عقاید شیعه امامیه

شيعه، در پيدايش علوم اسلامى نقش مؤثّرى داشته است، بعضى معتقدند كه علوم اسلامى از آنها نشأت گرفته، حتّى كتاب یا كتاب‌هايى در اين زمينه نوشته شده و اسناد و مداركى ارائه داده‌اند، ولى ما مى‌گوييم حدّاقل، آنها در پديد آوردن اين علوم سهم بسزايى داشته‌اند...

ازدواج موقّت اگر مورد سوء استفاده واقع نشود، پاسخگوى قسمتى از ضرورتهاى اجتماعى در مورد جوانانى است كه قادر به ازدواج دائم نیستند، یا مسافرانى كه به خاطر كارهاى تجارى و اقتصادى، یا تحصیلى یا جهات دیگر مدّتى از خانواده‌ی خود دور مى‌مانند...

ما حجّ ‏خانه‌ی خدا را كه وسیله‌ی مؤثّرى براى تقوا و تحكیم علقه‌هاى مودّت و سبب عزّت مسلمین است ‏یك بار در عمر براى افراد مستطیع واجب می‌دانیم و زكات مال و خمس و امر به معروف و نهى از منكر و جهاد در برابر مهاجمین به اسلام و مسلمین را نیز از واجبات مسلم می‌شمریم.

هرگاه انسانى در میان افراد متعصّب و لجوج و بی‌منطبق گرفتار شود كه اظهار عقیده در میان آنان، سبب خطر جانى یا مانند آن گردد و از این اظهار عقیده فایده‌ی مهمّى حاصل نشود، در چنین موردى موظّف است عقیده‌ی خود را مكتوم دارد، و جان خود را بیهوده بر باد ندهد، و نام این كار را «تقیه‏» می‌گذاریم

عقل انسان خوبى و بدى و حسن و قبح بسیارى از اشیاء را درك می‌كند، و این به بركت نیروى معرفت ‏خوب و بد است كه خدا به انسان بخشیده. بنابراین حتّى قبل از نزول شرایع آسمانى، بخشى از مسائل به وسیله‌ی عقل بر انسان روشن بوده است...

آنها كه براى على(ع) مقام الوهیت و خدایى یا چیزى شبیه آن قائل باشند، كافرند و از زمره‌ی مسلمین بیرونند، و ما از اعتقادات آنها بیزاریم، هر چند متأسّفانه آمیختگى نام آنها با نام شیعه، گاه سبب اشتباهاتى در این زمینه شده است...

ما معتقدیم: همان گونه كه حكمت ‏خداوند ایجاب می‌كند پیامبرانى براى هدایت انسانها بفرستد، حكمتش ایجاب مى‏كند كه بعد از پیامبران در هر عصر و زمانى، امام و پیشوایى از سوى خدا براى هدایت انسانها وجود داشته باشد تا شرایع انبیا و ادیان الهى را از تحریف و تغییر حفظ كنند...

عقیده‌ی ما این است كه نجات و رستگارى در آن جهان بستگى به اعمال انسان‌ها دارد، نه آرزوها و پندارها، هر كس در گرو اعمال خویش است و بدون پاكى و تقوا كسى راه به جایى نمی‌برد: «كُلُّ نَفْسٍ بِما كَسَبَتْ رَهینَة؛ هر انسانى در گرو اعمال خویش است‏».

ما معتقدیم: همه‌ی انسان‌ها در روز واحدى بعد از مرگ زنده می‌شوند و به حساب اعمال آنها رسیدگى خواهد شد، نیكان و صالحان در بهشت جاویدان جاى می‌گیرند و بدان و گنهكاران به دوزخ فرستاده می‌شوند.

منظور از تفسیر به رأی آن است، قرآن را مطابق تمایلات و عقیده‌ی شخصی یا گروهی خویش معنی كند، و بر آن تطبیق نماید، بی آن كه قرینه و شاهدی بر آن باشد، چنین كسی در واقع تابع قرآن نیست، بلكه می‏‌خواهد قرآن را تابع خویش گرداند، و اگر ایمان كاملی به قرآن داشت هرگز چنین نمی‏‌كرد.

ما معتقدیم: خداوند براى هدایت نوع بشر كتابهاى آسمانى متعددى فرستاده، از جمله ‏«صحف‏» ابراهیم و نوح، و «تورات‏» و «انجیل‏» و از همه جامعتر «قرآن مجید» است، و اگر این كتابها نازل نمى‌‏شد، انسان در مسیر خداشناسى و عبادت پروردگار گرفتار خطا مى‌‏شد و از اصول تقوا و اخلاق و تربیت، و قوانین اجتماعى مورد نیازش دور مى‏‌ماند.

مسأله‌ی شفاعت، بى حساب و كتاب نیست، تنها در مورد كسانى است كه شایستگى آن را داشته باشند، یعنى آلودگى آنها در حدّى نباشد كه رابطه‌ی خود را با شفیعان بكلّى قطع كرده باشند، بنابراین مسأله‌ی شفاعت‏ به گنهكاران هشدار مى‌‏دهد، تمام پلها را پشت‏ سر خود خراب نكنند...

ما معتقدیم: خداوند براى هدایت نوع بشر و رساندن انسانها به كمال مطلوب و سعادت جاویدان، پیامبران و رسولانى فرستاده است، چه این كه اگر نمى‏‌فرستاد هدف آفرینش بشر حاصل نمى‌‏شد، و انسانها در گرداب گمراهى غوطه‌‏ور مى‌‏شدند و نقض غرض لازم مى‌آمد...

صفات علم و قدرت و ازليّت و ابديّت و... همه در ذات او جمع است و عين ذات يگانه‌ی اوست. نه مانند مخلوقات كه صفات آنها از يكديگر جدا، و از ذات آنها نيز جداست، البته عينيّت ذات خداوند با صفات او نياز به دقّت و ظرافت فكرى دارد.

ما معتقدیم که خداوند متعال پدیدآورنده‌ی تمام جهان هستى است، و آثار عظمت و علم و قدرت او در جبین تمامى موجودات جهان، آشكار و هویداست، در درون وجود ما، در عالم جانداران و گیاهان، در ستارگان آسمان، و عوالم بالا و در همه جا نمایان است.