درس زندگی

خداوند از آنها که می‌دانند و آگاهی دارند پیمان گرفته که در برابر انحراف‌ها، کجروی‌ها، ستم‌ها و حق کشی‌ها، و سمپاشی‌های دشمنان، سکوت نکنند و با منطق و بیان گرم و مستدلّ خود نور هدایت و حقّ و عدالت در دلها بپاشند...

تاریخ پر از درس‌های عبرت است، پر از پندها و موعظه‌هاست؛ سرانجام ظلم و ستم‌ها، اختلافات و پراکندگی‌ها، رکودها و تحجّرها، بی خبری‌ها از وضع محیط و زمان، همه در آیینه‌ی تاریخ منعکس است.

افرادی که سعی دارند خود را غیر از آن که هستند نشان دهند، و زبان و دل، ظاهر و باطن، و گفتار و کردارشان از هم جداست، افراد ناتوانی هستند که نه شجاعت اظهار شخصیّت واقعی خود دارند و نه اراده و تصمیم کافی برای اصلاح خود.

اصیل‌ترین مکتب‌های انسانی آن است که فرد را در دل اجتماع ببیند و اجتماع را پرورش دهنده‌ی افراد، چرا که اجتماع می‌تواند سرچشمه‌ی همه‌ی برکات معنوی و مادّی باشد.

اگر «شرابخوار» از روی «جنون مستی» دست به گناه می‌آلاید، «دروغگو» آگاهانه سازمان زندگی اجتماعی را بهم می‌ریزد و روح اعتماد را از بین می‌برد و سرچشمه‌ی انواع گناهان و مفاسد می‌گردد.

ادای حقوق دیگران تنها یک مسأله‌ی اخلاقی و انسانی نیست؛ بلکه یک اصل مهمّ اجتماعی است که آرامش و سلامت اجتماع در گرو آن می‌باشد.

زرق و برق‌های زندگی مادّی و مسابقه‌ی تجمّل پرستی در عصر ما سبب شده که افراد خود را زیر بار وام‌های بی دلیل و بدهکاری‌های طاقتفرسا قرار داده و به زندگی پر رنج اقساطی تن در دهند.

از نظر منطق اسلام، دانش همواره ابزاری است برای عمل، برای بهبودی زندگی فرد و اجتماع، و علم بدون عمل ارزشی ندارد.

یک جامعه‌ی سالم متّکی به سرمایه‌های مختلفی است که از همه مهمتر، سرمایه‌ی اطمینان و اعتماد عمومی است، اعتماد بر گفتار، اعتماد بر عمل؛ و بزرگترین دشمن این سرمایه‌ی نفیس دروغ و خیانت است.

تکمیل کارهای نیک و به ثمر رساندن آنها سبب تشویق مردم به کارهای نیک دیگر است امّا هنگامی که ببینند کارهای نیک سابقین ناقص و ناتمام مانده، در اقدام به کار خیر سست می‌گردند.

دوستانی که به جای انتقاد سازنده و صحیح سعی دارند حقایق را کتمان کنند و برای ارضای کاذب خاطر دوست، عیوب او را بپوشانند و یا آن را حُسن جلوه دهند نه تنها خدمتی در عالم دوستی و رفاقت نکرده‌اند، بلکه خیانتی بزرگ مرتکب شده‌اند...

از احادیث اسلامی این حقیقت بخوبی به دست می‌آید که مسلمانان باید از تمام منابع مختلف: دامداری، کشاورزی و معادن، حرفه و صنعت و تجارت، برای مبارزه با فقر استفاده کنند...

حقیقت حسد این است كه انسان نتواند دیگران را در نعمتى ببیند و كوشش كند به‌گونه‌ای آن نعمت از آنها سلب گردد و یا از طریق دیگرى زیانى بر آنها وارد شود.

افرادی که به تظاهر و ریاکاری عادت می‌کنند، همه‌ی مظاهر زندگی آنها تو خالی و بی مغز می‌شود؛ از تمدّن، به ظواهر بی روح، و از زندگی، به خیالات و اوهام، و از سعادت و خوشبختی، تنها به نام، و از دین و مذهب، فقط به یک سلسله تشریفات، قناعت می‌کنند و مسلّماً بهره‌ی آنها که «ظاهر ساز» هستند، جز «ظواهر» نیست!

مسلمان واقعی کسی است که بکوشد ارتباط اجتماعی خود را با دیگران براساس کمک متقابل قرار دهد نه یکجانبه، و گرفتن کمک بلاعوض باید مخصوص افراد معلول و از کار افتاده باشد، چراکه نیاز و احتیاج سبب اسارت انسان است.

بازار رباخواران در دنیای امروز رونق خاصّی دارد؛ و وابستگی شدیدی جهان امروز با رباخواری در اشکال گوناگون پیدا کرده است؛ ولی جای شک نیست که رباخواری نظام مالی و اقتصادی جمعیّت‌ها را ویران می‌سازد و سبب می‌شود که ثروت‌ها به گونه‌ی وحشتناکی در دست افراد و مؤسّسات رباخوار جمع گردد...

کشورهای اسلامی مملو است از منابع زیر زمینی عظیم؛ حیف است روی گنج یا گنج‌ها نشسته باشیم و فقیر و نیازمند باشیم؛ آستین‌ها را بالا زنیم و ثروت‌ها را از درون زمین بیرون آوریم!

آری! به هنگام غضب، نه تصمیم بگیرید، نه مجازات کنید و نه سخن بگوئید؛ سعی کنید از آن محل دور شوید و در حال و هوای دیگر قرار گیرید!

آری! بهترین آزمون انسان‌های با شخصیّت، آزمون راستگویی و امانت آنهاست؛ هرگاه از عهده‌ی این دو امتحان برآیند به راستی انسانند!

خاطره‌ی جانبازی آنان که در راه خدا و آزادی انسان‌ها، در راه شرف و فضیلت، همه چیز خود را فدا کردند، فراموش نخواهد شد؛ زیرا، خدا، آزادی، شرف و فضیلت، کهنه شدنی نیست.