ازدواج و شیوه همسرداری

از دانستنی‌های زناشویی که رکن اصلی، برای تحکیم و تداوم و خوشبختی زندگی مشترک زن و شوهر است، «تعاون و همکاری» آن‌هاست.

از پیامبر(ص) نقل شده که فرمود: هرگاه زن در حال حیض باشد، با او مواقعه نکنید که اگر چنان کنید و فرزندی تکوین گردد و آن فرزند به بیماری جذام و برص مبتلا شود، کسی جز خود را ملامت نکنید.

ازدواج، دارای آداب و برنامه‌های واجب، مستحب، مكروه و حرام است که دانستن و رعایت آن‌ها برای برقراری صحیح ازدواج و آثار مفید آن لازم است. این آداب و برنامه‌ها از جهت مکان و زمان و شرایط، گوناگون است.

در اسلام بسیار سفارش شده که اگر اموری موجب اختلاف و ناسازگاری بین زن و شوهر شد، افرادی با پادرمیانی بین آن‌ها را اصلاح کنند.

مسئله سازگاری زن و شوهر با یکدیگر، مهم‌ترین مسئله زناشویی است. هیچ‌ چیزی در دنیا مانند ناسازگاری زن و شوهر، و طلاق و جدایی، کام انسان‌ها را تلخ نکرده است و پیامدهای شوم آن نیز بر کسی پوشیده نیست.

اگر همسران نسبت به همدیگر بی‌اعتنا باشند و صمیمیت و رفاقت ازدواج، در میانشان نباشد، هرگز ازدواج راه‌حل قاطع برای ارضای غریزه جنسی نخواهد بود.

رسول اکرم(ص) فرمود: توفیق خدمت به زن و بچه نمی‌یابد جز انسان خالص و با صداقت، یا دارای مقام شهادت و یا مردی که خداوند، خیر دنیا و آخرت را در وجود او اراده کرده است.

رسول اکرم(ص) فرمود: هر زنی که در برابر بداخلاقی شوهرش صبر و تحمل کند، خداوند مانند پاداش حضرت آسیه (همسر فرعون) به او خواهد داد.

پدر اگر بر گردن فرزند، حق دارد، به خاطر وظایفی است که نسبت به فرزند انجام داده است و فرزند اگر موظف است به پدر احترام بگذارد، در برابر حقی است که از ناحیه پدر بر گردن او ثابت است.

دوشیزگان و بانوان مسلمان باید در انتخاب همسر، چشم و گوش خود را باز کنند. دین و اخلاق شوهر، باید نخستین موضوعی باشد که مورد دقّت آن‌ها قرار گیرد و بدانند که فقر مالی هرگز عیب نیست، بلکه بی‌دینی و فقر اخلاقی عیب است.

دوشیزه، در سطحی است که در انتخاب همسر، کمک فکری می‌خواهد و رضایت تنهای او برای چنان موضوع مهمی، کافی نیست و رضایت و توافق پدر، حمایت خوبی از او خواهد بود؛ ولی در مورد پسر، رضایت خودش کفایت می‌کند.

امام صادق(ع) فرمود: نیک بنگر که خود را در چه جایگاهی می‌گذاری و چه کسی را شریک مال و دین و اسرار خود می‌سازی. اگر از این کار، ناگزیر هستی، دوشیزه‌ای پیدا کن که خوش‌رفتاری نیک خلق باشد.

مطابق فتوای مراجع تقلید، جلوگیری از فرزنددار شدن به‌ صورت عزل نطفه و یا با قرص و هر وسیله‌ای که مانع انعقاد نطفه می‌شود، در صورتی ‌که موجب نازایی و نقص و ضرر نگردد، اشکال ندارد.

یکی از مشکلاتی که در تحقّق ازدواج یا ادامه ازدواج خلل وارد می‌کند و گاهی آن را در بن‌بست قرار داده و پیچیده می‌کند، عدم توافق پدر و مادر و یا دخالت بستگان است. بسیاری هستند که محرومیّت آن‌ها از نعمت ازدواج، معلول سنگ‌اندازی بستگان دوست‌نما یا ناآگاه است.

عدّه‌ای تن به ازدواج نمی‌دهند. از این‌رو که می‌خواهند آزاد باشند؛ آزادی به مفهوم غربی و غلط. آن‌ها می‌گویند: ازدواج، انسان را مقیّد و مسئول می‌کند.

یکی از بهانه‌هایی که همیشه مانع ازدواج‌ها بوده و مشکل ازدواج را پیچیده نموده، حتی پس از ازدواج، کانون گرم را به سردی و جدایی تبدیل کرده، فقر و ناداری است.

امام سجّاد(ع) کنیز پدرش را که تحت سرپرستی‌اش بود و او را مادر می‌خواند، همسر یکی از غلامان آزاد کرده‌اش نمود و خودش نیز با یکی از کنیزهای آزاد شده‌اش ازدواج کرد.

یکی از اموری که برای بسیاری، مسئله‌آفرین است و موجب ترک ازدواج و مشکلات زناشویی پس از ازدواج می‌شود، مشکل‌پسندی و وسوسه در انتخاب همسر، یا نگهداری همسر است. گاه، این مسئله از ناحیه زن است، گاه از ناحیه مرد است، گاه ناحیه هر دو و گاه به اقوام همسران (به‌خصوص مادر شوهر و خواهران شوهر) مربوط می‌شود.

آیین اسلام، حجاب یعنی پوشش و حریم عفّت و حیا را (نه پرده‌نشینی و دوری از اجتماع را) برای او قرار داده است و اگر او این حریم را آگاهانه به‌ خوبی حفظ کند، عامل مؤثری برای مبارزه با تجمّل‌گرایی و ایستادگی در برابر ورود و هجوم فرهنگ مبتذل غرب خواهد شد.

مهریّه سنگین و زیاد، نه‌ تنها بر اعتبار زن نمی‌افزاید، بلکه او را چون کالایی درمی‌آورد که با آن خرید و فروش می‌شود؛ وانگهی عوارض شوم دیگری نیز دارد که دود آن به چشم زن می‌رود، و اعتبار مصنوعی او را درهم می‌شکند.