وضعیت حجاب و عفاف در جامعهی کنونی| ۲
تشبّه مردان و زنان به یکدیگر
رعایت نکردن مرزهای الهی، غوطهور شدن در گناه، سبک شمردن معصیت و نافرمانی از فرامین پروردگار، منجر شده کار به جایی برسد که انسان برای ارضای نفس سرکش خود حتّی غرایز طبیعی خویش را زیر پا گذارده و دست به کارهایی بزند که تعجّب هر انسان عاقلی را برانگیزد. یکی از این موارد غیرطبیعی و ناپسند، شباهت پیدا کردن زنان و مردان به یکدیگر است که در شمار پیشبینیهای اهلبیت علیهم السّلام بیان گردید. آیا امروزه شاهد چنین اتّفاقی نیستیم؟! پاسخ را مخاطب گرامی که در شهرهای بزرگ زندگی کرده و یا حداقلّ تردّد نموده است، بهخوبی میداند.
در نوع آرایش و پوشش و حتّی عملکردی مثل راه رفتن، در برخی موارد تشخیص زن و مرد از هم کار دشواری است. بعضی مردان با آرایش زنانه و موهای بلند و لباسهای تنگ و کوتاه و بازی که بیشتر در محافل بانوان استفاده میشود، و حتّی کیفیت تکلّم و راه رفتن زنانه، آبروی مردان باغیرت و شرف را به مخاطره انداختهاند و از سوی دیگر دریدگی و روی زیاد که با روحیات و عفّت و حیای زنانه تناقض دارد، به انضمام پوشش مردانه و فعّالیّتهایی که در شأن و طبیعت بانوان نیست، شمایل برخی از نسوان را شبیه مردان ساخته است.
شاید برخی بگویند که این موارد اندک است و آنچنان به چشم نمیآید، ولی باید گفت در جامعهی دینی و نظامی که مدّعی پرچمداری دین اسلام و مذهب حقّ جعفری است، دیدن چنین منظرههایی ولو اندک باعث شرمساری و بیآبرویی است و نشاندهندهی آن است که مسئولین و مردم، آن طوری که بایدوشاید عملنکردهاند و راه را برای تهاجم فرهنگی دشمن باز گذاشتهاند. واقعاً جای سؤال است که چرا پس از گذشت چند دهه از انقلاب اسلامی و تقدیم اینهمه شهید والامقام، فرهنگ حجاب و عفاف نه تنها تقویت نشده بلکه کار به جایی رسیده است که بعضی از دختران و بانوان این مرزوبوم از حجاب فراریاند و بالاتر از آن مردان و زنانی ولو اندک، تمایل به تشبّه به جنس مخالف دارند؟!!
آیا وقت آن نرسیده که مسئولین و نهادهای مربوطه به خود آمده و از این خواب طولانیِ غفلت بیرون آیند؛ دستهای خائنی که در صدد فروپاشی فرهنگ دینی مردم و نابودی نظام خانواده هستند را شناسایی و قطع کنند، و عزم خود را جزم نموده در جهت اصلاح امور و جبران گذشته بیوقفه بکوشند؟!
در ضمن باید به این نکته توّجه داشته باشیم که همیشه یک آفت و ویروس از اوّل فراگیر نیست، بلکه در ابتدا کم و بهظاهر ناچیز است، امّا کمکم با فعّالیّت مخرّب خود، تکثیرشده و ناگهان متوجّه میشویم که بسیار گسترده شده است. البته بر کسانی که در جامعه زندگی میکنند مخفی نیست که این جریان انحرافی در جامعهی ما در حال گسترش است و روزانه جوانان پاک و ناآگاه زیادی را در کام خود فرومیبرد.
سرهای برآمده
همانطور که در روایات خواندیم، یکی از زینتها و خودنمائیهای زنان، مدلی از زینت موی سر است که در آن موهای سر یکجا جمع شده و در بالای سر به شکل برآمده جلب توجّه میکند. اتّفاقاً چند سالی است که برخی از بانوان از این نوع مدل استفاده نموده و موی سرشان همچون کوهان شتر از زیر روسریها چنان خودنمائی میکند که پوشاندن آن چندان با نپوشاندنش فرقی ندارد.
