پایگاه اطلاع رسانی دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

انسان بى درد، بى خبر از مسؤولیتها، دور از مسیر هدف نهایى آفرینش و گم کرده راه در بیابان زندگى، باید تکان شدید بخورد و مخصوصاً در آن محیط خواب آلود عصر جاهلیت باید فریادى سخت و تکان دهنده او را بیدار و هشیار سازد و چیزى بهتر از توجه به حوادث هولناکى که در زندگى آینده در پیش است نمى‌تواند این نقش را ایفا کند.

براى این که انسان بتواند به هدف کمال معنوى خویش نائل گردد باید این راه را نه به تنهایى، بلکه با جماعت و جامعه بپیماید، که نیروى فرد از نظر فکرى و جسمى و مادى و معنوى بسیار ناچیز است و نیروى جمع بسیار پرقدرت.

اگر ما به مزرعه و كشتزاری نگاه كنیم، گیاه و سبزه‌ای می‌بینیم و چیزی نمی‌فهمیم؛ امّا یک دانشمند گیاه‌شناس یا یک كشاورز پخته و با تجربه، تا نگاه كند، هم بذرش را می‌شناسد هم محصولش را.

بهشت و دوزخ برزخى، کانونى از نعمت و عذاب است براى نیکوکاران و بدکاران در «جهان برزخ» یعنى عالمى که در میان دنیا و آخرت قرار دارد، چنانکه درباره‌ی شهیدان راه خدا مى‌خوانیم که «آنها زنده‌اند و در پیشگاه پروردگار متنعمند»...

ما یقین داریم قطعاً پیامبر جانشینى براى خود تعیین کرده، چه اشکالى دارد این بحث را از طریق منطق و استدلال تعقیب کنیم! ولى باید در این بحثها به دقت مراقب باشیم که عواطف مذهبى دیگران را جریحه‌دار نکنیم.

اسلام قانون نهایى و جامع دوران بلوغ بشریت است؛ از نظر اعتقادات کامل‌ترین محتواى بینش دینى و از نظر عمل نیز چنان تنظیم یافته که بر نیازمندیهاى انسانها در هر عصر و زمانى منطبق است.

چگونه می‌توان پذیرفت که انسانى تمام عمر خود را که حداکثر هشتاد یا صد سال بوده کار خوب یا بد کرده است ولى میلیونها میلیون سال - و بیشتر - پاداش و کیفر ببیند؟!

حقیقت تقوا همان نیرو و قوّت و صلابت روحی است كه از آن تعبیر به ملكه‌ی رادعه‌ی[۱] نفسانیّه می‌شود و آدمی را از نفوذ وسوسه‌های ابلیسی به حومه‌ی وجودش در امان نگه می‌دارد.

در پاداشها و مجازاتهاى الهى که از هر نظر حساب شده است، و دور از اشتباهات و غلط کاریهائى است که قوانین بشرى معمولاً از آنها خالى نیست، این تناسب دقیقاً در میان «اعمال» از یکسو و پاداش و کیفر آنها از سوى دیگر وجود دارد.

اگر كسی خانه‌ی شما را غاصبانه تصرّف کند و شما را از خانه‌ی خودتان بیرون كند، آنگاه به تعمیر و آباد ساختن آن خانه بپردازد و اتاق‌های متعدّد و سالن‌هایی احداث كند و نقّاشی‌های جالب به عمل بیاورد، آیا او با این كارها به شما خدمت كرده یا خیانت كرده است؟

آنچه از خصوصیات اخلاقى پیامبر اسلام در خلال فعالیت‌هاى اجتماعی‌اش طبق تواریخى که دوست و دشمن نوشته‌اند بر ما مسلم است، این است که او آن قدر پاک و درستکار بود که حتى در عصر جاهلیت او را امین لقب داده بودند.

اعمال و سخنانى که از ما سر مى‌زند به صورت انرژیهاى گوناگون در فضاى اطراف ما پراکنده مى‌شوند، و روى در و دیوار و حتى بدن ما و زمینى که بر روى آن زندگى مى‌کنیم اثر مى‌گذارند اثرى جاودانى و فناناپذیر و براى همیشه در پرونده‌ی جهان طبیعت بایگانى مى‌شوند، زیرا فنا و نابودى در اینجا مفهوم ندارد.

اکنون فکر کنید در عصر و زمانى که تمام محافل علمى جهان و مردم عادى نظریه‌ی سکون زمین و حرکت خورشید و تمامى کواکب آسمان را به دور آن، به رسمیت شناخته بودند، خبر دادن از حرکت زمین با این صراحت یک معجزه‌ی علمى محسوب نمى‌شود؟!

ما خدای خود را بسیار شاكریم كه ما را در مسیر حبّ و ولای علی(ع) قرار داده است. حال، اگر خود را آلوده و مقهور شهوات نفس خود می‌بینیم و زمین خورده‌ی نفس امّاره‌ایم، از این جهت خوشحالیم كه در راهی كه به سوی علی(ع) می‌رود زمین خورده‌ایم و امیدواریم كه از بركات حبّ او برخیزیم و مجدّداً به راه بیفتیم.

اصولاً مجازات یا از روح انتقامجویى سرچشمه مى‌گیرد یا براى عبرت دیگران و یا تربیت خود خلافکاران است. و هیچ یک از این سه موضوع درباره‌ی کیفرهاى پس از مرگ درست نیست. اما انتقام و انتقامجویى از ساحت پاک پروردگار بدور است...

ارزش معارف قرآن و عظمت محتواى آن و همچنین پاک بودن این معارف از خرافات، هنگامى روشن مى‌شود که آن را در کنار «تورات و انجیل تحریف یافته‌ی کنونى» بگذاریم، و دو بحث از این دو را با هم مقایسه کنیم، مثلاً ببینیم تورات درباره‌ی آفرینش آدم چه مى‌گوید و قرآن چه مى‌گوید؟

شيعه، در پيدايش علوم اسلامى نقش مؤثّرى داشته است، بعضى معتقدند كه علوم اسلامى از آنها نشأت گرفته، حتّى كتاب یا كتاب‌هايى در اين زمينه نوشته شده و اسناد و مداركى ارائه داده‌اند، ولى ما مى‌گوييم حدّاقل، آنها در پديد آوردن اين علوم سهم بسزايى داشته‌اند...

آنچه در زندگی هدف است و اصالت دارد، ساختن اتاق‌های مجلّل و زیبا و سپس گستردن سفره‌های رنگین و خوردن غذاهای لذیذ و آرمیدن در بسترهای نرم و گردش كردن در باغ‌ها و بوستان‌ها و نشستن در مجالس دوستان و ... است.

اگر در اینجا توانستیم معرفتشان را در قلب خودمان بنشانیم، آنجا می‌توانیم جمالشان را ببینیم؛ وگرنه آنجا هم در تاریكی خواهیم بود و جمالشان را از پشت حجاب‌ها خواهیم دید. چون در این دنیا از پشت حجاب آنها را می‌شناسیم، معرفتمان درباره‌ی آنها جدّاً ناقص است.

ازدواج موقّت اگر مورد سوء استفاده واقع نشود، پاسخگوى قسمتى از ضرورتهاى اجتماعى در مورد جوانانى است كه قادر به ازدواج دائم نیستند، یا مسافرانى كه به خاطر كارهاى تجارى و اقتصادى، یا تحصیلى یا جهات دیگر مدّتى از خانواده‌ی خود دور مى‌مانند...