سورهی مدنی
(بعد از سورهی «احزاب» نازل
شده است)
نامگذاری
خداوند در آیهی (10) این سورهی مبارکه میفرماید: زنان مؤمنه را که به سوی شما هجرت کردهاند بیازمائید (و امتحان کنید) چنانچه واقعاً ایمان آوردهاند آنان را دوباره نزد مشرکان برمگردانید زیرا آنان حرام میباشند... و لذا سورهی مبارکه به نام «مُمتَحنه» (امتحان شده) نامگذاری شده است.
این سورهی مبارکه دو نام دیگر
دارد یکی «امتحان» و دیگر «مودّت»، به مناسبت اینکه در آیات (1 تا 9) داستان
جاسوسی شخصی توسط یک زن به نفع مشرکین و دادن گزارش نظامی از تصمیم مسلمین بهجنگ
با مشرکین ذکر شده و به همین جهت آیات از مودّت و داشتن روابط دوستانه با مشرکین
شدیداً نهی فرموده است.
فضائل و خواص
در حدیثی سیّد عالم(ص) میفرماید: هر کس سورهی ممتحنه را تلاوت کند تمامی فرشتگان بر او درود میفرستند و برایش طلب مغفرت مینمایند.[1]
و نیز میفرماید: مؤمنین و مؤمنات در روز قیامت شفیعان او خواهند بود.[2]
و در خواص آن، ابوحمزهی ثمالی از امام زینالعابدین(ع) روایت میکند که فرمود: کسی که سورهی ممتحنه را در نمازهای واجب و نافله بخواند خداوند قلب او را از ایمان خالص و بیشائبه بهرهمند میکند و بینش و بصیرت به وی عطا میفرماید.[3]
همچنین میفرماید: او دچار فقر و تنگدستی نخواهد شد و خود و فرزندانش به جنون گرفتار نمیگردند و همواره در نزد مردم صاحب عزّت و منزلت خواهد بود.[4]
دیگر از خواص سورهی مبارکه کسی که به درد طحال (سپرز) مبتلا است اگر سه روز متوالی سورهی مبارکه را در ظرف پاکی (با زعفران یا غیره) بنویسند و با آب بشویند و آن را بیاشامند درد او به یاری حق تعالی برطرف میگردد.[5]