بیعفتی در سوارشدن بر مرکب
یکی دیگر از مواضع تطبیق روایات با زمان حاضر این است که زنان مثل مردان سوار بر مرکبهای حیوانی مانند اسب و مرکبهای ماشینی همچون انواع خودروها میشوند. در سنوات اخیر زیاد با این صحنه روبرو میشویم که زنانی پشت خودروهای خود نشسته و مشغول رانندگی هستند که سطح پوشش آنها با مردها فرقی ندارد بلکه در برخی موارد حتّی از پوششی کمتر از پوشش آقایان برخوردار هستند. بهعنوان مثال روسریهای خود را از سر انداخته و آستین لباسهایشان یا به کلّی کوتاه است و یا آن را تا آرنج بالا میزنند. همچنین به هنگام رانندگی از لباسهای راحت و سبکی استفاده میکنند که پوشیدن آن تنها در برابر همسر و خانواده مجاز است.
گاهی از اوقات برای امور جانبیِ وسیلهی نقلیهی خود مثل تعمیر و ...، در محیطهای مردانهای که با شأن بانوی عفیف مسلمان سازگاری ندارد، حاضر میشوند و خدا میداند که این کار چه تبعات ناسالمی را به دنبال خواهد داشت.
بیغیرتی و سوء تدبیر مردان
با این وضع پوشش و حجاب زنان، یک نکته معلوم میشود و آن بیغیرتی و سوء تدبیر مردانی است که در قالب پدر یا شوهر متولّی امور ایشان هستند. چه بسیار مردانی که با کمال افتخار، دست در دست همسر خود و در کنار او، در حالی که ناموسشان از لحاظ پوشش و آرایش وضعیّت بسیار نامطلوب و زنندهای دارد، راه میروند. گویی از نگاههای آلودهی نامحرمان به ناموس خود بی اطّلاعاند و یا (نعوذ بالله) این نگاهها و هوسها، مایهی خرسندی ایشان میشود. بارها از شکایت زنان محجوبی شنیدهایم که با کمال تعجّب از اصرار شوهرشان برای بیحجابی و آرایش در جمع نامحرمان گلایه میکنند، تا حدّی که در صورت عدم پذیرش آنها، تهدید به طلاق و یا ضربوجرح میشوند.
برخی بانوان مقیّد هستند که دستور خداوند متعال را مبنی بر حجاب و عفاف به هنگام حضور در اجتماع رعایت کنند امّا با مانع بزرگی چون همسر روبرو میشوند، همو که باید پاسدار حریم حجاب و عفّت همسر و خانواده باشد. همصحبت شدن با بسیاری از این مردها از رفتاری ضدّ و نقیض حکایت دارد. در بیشتر این دسته از آقایان، مشاهده میکنیم که هرگز راضی به تعرّضی از جانب دیگران نسبت به همسرشان نیستند و در صورت پیش آمد هرگونه تعرّضی، به شدّت با مسبّبین آن برخورد نموده و گاهی تا پای جان پیش میروند.
حال از ایشان میپرسیم: آیا حضور همسر شما با وضعیّت پوشش و آرایشی که تنها مناسب خلوت زناشوییتان در خانه است، موجب برانگیخته شدن شهوت و تحریک دیگران نمیشود؟! اگر بگویند: نه اینطور نیست، حرفی مخالف عقل و وجدان خود گفتهاند، و اگر پاسخشان مثبت است، پس خود را برای هرگونه تعرّضی نسبت به همسرشان آماده کنند و در این باره کسی را جز خود ملامت ننمایند، چراکه عامل اصلی اینهمه ناهنجاری، بیغیرتی و رفتار ناسالم خود ایشان است.
حلال شمردن محرّمات
هرگاه با افرادی که حریم حجاب و عفّت را رعایت نکردهاند، همکلام شده و یا علّت این کار آنها را جویا شوید، ملاحظه میکنید که در بسیاری از موارد این توجیه را بیان میکنند: «زیبا بودن که اشکالی ندارد، خدا خالق زیبایی است و زیبایی را دوست دارد، ما هم دوست داریم که زیبا باشیم». و بعضی از ایشان وجوب حجاب و رعایت موازین عفّت را حکمی خودساخته میدانند که علما از جانب خود آن را وضع کردهاند، یعنی درواقع این حکم را، حکم خدا نمیدانند. امّا بر صاحبین عقل و خرد پوشیده نیست که این جملات و گفتاری از این دست، توجیهاتی است که شیطان آن را به ذهن افرادِ اسیرشده در دام خود میاندازد. وگرنه از نظر دین، عقل و حتّی علم روز، بر کسی پوشیده نیست که بیحجابی (در جامعه) و بیعفتی نه تنها زیبا نبوده و منفعتی ندارد، بلکه سراسر پُر است از مفاسد بزرگ و بیشماری که انسان و جامعه را از رشد و تعالی بازداشته و به سمت انحطاط و پوچی سوق میدهد.
