پایگاه اطلاع رسانی دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

در شدیدترین مراحل، امیرالمؤمنین ایستاد؛ هیچ برایش مطرح نبود كه اینجا خطر است. بعضی‌ها با خودشان فكر می‌کنند كه ما خوب است جان خودمان را حفظ كنیم تا بعداً براى اسلام مفید واقع بشویم، امیرالمؤمنین هرگز خودش را با این‌گونه معاذیر فریب نداد

واژه‌ی امامت ـ كه در اصل به معنای مطلق پیشوایی است ـ در فرهنگ اسلامی بیشتر بر مصداق خاصی از آن اطلاق می‌گردد و آن، پیشوایی و رهبری در شئون اجتماعی است؛ چه فكری و چه سیاسی. در هرجا از قرآن كه مشتقات واژه‌ی امامت ـ مانند امام و ائمه ـ به‌كار رفته، ناظر به همین معنای خاص، یعنی پیشوایی امت است.

لزوم نصیحت ائمةالمسلمین یعنى دخالت در مسائل سیاسى و اعلام نظر به زمامداران و پیشوایان را مطرح كردند و آن را به‌عنوان یک فریضه اعلام كردند، كه همه‌ی مسلمین موظفند به زمامداران اسلامى نظرات خیرخواهانه‌ی خودشان را بیان كنند و اعلان كنند.

هنگامى‌كه تهدید دلاوران و رزمندگان عرب و مسلمان براى كفار قریش آشكار شد، نیروهاى مسلحى را براى دفاع از زر خود و كالاى خود به‌سوى مدینه گسیل كردند. مسلمانان بیشتر مایل بودند كه كاروان حامل ثروت و متاع را كه دفاعى هم چندان نداشت، توقیف كنند.

یک عده‌اى اسلام را فقط مسئله‌ی فردى دانستند، سیاست را از اسلام گرفتند... درحالی‌كه نبى مكرم اسلام در آغاز هجرت، در اولى كه توانست خود را از دشواری‌هاى مكه نجات بدهد، اولین كارى كه كرد، سیاست بود.

پیغمبر نامه‌ها نوشت، مجادله‌ها كرد، سخن‌ها گفت، لشكركشی‌ها كرد، سختی‌ها كشید، در محاصره‌ی اقتصادى افتاد، كار به جایی رسید كه مردمِ مدینه گاهى دو روز و سه روز گاهی نان براى خوردن پیدا نمی‌کردند. تهدیدهاى فراوان از همه طرف، پیغمبر را احاطه كرد.

زندگی ائمه(ع) را ما باید به عنوان درس و اسوه فرا بگیریم، نه فقط به عنوان خاطره‌های شکوهمند و ارزنده؛ و این، بدون توجه به روش و منش سیاسی این بزرگواران، ممکن نیست. بنده شخصاً علاقه‌ای به این بعُد و جانب از زندگی ائمه(ع) پیدا کردم...

خدایا! همه‌ی خطاها و گناهانم را بیامرز، خدایا! به من نعمت ببخش، و مرا زنده بدار و به من روزی بده و مرا برای کارهای شایسته و اخلاق نیک هدایت کن، چراکه جز تو کسی هدایت به کارهای شایسته نکند و جز تو کسی انسان را از کارهای بد باز ندارد.

یکی از عوامل گسترش و حفظ اسلام و رهبر اسلام، حسن خلق و روش مهرآمیز پیامبر(ص) بود. بسیار دیده شد که افرادی در برابر عظمت اخلاق پیامبر(ص) آنچنان عوض می‌شدند که تمام تعصّبات و عادات چندین ساله‌ی جاهلیت را کنار گذاشته و در خط پیامبر(ص) قرار گرفتند.

در حقیقت سال دهم هجرت، سال وداع پیامبر و سال نتیجه‌گیری و تعیین رهبر و جانشين و سال کامل شدن دین و سال اتمام حجت بود، پیامبر(ص) با زحمات شبانه‌روزی و طاقت‌فرسای خود، بار مسئولیّت بزرگ رسالتش را به پایان رساند و به بهترین وجه موفّق گردید و زمینه پیروزی اسلام را در جهان ایجاد نمود.

