عطر معرفت

در روايات آمده، چون شخص «مُحتَضر» یقین به انقضای اجل پيدا كرد، به ملک‌الموت می‌گويد: يک روز به من مهلت ده تا از گناهان خود توبه كنم و توشه‌ی راه بردارم. ملک‌الموت می‌گويد: روزهای عمرت به سر رسيد، ديگر روز نداری! می‌گويد: پس ساعتی مهلتم ده. جواب می‌شنود كه: ساعت‌های عمرت نيز به پايان رسيده است، ديگر ساعت مهلتی در کار نیست. آنگاه باب «توبه» بر او مسدود می‌گردد و روح از بدنش جدا می‌شود.

كسی كه عشق به «دنیا» و لذّات آن در دلش نشسته و حبّ شأنی از شئون دنيا راسخ در جانش شده است، در لحظه‌ی مرگ همان معشوق و محبوب دنيوی در نظرش مجسّم می‌گردد و دل او را از جا كنده و سرگرم خودش می‌سازد و در همان حال که قلبش متعلّق به «دنیا» و آویخته‌ی به «محبوب دنیوی» است. قبض روح می‌شود.

علما گفته‌اند: سرّ اين كه هرگاه «دعا» مقرون به «صلوات» گردد مستجاب می‌شود، دو چيز است: اوّل چون پيامبراكرم(ص) و آل گرامی آن حضرت(ع) واسطه‌های بین خدا و بندگانش در برآمدن حاجات و رسيدن به انحاء مطالب و درهای معرفت و شناسايی خدا می‌باشند از اينرو به هنگام عرض حاجت به درگاه خدا بايد دست «توسّل» به دامن آن بزرگواران زد و در پرتو نام و ياد آنان تقاضای قبول از خدا داشت.

معارف الهیه و آشنایی با مطالب مربوط به آخرت، تعلیمی و آموختنی نیست، بلكه نوشیدنی و چشیدنی است! ابتهال و تضرّع به درگاه خدا، از سوز دل برمی‌خیزد! درد پیدا كن و سوز دل به دست آور كه آن، خود تضرّع و ابتهال را به دنبال می‌آورد.

خصیصه‌ی انسان از نظر مجهّز بودنش به جهاز «عقل»، آشنایی با ملكوت و درک حقایق آسمانی و نایل گشتن به مقامات عالیه‌ی معنوی است. امّا مشروط بر این كه شدیداً مراقب باشد كه فضای قلبش چراگاه شیاطین نشود و منكوس نگردد...

بارالها! ما را از كسانی قرار ده كه تصمیم بر كار نیک می‌گیرند و سپس آن را در مرحله‌ی عمل ظاهر می‌سازند و ما را از كسانی كه شقاوت در قلب و كسالت در عمل دارند و از كسانی كه تكیه به غیر عمل می‌نمایند [اعتقاد خالی از عمل را كافی در سعادت خویش می‌پندارند] قرار مده.

حالِ دعا كه حالِ اهتزاز و جنبش روح انسان به سوی عالم بالا و ارتباط مجذوبانه و عاشقانه‌ی قلب با خداست، اشرف و اعزّ حالات آدمی است و هدف و مقصد اصلی از تمام عبادات، تحصیل همان حالت است.