پایگاه اطلاع رسانی دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت

بارالها! ما را از كسانی قرار ده كه تصمیم بر كار نیک می‌گیرند و سپس آن را در مرحله‌ی عمل ظاهر می‌سازند و ما را از كسانی كه شقاوت در قلب و كسالت در عمل دارند و از كسانی كه تكیه به غیر عمل می‌نمایند [اعتقاد خالی از عمل را كافی در سعادت خویش می‌پندارند] قرار مده.

حالِ دعا كه حالِ اهتزاز و جنبش روح انسان به سوی عالم بالا و ارتباط مجذوبانه و عاشقانه‌ی قلب با خداست، اشرف و اعزّ حالات آدمی است و هدف و مقصد اصلی از تمام عبادات، تحصیل همان حالت است.

بطور حتم، یکی از اسرار مهمّه‌ی این دستور حکیمانه، همین است که علی‌الدّوام، این دو طرز سیاست «شیطانی» و «رحمانی»، در مقابلِ هم، برای مسلمانان جهان، ترسیم و تشریح گردیده و افکار و اذهان امّت اسلام، برای همیشه، با این دو طرح متضادّ، آشنا باشند؛ تا پیوسته با مراقبت و هوشیاری کامل، طرز حکومت و سیستم سیاست زمان خود را با آن دو طرز سیاست، تطبیق نمایند و ببینند آیا سیاست جاریه‌ی در مملکت اسلامی...

چه بسيار مفاسد و جنايت ها كه از بيكارى و اوقات فارغ و خالى از كار مفيد ناشى مي شود. غالبا نقشه دزدي ها و آدم كشي ها و ربودن اموال و نواميس مردم، در ساعات بيكارى طرح مي گردد و اشخاصى كه اوقاتشان مشغول كار است كم تر به جنايت مى ‏پردازند. امير المؤمنين علیه السلام در نهج البلاغه مي فرمايند: «املكوا انفسكم بدوام جهادها»، يعنى با كوشش مداوم مالك نفس خود باشيد.

ما امّت اسلام، بر اثر این اعتقاد، طبیعی است که «هدف» و «مقصدی»، عالی‌تر از این نخواهیم داشت که حقایق آسمانی «اسلام»، آنچنانکه هست، در عالم، محفوظ بماند و در سایه‌ی حکومت عادله‌ی الهیّه، به مرحله‌ی اجرا درآید و عالم انسانی را به سعادت هر دو جهانی برساند.

«ویران ساختن تمام اقسام اقتصادیّات آنان، از کشاورزی، تجارت، ویران کردن «سدّها» و پر کردن نهرهای آب و کوشش‌هائی برای ایجاد «بیکاری» در میان آنان، با این راه که آنان را، از کار، دلسرد کنیم. و اماکنی بمنظور خوشگذرانی و صرف وقت، و فراوان کردن استعمال کنندگان «تریاک» و دیگر «موادّ مخدّره».

«سیّد» که از جریان، آگاه شد، تمام افراد خانواده‌ی خود را به محلّ دیگری که «مأمَن» بود، فرستاد و خودش ماند با یک کودک شیرخوار؛ و چون مَفَرّی برای خود ندید، طفل را در بغل گرفت و در میان یکی از اطاقکها که هیزم خانه بود، در زیر سَبَدی پنهان شد و بچّه را به سینه چسبانید؛ توکلاً علی الله.

جاسوس انگلیسی، پس از طیّ نخستین مراحل آشنائی خود، با محمّدبن عبالوهّاب و ایجاد شکّ و تردید در عقائد دینی او و کاملاً پختن و آماده کردن وی، برای پذیرش وسوسه‌های ابلیسی[1]، به امر وزارت مستعمرات انگلستان، به لندن، باز میگردد و پس از توقّف کوتاهی در آنجا و گرفتن دستورات تازه، مجدّداً به عراق اعزام میشود.

امّا آنچه که معیار «شرک» مشرکین بوده و آنها را از صراط مستقیم «توحید در عبادت»، خارج نموده و با جمله‌ی «سُبْحانَهُ وَ تَعالی عَمّا یُشْرِکُونَ» که متمّم همان آیه‌ی شریفه است، ساحت قدس خدا، از آن، تنزیه شده است، همانا موضوع «عبادت» و پرستش بتها است، نه مسئله‌ی «توقّع شفاعت» از آنها.

بنابراین، «استشفاع» ما از اولیاء خدا، یعنی کسانی که نه مرده‌ی بیجانند و نه معبود شفاعت طلبان، عملی خواهد بود که نه «شرک» است و نه «احمق آمیز». و لذا بهیچ وجه، ارتباطی با مدلول آیه‌ی مورد بحث نخواهد داشت. زیرا آیه‌ی شریفه، چنانکه بیان شد، در مقام تقبیح استشفاع از موجوداتی است که هم مرده‌ی لایضرّ و لا ینفع‌اند و هم معبود بناحقّ شفاعت طلبان، قرار گرفته‌اند.

روح و جسم انسان نقش مهمى ايفا مى كند. نظام مند بودن خواب نوجوان تأثير خوبى در پيشگيرى از انحرافات دارد. اگر بتوان ترتيبى انخاذ نمود كه نوجوان اوايل شب به رختخواب برود و صبح زود از جاى خود بلند شود، بسيار مفيد است؛ به خصوص اگر پس از خستگى و تلاش روزانه به رختخواب برود.