نتیجهی بحث
سعی کردیم در این نوشتار به بررسی پیشبینیهای اهلبیت عصمت و طهارت علیهم السّلام از وضعیّت حجاب و عفاف -و تطبیق آن با شرایط کنونی- بپردازیم. البته در بررسی و تطبیق وضعیّت حجاب و عفاف در احادیث با وضعیّت کنونیِ، بعضی از موارد را به جهت پارهای از مصالح مطرح نکردیم، امّا متأسّفانه گزارشهایی که از گوشه و کنار موجود است، حکایت از وقوع آنها در سطح جامعه به شکل مخفی و پوشیده دارد.
مفاسد فراوان ناشی از عدم رعایت حریم حجاب و عفّت که پیشتر از آن سخن گفتیم، در جوامع امروز رشد روزافزونی گرفته و گریبان گیر ملّتها و دولتها شده است. متأسّفانه در کشور ما نیز نمودارها و ارقام خبر از رشد این مفاسد دارد تا جایی که در بعضی از شهرها و در برخی از مقاطع زمانی، آمار طلاق بیش از ازدواج گزارششده و یکی از علّتهای مهمّ و اصلی آن، نبود حسّ اعتماد متقابل و اثبات خیانتهایی است که از سوی زوجین به وقوع میپیوندد. بنابراین همگی از فتنههای زمان به خداوند متعال پناه میبریم و از درگاه او عاجزانه خواستاریم تا ما را از علائم ناپسندی که در احادیث بیان شد قرار نداده و در سایهی حمایت خود مصون و محفوظ بدارد.
بیم و امید
درنهایت، امیدواریم مدّت دوران غیبت منجی بشریت و مصلح جهانی بهزودی به پایان رسیده و با قدوم مبارک خود رخت سیاه گناه و ظلم و بی داد را از جسم خسته و رنجور بشریت به درآورد و حکومت یکپارچهی الهی را بر تمام کرهی خاکی مسلّط سازد. امّا از سوی دیگر بیم آن داریم که مبادا ما از آن دسته از مردان و زنانی باشیم که روایات در مذمّت آنها سخن گفته و بنا به فرمایش رسول گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله منافقان امّت پیامبر هستند و مورد لعن آن حضرت قرارگرفتهاند و طبق حدیث امیرالمؤمنین علیه السّلام مخلّد در آتش جهنّم خواهند بود.
مبادا در این دوران ما از آن دسته باشیم که با عملکرد خود با لشکر شیطان همراه شده و دل حجّت خدا و ولیعصر علیه السّلام را به درد آوریم و عاقبت به جهت ارتکاب معاصی و نافرمانی از خدا، نه تنها از فیض یاری آن حضرت محروم شویم بلکه خدای نکرده در زمرهی دشمنان آن حضرت قرارگرفته و بدین ترتیب ملعون دنیا و آخرت گردیم.
اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْكُو إِلَيْكَ فَقْدَ نَبِيِّنَا صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ غَيْبَةَ وَلِيِّنَا وَ كَثْرَةَ عَدُوِّنَا وَ قِلَّةَ عَدَدِنَا وَ شِدَّةَ الْفِتَنِ بِنَا وَ تَظَاهُرَ الزَّمَانِ عَلَيْنَا فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَعِنَّا عَلَى ذَلِكَ بِفَتْحٍ مِنْكَ تُعَجِّلُهُ وَ بِضُرٍّ تَكْشِفُهُ وَ نَصْرٍ تُعِزُّهُ وَ سُلْطَانِ حَقٍّ تُظْهِرُهُ وَ رَحْمَةٍ مِنْكَ تُجَلِّلُنَاهَا وَ عَافِيَةٍ مِنْكَ تُلْبِسُنَاهَا بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ.[۱]
پینوشتها:
[۱] زاد المعاد - مفتاح الجنان ص 89.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
مسلم زکیزاده