اواخر سال نهم هجرت بود که آیاتی از اوّل سوره‌ی توبه (برائت) نازل گرديد، پیامبر(ص) از طرف خدا مأمور شد که شخصی را به مکّه بفرستد تا این آیات را در موسم حجّ برای مشرکان بخواند، مضمون این آیات این بود: «مشرکان باید هرچه زودتر کارهای خود را بر اساس یکتا‌پرستی تنظیم کنند، بت و بتخانه و بت‌پرستی از این پس قدغن است»

بسیار جالب است که پیامبر(ص) از این سال به بعد، نامه‌های بسیار برای سران کشورها و قبائل و شهرها فرستاد و آنها را به اسلام دعوت کرد، که از این نامه‌ها ۱۸۵ نامه که پیامبر(ص) به عناوین مختلف نگاشته به دست آمده است.

پس از آن طولی نکشید که ارتش عرب و یهود پیمان‌شکن، مدینه را محاصره کردند آنها از وجود خندق تعجّب نمودند و نتوانستند وارد مدینه شوند. قریب یک‌ماه سپاه دشمن در پشت خندق توقّف کرد و جز چند نفر کسی نتوانست از خندق عبور کند و اگر می‌خواست عبور کند با سنگباران مسلمین عقب می‌نشست.

امیر مؤمنان علی(ع) به میدان آنها رفت و آنها را به هلاکت رسانید، در این هنگام جنگ دست‌جمعی آغاز گردید، پیامبر(ص) و علی(ع) و حمزه در پیشاپیش سپاه اسلام با دشمن می‌جنگیدند ولی عاملی موجب شکست مسلمانان شد...

ابوجهل طرفدار جنگ بود و افراد را تحریک می‌کرد. سرانجام تصمیم به جنگ گرفتند. پیامبر با ۳۱۳ نفر از مسلمانان در بدر بودند که خبر فرار ابوسفیان با کاروانش به حضرت رسید از طرفی گزارشگران گزارش دادند که لشکر دشمن تا پشت تپه بدر آمده است.

روزی پیامبر(ص) در مسجد «بنی سَلَمه» مشغول نماز بود. پس از پایان نماز ظهر، جبرئیل نازل گردید و آیه ۱۴۴ سوره‌ی بقره را که در مورد تغییر قبله از جهت بیت‌المقدس به مسجدالحرام است آورد، به مسجد «ذوقِبْلَتَیْن» معروف گردید...

در زندگی درخشان پیامبر(ص) یکی از رخدادهای بسیار مهم هجرت آن حضرت از مکّه به مدینه بود که به خاطر اهمیّت آن در عصر خلیفه دوّم بر اساس نظریّه‌ی امیر مؤمنان علی(ع) آغاز هجرت مبداء تاریخ اسلام انتخاب و پذیرفته شد.

اسلام آن چنان در مدینه پیشرفت کرد که در سال بعد، حدود هفتاد نفر به عنوان انجام حجّ از مدینه به مکّه حرکت کردند و باز در عقبه شبانه با پیامبر ملاقات کرده و پیمان وفاداری و پیمان دفاع، با پیامبر(ص) بستند که سه ماه بعد از پیمان، هجرت پیامبر(ص) به مدینه رخ داد.

نماز جمعه در کوفه به امامت حضرت مهدی(عج) بقدری ازدحام می‌شود که: انسان در روز جمعه سوار بر مرکب راهوار و تندرو می‌شود تا خود را به نماز برساند، بر اثر ازدحام، توفیق شرکت در نماز جمعه را نمی‌یابد.

یک ماه از این ماجرا گذشت، آن همسایه از دنیا رفت، ورثه‌اش خانه‌ی او را در معرض فروش قرار دادند، محمّد آن خانه را خرید و جزء خانه‌ی خود نمود، به برکت دعای امام، هم از همسایه مردم‌آزار نجات یافت و هم خانه‌اش وسیع شد.