پایگاه اطلاع رسانی دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

باید بیش از هر چیز به پاکی نیّت و اخلاص و تقوا توجّه کرد نه به کمّیّت عمل؛ زیرا عمل خوب هر قدر هم کم باشد، پر ارزش است، چون مقبول درگاه خداست. آیا عملی که مقبول درگاه او باشد، کم محسوب می‌شود؟

ممکن است مذاهب بت‌پرستی را از این راه توجیه کرد، امّا مذاهب راستین که بر نفی هر گونه بت و بت‌پرستی استوار است و به موجودات جهان طبیعت همچون یک دانشمند طبیعی می‌نگرد، و هیچ‌گونه روح خاصّ و احترام ویژه‌ای برای آنها قائل نیست، جز این که نظام شگرف آنها را در پرتو علم دلیل بر وجود آفریننده‌ی جهان می‌گیرد، هیچ‌گاه نمی‌توان از این طریق توجیه کرد.

سوگند به خدا(ى بزرگى) كه آن حضرت را به حق مبعوث فرمود! درخت از جاى كنده شد و با ریشه‌هایش در حالى كه بانگى شدید صدایى همچون صداى بال‌هاى پرندگان داشت، حركت كرد و در پیشگاه رسول خدا(ص) ایستاد. و این در حالى بود كه شاخه بلند خود را بر پیامبر خدا(ص)، و بعضى از شاخه‌هایش را بر كتف من كه سمت راست آن حضرت بودم، انداخت.

روشن است نبرد، بين اين دو جهت درونی ما وجود دارد و اصالت بخشيدن به جنبه‌ی انسانی و ملكوتی و كنترل جنبه‌ی حيوانی، نوعی جهاد با نفس قلمداد می‏گردد. بديهی است هر يك از اين دو جنبه‌ی نفسانی ما كه حاكم شوند، يك سبك رفتاری ويژه‏ای دارند؛ مثلاً در كسب و خرج پول، اگر جنبه‌ی ملكوتی حاكم گردد تمامی زندگانی دنيوی، از جمله پول را به عنوان «هدف» نمی‏بيند، خود را خادم ثروت نمی‌‏داند ...

تحقق عدالت اجتماعی به جز از طریق ایجاد عدالت درونی در مدیران، ممکن نیست، زیرا شخص ضعیف‏النفس و بی‏اراده‏ای که از ایجاد اعتدال بین قوای نفسانی خود عاجز و از قدرت کنترل رفتار و تسلط بر خود، محروم است در گام‏نهادن در راه دشوار و پرفراز و نشیب عدالت اجتماعی نیز ناتوان است.

از جمله بایدهای توسعه‌ی علم از نظر اندیشه‌ی اسلام، توجّه به استعدادهای درونی و توانمندی‌های داخلی جامعه در مسیر کسب دانش است. ارزش جامعه‌ی دانش‌بنیان به این است که در مسیر بهره‌مندی از علوم و دانش‌ها و فنّاوری‌های لازمِ زندگی، به جریان‌های فکری و نیروهای توانمند علمی خودش اتّکا و از تقلید پرهیز کند.

مهم‏ترين دليل امامتِ امامانِ دوازده‌گانه نصب امام پيشين است. امامى‌ كه قبلاً به وسيله پيامبر به امامت منصوب شده مى‌‏تواند همانند پيامبر، امام بعد از خودش را شناسايى‌ و به مردم معرّفى‌ كند. چون از علوم و اطلاعات پيامبر برخوردار است و معصوم شناس مى‌‏باشد. و توصيه‏هاى‌ لازم را از پيامبر يا امام پيشين دريافت نموده است. امامت امامان دوازده‌گانه همين‌گونه انجام گرفته، چنان كه اسناد و مدارك آن در كتب حديث و كلام به ثبت رسيده است مى‌‏توانيد مطالعه كنيد. ما نيز در اين كتاب از همين روش استفاده خواهيم.

