه‌ها را ساکت می‌کنند. برخی هم جواب می‌دهند اما جواب‌های خلاف واقع و نادرست که خود کودک غالباً متوجه می‌شود که پدر و مادرش می‌خواهند او را فریب دهند.

از سوی دیگر، آنها که به سراغ دختری می‌روند تمام چشمشان را به فرش‌های خانه، و تجمّلات و زینت‌آلات و میزان ارث احتمالی او در آینده، و میزان قدرت آنها در تهیّه‌ی یک مشت وسایل تجمّلی بنام جهیزیّه که گاه بعضی از آنها در تمام عمر نیز یک بار مورد نیاز قرار نمی‌گیرد، دوخته‌اند.