تربیت

مهر ورزیدن به کودک، امری است لازم، ولی این‌که کودک بخواهد مادر و پدر تمام وقت خود را به او اختصاص دهند و همیشه او را مورد نوازش قرار دهند، صحیح نیست.

فرزند در تمام عمر نیازمند محبّت است. او از محبّت‌های پدر و مادر شادمان و از بی‌مهری‌های آنان افسرده می‌گردد. به ویژه در نوجوانی و جوانی که دوران بحران روانی است، بیش از سایر اوقات به دلسوزی‌ها، مهربانی‌ها و دلجویی‌های پدر و مادر نیازمند است.

انسان تشنه‌ی محبّت است و محبّت، حیات بخش دل‌هاست. هر کسی که خود را دوست دارد، دلش می‌خواهد محبوب دیگران هم باشد. احساس محبوبیت، دل را شادمان می‌گرداند.

درست است که نوزاد معانی کلمه‌ها و جمله‌ها را نمی‌فهمد و خصوصیات مناظر و اشکال را تشخیص نمی‌دهد، ولی صداها، آهنگ‌ها، مناظر و اشکال را می‌شنود و می‌بیند و اعصاب و مغزش از آن‌ها متأثر می‌گردد.

نوزاد از سرو صدای زیاد و جابه جا شدن تنفر دارد، اما مخالف تکان دادن نیست. او دوست دارد در آغوش مادر یا در گهواره تکان داده شود. از تکان دادن احساس آرامش و دل گرمی می‌کند، زیرا حرکت، نشانه‌ی آن است که کسی در همان نزدیکی وجود دارد و مراقب اوست، در صورتی که خاموشی و بی‌حرکتی نشانه‌ی تنهایی است.

هر کس نام خوب و نام خانوادگی زیبایی داشته باشد، همیشه و در همه جا سربلند است و هر کس نام زشتی داشته باشد، شرمنده است و آن نام را یک عیب می‌شمارد و همیشه احساس حقارت می‌کند و حتی گاهی به‌وسیله‌ی بی‌ادبان مورد تمسخر قرار می‌گیرد.

در مورد کودک، موقع دقیق گرسنگی و سیری را نمی‌توان تشخیص داد، زیرا قادر به سخن گفتن نیست تا بتواند احساسات درونی خویش را بیان کند. گرچه کودک ابتدا برای رفع گرسنگی شیر می‌نوشد، اما کم کم به خوردن عادت می‌کند و از مکیدن پستان لذت می‌برد.

متأسفانه بسیاری از مادران جوان با تقلید از مادران جوامع غربی، می‌کوشند نوزادان خود را با شیرخشک و سایر غذاهای مخصوص تغذیه کنند. این به‌طور کلی مغایر با تغذیه‌ی صحیح کودک در سنین طفولیت است.

عبور بچه از یک مجرای تنگ خطرناک‌ترین سفری است که آدمی در طول عمرش انجام می‌دهد، زیرا ممکن است بچه له شود یا به شکستگی استخوان دچار گردد و یا ممکن است استخوان‌های نازک و ظریف سر که هنوز به خوبی وصل نشده‌اند ـ فشرده شود و به اعصاب و مغز کودک لطمه وارد سازد.

بهانه‌های دیگر از قبیل اشتغال در خارج منزل و شغل اداری و یا زیاد بودن بچه‌ها نیز عذر شرعی و وجدانی نیست که عمل زشت کورتاژ را تجویز نماید. ساقط کردن بچه نه تنها زشت و حرام است، بلکه اسلام برای این گناه بزرگ جریمه‌ی نقدی هم مقرر داشته است که به نسبت حالات مختلف جنین تفاوت دارد.

تغییر وضع غذای مادر و داروهایی که به مصرف می‌رساند و بیماری‌هایی که دچار می‌شود، در جنین اثر می‌کنند ... یک اختلال کوچک حاصل در اوائل زندگی جنینی، اثرات بزرگی طی رشد به بار خواهد آورد. روی این اصل است که زنان مسئولیت مخصوصی برای حفظ تندرستی خود در دوره‌هایی دارند که احتمال آبستن شدن آن‌ها می‌رود.

والدین طفل می‌توانند او را در کاخی از سلامت مزاج نشو و نما دهند یا در بیغوله‌ی خراب و نمناک بپرورانند و مسلم است که چنین مکانی در خور زیستن روح جاودانی بشری نیست. به همین جهت، پدر و مادر بزرگ‌ترین مسئولیت‌ها را در مقابل بشر به‌عهده دارند.

خانواده، آشیانه‌ی کودک است و او خود را وابسته‌ی آن می‌داند و بدان دل گرم است. اگر پدر و مادر رفیق و صمیمی باشند، آشیانه‌اش را استوار و گرم و باصفا یافته و احساس آسایش و امنیت می‌کند و در چنین آشیانه‌ای بهتر می‌تواند پرورش یابد و قوا و استعدادهای درونی خویش را به ثمر رساند.

تربیت کودک، سهل و آسان نیست که از هر پدر و مادری ساخته باشد، بلکه کار بسیار ظریف و دقیقی است که صدها نکته‌ی باریک‌تر از مو دارد. مربی با روان کودک سر و کار دارد و بدون اطلاعات روانی، علمی و تجربی، نمی‌تواند به خوبی انجام وظیفه نماید.

حق فرزند این است که توجه داشته باشی که اگر خوب باشد یا بد، از تو به وجود آمده و در این دنیا با تو نسبت دارد و در تأدیب او مسئولیت خواهی داشت. در خداشناسی باید او را راهنمایی کنی و در اطاعت پروردگار یاری‌اش نمایی.