ب. دعای سحر معروف که معمولاً هر شب از رادیو و تلویزیون میشنویم؛ ولی توجّه به عمق و محتوای این دعا نداریم. دعایی با عظمت که به فرموده امام خمینی(ره) در کتابی که در شرح این دعا نوشتهاند در مقدّمه آن میفرماید: این دعایی که معروف است به دعای مباهله (چون در روز بیست و چهارم ماه ذیحجّه که جریان مباهله با مسیحیان به وسیله پیامبر اکرم(ص) قرار بود انجام شود و سرانجام علمای مسیحی که آماده برای مباهله بودند به وحشت افتاده و از مباهله منصرف شدند، در آن روز این دعا از سوی امام صادق(ع) توصیه شده است) و این دعا از امامان ما رسیده که در سحرهای ماه رمضان به وسیله قرائت و خواندن آن به پروردگار متعال متوسل میشوند، از بهترین دعاها و رفیعترین مناجات از نظر مضمون و محتواست، زیرا این دعا مشتمل بر صفات و اسماء حسنای پروردگار است و «اسم اعظم» پروردگار در این دعا قرار دارد. و این نکته در فرمایشی از امام رضا(ع) نقل شده که میفرمود: اسم اعظم الهی در آن است و در سرعت اجابت دعا بسیار مؤثر است.
توجّه فرمایید در این دعا فقط سخن از نامها و صفات پروردگار است به گونهای که ایشان میفرمایند، مشتمل بر اسم اعظم خداوند است و پس از خواندن این دعا دستور دادهاند حاجت خود را از خداوند بخواهید. اما متأسفانه در رادیو و تلویزیون که این دعا خوانده میشود به این نکته توجّه نمیشود که بعد از خواندن آن حاجت خود را از خدا بخواهید. بدین ترتیب کسی که با توجّه این دعا را بخواند و جمله به جمله آن را دقّت کند و سرانجام حاجت خود را بخواهد، حتماً مورد عنایت خداوند قرار خواهد گرفت و ما به عنوان تیمّن و تبرّک این دعا را نقل میکنیم:
«اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ بَهائِكَ بِأَبْهاهُ وَ كُلُّ بَهائِكَ بَهِيٌّ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِبَهائِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق زيباترين مرتبه از زيبايىات، و همه مراتب زيبايىات زيباست، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب زيبايىات،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ جَمالِكَ بِأَجْمَلِهِ وَ كُلُّ جَمالِكَ جَمِيلٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِجَمالِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق نيكوترين مرتبه از جمالت، و همه مراتب جمال تو نيكوست، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب جمالت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ جَلالِكَ بِأَجَلِّهِ وَ كُلُ جَلالِكَ جَلِيلٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِجَلالِكَ كُلِّهِ،
خدایا از تو درخواست مىكنم به حق برجستهترين مرتبه از جلالت، و همه مراتب جلال تو برجسته است خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب جلالت،
اللَّهُمَّ إِنَّ أَسْأَلُكَ مِنْ عَظَمَتِكَ بِأَعْظَمِها وَ كُلُّ عَظَمَتِكَ عَظِيمَةٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعَظَمَتِكَ كُلِّها،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق بالاترين مرتبه از عظمتت، و همه مراتب عظمتت عظيم است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب عظمتت،
اللَّهُمَّ إِنَّكَ أَسْأَلُكَ مِنْ نُورِكَ بِأَنْوَرِهِ وَ كُلُّ نُورِكَ نَيِّرٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِنُورِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق نورانىترين مرتبه از نورت، و همه مراتب نور تو نورانى است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب نورت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ رَحْمَتِكَ بِأَوْسَعِها وَ كُلُّ رَحْمَتِكَ واسِعَةٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ كُلِّها،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق گستردهترین مرتبه از رحمتت، و همه مراتب رحمتت گسترده است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب رحمتت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ كَلِماتِكَ بِأَتَمِّها وَ كُلُّ كَلِماتِكَ تامَّةٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِكَلِماتِكَ كُلَّها،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق كاملترين مرتبه از مراتب كلماتت، و همه مراتب كلماتت كامل است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب كلماتت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ كَمالِكَ بِأَكْمَلِهِ وَ كُلُّ كَمالِكَ كامِلٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِكَمالِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق كاملترين مرتبه از كمالت و همه مراتب كمالت كامل