تعداد: آیات 24 ـ کلمات 448 ـ
حروف 1971
سورهی مدنی
(بعد از سورهی «بَیِّنه»
نازل شده است)
نامگذاری
خداوند تبارک و تعالی در آیهی (2) این سورهی مبارکه بیان میفرماید که برای اوّلین بار کسانی را از اهل کتاب (یهود بنیالنضیر) که کفر ورزیدند (از قلعههایشان) بیرون راند، یهودیها میپنداشتند با داشتن حصارها و قلعهها هرگز مغلوب نخواهند شد امّا با اجتماع انبوه و با شکوه مسلمانان و یورش دستهجمعی به سوی آنان به فرمان رسول خدا(ص)، آنها به دست پیامبر(ص) شکست خورده و از پایگاههایشان بیرون رانده شدند و این اقدام مسلمانان خاطرهای بسیار شیرین و تاریخی نخستین اجتماع در نوع خود بود و لذا سورهی مبارکه به نام «حشر» (حرکت دستهجمعی و مقدّس) نامیده گردیده است.
همچنین سورهی مبارکه از آن جهت که دربارهی پیمانشکنی یهودیان بنیالنضیر که
منافقانه در داخل مدینه علیه پیامبر(ص) و مسلمانان عمل میکردند گفتگو مینماید به
نام سورههای «بنیالنضیر» نیز گفته شده است.
فضائل و خواص
از حضرت رسول اکرم(ص) در مضمون روایتی ثواب بسیاری برای قاری این سورهی مبارکه روایت شده و میفرماید: همه چیز برای قاری آن رحمت میفرستند و برایش طلب مغفرت مینمایند و اگر در آن روز یا در آن شب بمیرد حکم شهید را خواهد داشت.[1]
و در خواص آن، حضرت میفرماید: این سوره به جز مرگ داروی هر درد و بیماری است.[2]
و نیز هر کس آن را در شب جمعه قرائت کند از هر گونه آفت و بلا تا صبح در امان خواهد بود و اگر کسی حاجتی دارد مشروط بر اینکه معصیت نباشد، چهار رکعت (به دو سلام) نماز بجا آورد و در هر رکعت بعد از حمد سورهی حشر را بخواند و پس از آن در پی حاجت خود برود خدای متعال خواستهاش را برآورده میفرماید. [3]
و اگر آن را بنویسد و به همراه خود بدارد و در پی حاجتش برود، به شرطی که گناه نباشد خداوند حاجت وی را برآورده میفرماید.[4]
و حضرت امامصادق(ع) میفرماید: هر کس سورههای «اَلرَّحْمن» و «حَشر» را به هنگام شب بخواند خداوند فرشتهای مسلّح را بر او میگمارد که تا بامداد از خانهاش محافظت نماید.[5]
همچنین اگر آدم فراموشکار و کمذهن سورهی مبارکه را (با زعفران یا غیره) در ظرفی بنویسد و آب شستهی آن را بیاشامد و یا بر جام شیشهای بنویسد و با آب باران بشوید و بیاشامد بهیاری خدا فراموشی او برطرف و هوش و حافظهاش زیاد میگردد.[6]
و از إبن عباس نقل است کسی که ادرار او زیاد باشد صبح ناشتا آیات پایانی سورهی مبارکه حشر را «لَوْ أنزَلْنَا هَذَا الْقُرْءَانَ... تا آخر» هفت مرتبه تلاوت نماید.[7]
و از حضرت رسول اکرم (ص)مروی است که به امیرالمؤمنین(ع) فرمود: یا علی، هر شب سورهی حشر را بخوان تا خداوند شرّ دنیا و آخرت را از تو بازبدارد.[8]
و یکی از اصحاب میگوید: از پیغمبر اکرم(ص) از اسم اعظم خدا پرسیدم، فرمود: بر تو باد بر تلاوت آیات پایانی سورهی حشر و آن را زیاد بخوان، برای بار دوم پرسیدم، حضرت همان پاسخ را داد.[9]
همچنین حضرتش میفرماید: کسی که در بامداد «اَعوذُ بِاللهِ السَّمیعِ العَلیمِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجِیمِ» را سه مرتبه بگوید، آنگاه سه آیهی آخر سورهی حشر را بخواند خداوند هفتاد هزار مَلَک بر او میگمارد که از وی تا شب از کل شیاطین انسی و جنّی پاسداری نمایند، و به روایتی دیگر بر او درود بفرستند، و اگر در آن روز بمیرد شهید خواهد بود و کسی که آنها را در شامگاهان بخواند همین پاداش و خواص را تا صبح خواهد داشت.[10]