آیا برای هیچ فرد عاقلی شایسته است که به یک جمعیّت زیردست خویش اعلام کند که من، فلان قسمت از وسائل زندگی شما را در فلان مؤسسّه و زیر نظر فلان متخصّص کار، قرار داده‌ام و او، آماده است که در رفع نیازهای شما، قدم بردارد. ولی در عین حال، شما حق ندارید در تأمین نیازمندیهای خود، به آن مؤسّسه و آن متخصّص، مراجعه نمائید؟!

هم اكنون كه بدني سالم و فضايي وسيع داريد به فكر تأمين سعادت خود باشيد؛ پيش از آن كه به چنگال بيماري و مرگ بيفتيد و به جايگاه تنگ قبر درآييد. بكوشيد قبل از اين كه گردن‌هاي شما در گرو آتش برود خود را از گرفتاري‌هاي بعد از مرگ برهانيد. چشم‌ها را بيدار نگه‌داريد [از شب‌زنده‌داري شب‌هاي دنيا به عبادت بهره برداريد] شكم‌هاي خود را [با روزه گرفتن و كم خوردن] لاغر سازيد. قدم‌ها را در كارهاي خير به كار اندازيد.

همچنانکه در بیان دیگر در قرآن کریم، آدم کافر، تشبیه به انسان کور و کر، شده است[3]: از آن نظر که آن دو نیز فاقد حسّ بینائی و شنوائی هستند؛ و قهراً نه آن نابینا، ممکن است که با ارائه‌ی طریق و نشان دادن راه، راه را بیابد و به مقصد برسد؛ و نه آن ناشنوا، میتواند، تنها با بانگ و ندا، به درک و فهم مطلبی، نائل گردد.

تواضع هنگامی ستوده است که برای خدا و در راه خدا باشد و از انگیزه‌های عالی و اهداف بلند آسمانی نشأت بگیرد، ولی اگر هدف از تواضع خدا نباشد و برای خدا فروتنی نکند، این ذلّت و خواری است و انسان مؤمن و متخلّق به اخلاق حسنه زیر بار ذلّت و خواری نمی‌رود.

اسلام به طور کلی از جدال نهی نکرده است بلکه در مواردی از قرآن به پیامبر امر می‌کند که با مردم مجادله کند، زیرا بحث و گفتگو در مسائل به خاطر ارشاد و راهنمایی مردم لازم و ضروری است و چه بسا افرادی که در اثر این گونه مجادله و مباحثه توانسته‌اند عدّه‌ی زیادی را به خیر و سعادت دعوت کنند و از گمراهی نجات دهند.

شايد بعضي تصوّر كنند كه علّت بي‌پروايي و افراط در بي‌بندوباري زنان امروز، سختگيري‌هاي در امر حجاب است كه اگر مثلاً پوشاندن صورت و دست‌ها بر زن واجب نباشد، تا اين درجه‌ی از بي‌شرمي و گستاخي پيش نمی‌آيد. ولي به‌نظر می‌رسد اين تصوّر، اشتباه است زيرا به طور مسلّم آنچه موجب عصيان و بي‌تقوايي است، نبود ايمان يا لااقل ضعف ايمان اكثر مردم به مبدأ و معاد است.

پس به مقتضای این کلام، اگر کسی، از رسول خدا صلّی الله علیه وآله وسلّم، در زمان حیات و حضورش، با اعتقاد به مقرّبیّت آنحضرت در نزد خدا، تقاضای شفاعت در قضاء حاجتی بنماید (که بطور حتم، شفاعت، در حدّ توانائی آنحضرت نیز هست) مشرک و مهدورالدّم خواهد بود؛ و حال آنکه اینجا میگوئید: استغاثه‌ی به مخلوق زنده، در کاری که مقدور او باشد، شرک نیست. آیا بنظر شما، این دو سخن، با هم، متناقض نمیباشند؟!

ما انسان‌ها معمولاً کاری را که انجام می‌دهیم برای رسیدن به هدفی خاص است، ولی آن کار ممکن است منافع دیگری هم داشته باشد که اصلاً به آن‌ها توجه نداریم؛ یعنی کار را معمولاً برای یک هدف انجام می‌دهیم؛ و خیال می‌کنیم کار‌های خدا نیز همین گونه است؛ در صورتی که کار خدا این گونه نیست، و هر نوع اثری که هر پدیده‌ای در حال یا آینده برای فرد یا گروهی ممکن است داشته باشد همه‌ی این‌ها منظور است.

متأسفانه بعضی از افراد متکبّر و خودخواه و مغرور این سنّت اسلامی را نادیده گرفته و انتظار دارند که تمام مردم به آنها سلام کنند. خودخواهی و غرور برخی از آنان تا حدّی است که متوقع‌اند کسانی که نشسته‌اند به احترام آنها از جا برخیزند و به آنها سلام کنند. این گونه افراد با این انتظار بی مورد دو سنّت اسلامی را نادیده انگاشته‌اند که یکی از آندو سلام کردن ودیگری آداب سلام کردن است، چون در اسلام تمام این نکات به طور دقیق بیان شده است.