پایگاه اطلاع رسانی دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

صفت غضب مانند صفات دیگر، از دوران کودکی مایه می‌گیرد. همه‌ی انسان‌ها از وجود این غریزه برخوردارند، ولی شدت و ضعف آن، به اوضاع و شرایط محیط تربیت و رفتار پدر و مادر و سایر معاشران کودک بستگی دارد. پدر و مادر با اعمال و رفتار خود می‌توانند این غریزه را به حال اعتدال پرورش دهند یا به افراط و تفریط بکشانند.

كسی كه در اصول عقايد در حال شکّ و ترديد است، طبيعی است كه در عمل به شرايع و احكام نيز متحیّر و عاری از اطمينان خواهد بود و بالمآل از آن همه تحوّلات ارتقایی روحی که باید در پرتو عمل به دين نصيبش گردد، تهی‌دست و بی‌بهره خواهد ماند و از نيل به سعادت جاودانه‌ی اخروی محروم خواهد گشت.

تو ای خالق من، ربّ‌العالمین و مدیر و مدبّر عالمیان هستی. ربوبیّت از آنِ تو و انعام و احسان از آنِ تو، رحمان تویی و رحیم تو. مالک و صاحب اختیار روز جزا تو و کیفر و پاداش‌دهنده تویی.

وهّابی‌ها در تاریخ 1216 به بعد (حدود ده سال بعد از فوت محمّد بن عبدالوهّاب) به منظور جلب غنایم و کشورگشایی و در ظاهر برای نشر توحید (توحید به زعم خودشان) چند بار به «کربلا» و نجف حمله کردند؛ یک بار با استفاده از فرصتی که به خاطر ایّام زیارتی علی(ع) پیش آمده بود و بسیاری از اهل کربلا، به نجف مشرّف شده بودند، حمله‌ی غافلگیرانه‌ای به کربلا کردند...

تجربه نیز به همگان نشان داده است که معمولاً زوج‌های جوان در ابتدای زندگی، تهی‌دست بودند و جز مختصری برای گذران، چیزی نداشته‌اند، اما به تدریج و با تلاش و توکل، بی‌نیاز شده‌اند. اگر هر کس به فامیل و نزدیکان خود، نگاهی بیندازد و سیر زندگی آنان را اجمالاً بداند، حرکت از فقر به غنای آبرومندانه را درمی‌یابد.

ای زن، حیا نمیكنی كه در میان مردها نشسته‌ای؟ آن نامرد تا به خود آمد، دید خلقتش تغییر كرده و اعضا و جوارحش مبدّل به اعضا و جوارح زن گشته. با شرمندگی از جا برخاست و عبا سركشید و به خانه رفت. دید زنش هم مبدّل به مرد شده است.

بنابراین به خانواده‌ی عروس توصیه می‌کنم: اگر خیر و سعادت دختر و دامادتان را خواهانید همواره به دخترتان سفارش کنید که با شوهرش بسازد و به او احترام بگذارد. بعد از آن در زندگی آنها دخالت نکنید و بگذارید با رفتار و اخلاق و خواسته‌های یک دیگر آشنا شوند، و در تنظیم برنامه زندگی و حل مشکلات تفاهم نمایند.

پس بهترین راه همسرداری این است که مرد میانه روی را از دست ندهد و با عقل و تدبیر رفتار کند. خطاهای کوچک همسرش را ـ که از روی اشتباه یا غفلت و فراموشی صادر شده ـ ‌به کلی نادیده بگیرد و برای آن‌ها دعوا و داد و فریاد راه نیندازد بلکه بهتر است اصلاً به رویش نیاورد؛ زیرا قصد خلاف نداشته تا استحقاق خشونت و مؤاخذه داشته باشد.

قرآن کریم تبیین‌کننده‌ی «صراط مستقیم» است؛ یعنی به طریقه‌ای که مستقیم‌ترین و صافترین و پابرجاترین راه‌ها در کمال انسان است، دعوت می‌کند. قرآن کتابی است که سخن باطل در آن راه ندارد و از انحراف و کجی به دور است. قرآن بیدارکننده‌ی فطرت انسان به سوی خداست.

به ولیّ زمان وحی شد به این عابد بگو تو به خاطر همین نمازت جهنّمی شدی. تو وظیفه داشتی نمازت را قطع كنی و بروی مرغ را از دست بچّه‌ها نجات بدهی. چون به وظیفه عمل نكردی، جهنّمی شدی.

ساختار ويژه‌ی روح انسان چنين است كه طبعاً خداخواه، خداجو و خداپرست آفريده شده و توجه به مبدأ آفرينش و خداپرستى‌ به صورت يك غريزه در وجودش نهاده شده است. چنان كه غريزه‌ی ميل به غذا در طبيعت انسان نهاده شده و طبعاً احساس گرسنگى‌ مى‌‏كند و دنبال غذا مى‌‏رود، خداجويى‌ و خداپرستى‌ هم در ساختمان روح و نفس او نهاده شده است و طبعاً بدان سوى‌ تمايل دارد و جذب مى‌‏شود.

گرچه در این امر که آیا انسان برحسب فطرت اجتماعی است یا آنکه در اثر ضرورت و نیاز تن به زندگی اجتماعی داده است اختلاف نظر وجود دارد ولی، در هر حال، بشر بدون تعاون و اجتماع نمی‌تواند به زندگی خود ادامه دهد و تا افراد جامعه با یکدیگر متّحد نشوند و همیاری نداشته باشند موفقیّتی نصیبشان نخواهد شد.

احترام و تکریم شخصیت ﺁدمی از اصولی است که در فرآیند امر به معروف و نهی از منکر، باید رعایت شود؛ زیرا انسان، نیازمند این است که دیگران برایش قدر و منزلتی قائل باشند و خودش را با قدر و قیمت ببیند و در برخورد با قدردانی دیگران، این احساس را به دست ﺁورد که دارای ارزشی است که در فراز و نشیب زندگی برایش سودمند است.

حكمت آزمایش، و سرّ مطلب باید مخفى باشد تا این امر تحقق یابد، و الاّ اگر مثلاً آموزگار، دانش‌آموزان را از پرسش‌هاى امتحان كاملاً آگاه سازد، آزمایشى صورت نمى‌گیرد. طبعاً باید نوعى ابهام وجود داشته باشد تا افراد مختلف از یكدیگر جدا و بازشناسى شده و رتبه‌ی آنها مشخص گردد.

گاهی از اوقات کسانی که به ما بدی می ‌کنند، دشمن نیستند؛ بلکه دوست و اهل صلاح ‌اند؛ امّا به انسان سوء ظن پیدا می ‌کنند. این هم از آفاتی است که در اجتماع وجود دارد. اهل بغی کسانی ‌اند که ذاتاً اهل ظلم و تعدّی ‌هستند؛ امّا اهل صلاح ذاتاً اهل ظلم نیستند؛ افراد خوبی هستند‌؛ امّا گاهی به هر دلیلی به انسان بدگمان می‌ شوند.