اوّلا آن حضرت از رسول خداصلی الله علیه‌و آله در کل برنامه‌های عملی و معنوی و دینی و ایمانی پیش از بعثت هم مثل بعد از بعثت جدا نبود و اتصال و اقتداء تام و تمام به رسول خداصلی الله علیه‌و آله داشت، و ملازم دائمی و همیشگی آن حضرت بود.

تا مشيّت الهى‌ هم چنان ادامه دارد اين سلسله علل و معلولات هم وجود دارند؛ زيرا جهان ماده را اين چنين آفريده و قوانين مخصوصى‌ را بر آن حاكم نموده است. خدا خواسته كه افعال و حركات انسان، از روى‌ تفكر و اختيار انجام بگيرد و در انتخاب كارها آزاد باشد. بنابراين، مختار بودن انسان بدين معناست كه انتخاب و اراده‏اش جزء اخير علت تامّه‌ی فعل است و صدور فعل بر آن توقف دارد.

براى مثال، اگر مى‌خواهیم نوجوانى را كه در آغاز تكلیف است تربیت كنیم، باید با او با آرامى و نرمى رفتار نماییم و شرایطى را فراهم آوریم كه نسبت به امور معنوى رغبت و تمایل پیدا كند. رغبت به امور مادى، طبیعى است و احتیاج به تعلیم و تربیت ندارد، مربى باید سعى كند كه متربى به تدریج رغبت به امور معنوى را جایگزین رغبت به امور مادى نماید.

بسیاری نمی‌توانستند علل و عوامل آن را بدرستی درك كنند و اعتراض می‌كردند، امّا حضرت اباعبدالله(ع) با برادر هماهنگ بود، او را امام خود می‌دانست و از او اطاعت می‌كرد، هرگاه گروهی خدمت او می‌رسیدند و می‌خواستند سیاست امام مجتبی(ع) را زیر سئوال ببرند امام حسین(ع) دفاع می‌كرد.

در کتب کلام و فلسفه به اثبات رسیده که انسان‌ها در شناخت طرق عبودیت و نیل به سعادت دنیوی و اخروی، جسمانی و نفسانی خود نیاز به راهنمایی‌های الاهی دارند. و این راهنمایی‌ها به وسیله‌ی رسل و پیامبران انجام می‌گیرد. به اثبات رسیده که خداوند متعال بندگانش را از افاضه‌ی چنین فیوضاتی محروم نمی‌سازد. بنابراین، ارسال پیامبران و افاضات علوم غیبی را باید به عنوان یک ضرورت بپذیریم. باید خدا پیامبرانی را بفرستد و علوم لازم را در اختیارشان قراردهد. تفصیل مطلب در امکان ما نیست، به کتب عقائد و کلام مراجعه شود.

امام حسین(ع) فرمود: (در زندگی قائم ما آداب و روش پیامبران وجود دارد. راه و رسمی از نوح پیامبر، و راه و رسمی از ابراهیم و راه و رسمی از موسی و راه و رسمی از عیسی و راه و رسمی از ایوب و راه و رسمی از محمّد(ص) امّا راه و رسم نوح پیامبر، طول عمر است و راه و رسم ابراهیم...

در را سوزاندند در حالی که فاطمه(س) پشت در بود، در را فشار دادند و فاطمه(س) آن چنان بین فشار در و دیوار قرار گرفت که بچّه‌اش (که نام آن را محسن گذاشته بودند) سقط شد...

پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله در باره وجه نامگذاری فاطمه می فرمایند: «إِنِّي سَمَّيْتُ ابْنَتِي فَاطِمَةَ لِأَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَطَمَهَا وَ فَطَمَ مَنْ أَحَبَّهَا مِنَ النَّارِ». همانا من (به دستور و اراده خدا) نام دخترم را فاطمه نهادم زیرا خدای عزّ و جلّ او و هر آن کس که او را دوست بدارد، از آتش جهنّم بریده و جدا نموده است.