پایگاه اطلاع رسانی دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

یک مسلمان وظیفه شناس نسبت به مسائل زندگی مادّی باید آنچنان محکم کاری و انضباط را رعایت کند که گویا همیشه در این جهان می‌ماند، و به ین ترتیب اهمال کاری‌های ریاکارانه‌ی مدّعیان زهد را مردود شناخته است.

و نیز هنگامی که حادثه‌ی ناگواری برای او رخ می‌دهد، آیا در این موقع جزع و فزع آغاز می‌کند و خود را می‌بازد و زبان به ناشکری می‌گشاید یا نه؟

شما را درباره جوانان به خیر و خوبی سفارش می‌كنم. آنها دلی رقیق‌تر (و فضیلت‌پذیرتر از دیگران) دارند.  (كتاب الحدیث، ص 349)

بسیاری از مردم در فهم مفهوم «زهد اسلامی» گرفتار اشتباهند و آن را با بیگانگی و جدایی از زندگی مادّی و اجتماعی مرداف می‌شمرند و زاهدان واقعی را آنها می‌دانند که در انزوای اجتماعی فرو رفته و پشت پا به همه‌ی مظاهر زندگی مادّی زده‌اند.

بزودی از نتایج تصمیمهای خام و اعمال ناپخته‌ی خود پشیمان می‌گردد، و نیز با تندی در سخن، گاه می‌شود که آبروی خود را بر باد می‌دهد، از دوستان صمیمی قدیمی جدا می‌گردد و مهر پشیمانی بر قلب او زده می‌شود.

مردم (در حقوق اجتماعی) برابرند همانند دندانه‌های یک شانه! هر فرد با داشتن برادران (دینی) جمع کثیری می‌شود. و همنشینی با آن کس که آنچه برای خود می‌خواهد برای تو نمی‌خواهد سزاوار نیست!»

همان طور که در مورد منافع خود با نهایت دلسوزی رفتار می‌کند، درباره‌ی منافع و مصالح دیگران نیز کاملاً دلسوز باشد، و در حضور و غیاب مردم از خیرخواهی فروگذار نکند.

آنها که فعّال و سخت کوش و هوشیارند و پرتلاش و آگاه، از فنون این تجارت بزرگ با خبرند؛ لحظه‌ای آرام نیستند و دائماً در تکاپو تا با این سرمایه‌ها، کالایی ارزنده‌تر، متاعی جاودانی و سرنوشتی درخشان برای خود و جامعه‌ی خود انتخاب کنند...

کسی که از صرف وقت یا پول برای تعلیم و تربیت فرزند خویش مضایقه کند باید هزینه‌های کمرشکن اعتیاد و جنایات و انحرافها و ندانم کاریهای او را تحمّل کند، و کسانی که از صرف هزینه‌هایی که به رفع نیازمندی محرومان...

به همین دلیل، پدران و مادران که حقّ بزرگی بر فرزندان خود دارند ـ حقّی که در قرآن مجید همدوش حقّ پروردگار ذکر شده ـ مسؤولیّت سنگینی نیز در مقابل آنها دارند؛ آنها باید لحظه‌ای از تعلیم و تربیت فرزندان غافل نشوند...

«این» تنها گلیم خود را از آب بیرون می‌کشد و «آن» سعی می‌کند که غریقها را نجات بخشد، و این را نیز می‌دانیم که سیّارگان منظومه‌ی شمسی از نورِ آفتاب بهره می‌گیرند، و اگر عالِمی نبود عابدی هم وجود نداشت!

گناهانی که انسان از آنها وحشت دارد و آنها را بزرگ می‌شمرد، آنقدر خطرناک نیستند؛ زیرا همواره مراقب است که دامن او را نگیرند؛ امّا به هنگامی که آن را کوچک می‌شمرد و وحشت او زایل می‌گردد و به آسانی آلوده‌ی آن می‌شود...

از آن جا که بی دینی برخلاف سرشت آدمی است، سرانجام به سوی اسلام جلب می‌گردد؛ و هم اکنون موجی از توجّه به اسلام نقاط مختلفی از جهان را فرا گرفته است...

در این جا مردم دو دسته می‌شوند؛ عدّه‌ای دائماً وقت خود را با افسوس خوردن به گذشته تلف می‌کنند و باقیمانده‌ی انرژی‌های خود را در این راه از دست می‌دهند؛ ولی عدّه‌ی دیگری گذشته را تمام شده تلقّی کرده به دست فراموشی می‌سپارند ...

پیغمبر(ص) می‌فرماید: تو در راه حلّ مشکلات مردم، و رفع نیازمندیهای آنها بکوش، خداوندی که قدرتش مافوق قدرت تو و همه‌ی قدرتهاست به تو کمک می‌کند و مشکلات تو را حل می‌نماید.

اگر تعریف و ستایش بیش از اندازه‌ی شایستگی افراد باشد تملّق و چاپلوسی است که هم شخصیّت گوینده را در هم می‌شکند و هم طرف را گرفتار عجب و خودبینی و اشتباهات غیر قابل جبران می‌کند...

مراقبت دائمی بر سر تا پا و درون و برون از ناحیه‌ی علم و آگاهی اوست؛ نه تنها هیچ نقطه‌ای از دیدگاه علم او بیرون نیست، بلکه مراقبین او از چهار سو، همه جا، ما را احاطه کرده‌اند.

یکی از اشتباهات بزرگ، تبعیض در میان فرزندان است؛ بعضی از مردم، برای فرزند بزرگ و به اصطلاح ارشد، امتیاز قائل می‌شوند، و بعضی برای کوچک‌ترین فرزند، و گاهی آنچنان در این راه، افراط می‌کنند که هر چه از محبّت و مال و عواطف دارند در اختیار یکی از آنها قرار می‌دهند و دیگران را بکلّی محروم می‌سازند.

دین و مذهب ـ آن هم مذهبی همچون اسلام ـ حافظ حقوق مردم و حامی منافع عادلانه‌ی آنهاست؛ ولی دین، مزاحم منافع نامشروع شخصی و خصوصی افراد است؛ این جاست که «دینداران از مدّعیان دین» شناخته می‌شوند.

ولی جاهلان بی خبر در دریایی از آرزوها و اوهام غوطه‌ورند، و گمشده‌های خود را تنها در عالم خیال می‌جویند، و چون دست یافتن به تخیّلات نیازی به کار و کوشش ندارد، گرایشهای منفی در همه‌ی شؤون زندگی آنها آشکار می‌گردد.