است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب كمالت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ أَسْمائِكَ بِأَكْبَرِها وَ كُلُّ أَسْمائِكَ كَبِيرَةً، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِأَسْمائِكَ كُلِّها،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق بزرگترين مرتبه از نامهايت، و همه مراتب نامهايت بزرگ است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب نامهايت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ عِزَّتِكَ بِأَعَزِّها وَ كُلُّ عِزَّتِكَ عَزِيزَةٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعِزَّتِكَ كُلِّها،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق عزيزترين مرتبه از عزّتت و همه مراتب عزّتت عزيز است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب عزتت خدايا از تو درخواست ميكنم،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ مَشِيَّتِكَ بِأَمْضاها وَ كُلُّ مَشِيَّتِكَ ماضِيَةٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَشِيَّتِكَ كُلِّها،
خدايا از تو درخواست ميكنم به حق نافذترين مرتبه ارادهات و همه مراتب ارادهات نافذ است، خدايا از تو درخواست ميكنم به حق همه مراتب ارادهات،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ قدْرَتِكَ بِالْقُدْرَةِ الَّتِي اسْتَطَلْتَ بِها عَلى كُلِّ شَيْءٍ، وَ كُلُّ قُدْرَتِكَ مُسْتَطِيلَةٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِقُدْرَتِكَ كُلِّها،
خدايا از تو درخواست ميكنم به حق قدرتت كه بر همه موجودات احاطه دارد و همه قدرتت بر تمام موجودات احاطه دارد خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب قدرتت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ عِلْمِكَ بِأَنْفَذِهِ وَ كُلُّ عِلْمِكَ نافِذٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِعِلْمِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق نافذترين مرتبه از مراتب علمت و همه مراتب علمت نافذ است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب علمت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ قَوْلِكَ بِأَرْضاهُ وَ كُلُّ قَوْلِكَ رَضِيٌّ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِقَوْلِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق پسنديدهترين مرتبه از گفتارت، و همه مراتب گفتار تو پسنديده است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب گفتارت،.
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ مَسائِلِكَ بِأَحَبِّها إِلَيْكَ، وَ كُلُّ مَسائِلِكَ إِلَيْكَ حَبِيبَةٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَسائِلِكَ كُلِّها،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق محبوبترين مرتبه از خواستههايت نزد تو، و همه مراتب خواستههايت محبوب است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب خواستههايت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ شَرَفِكَ بِأَشْرَفِهِ وَ كُلُّ شَرَفِكَ شَرِيفٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِشَرَفِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق شريفترين مرتبه از شرفت، و همه مراتب شرف تو شريف است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب شرفت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ سُلْطانِكَ بِأَدْوَمِهِ وَ كُلُّ سُلْطانِكَ دائِمٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِسُلْطانِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق پايدارترين مرتبه از سلطنتت و همه مراتب سلطنت تو پايدار است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق مراتب سلطنتت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ مُلْكِكَ بِأَفْخَرِهِ وَ كُلُّ مُلْكِكَ فاخِرٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمُلْكِكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق با افتخارترين مرتبه از فرمانروايىات و همه مراتب فرمانروايىات با افتخار است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب فرمانروايىات،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ عُلُوِّكَ بِأَعْلاهُ وَ كُلُّ عُلُوِّكَ عالٍ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بعُلُوِّكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق برترين مرتبه از برترىات و همه مراتب برترىات برتر است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب برترىات،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ مَنِّكَ بِأَقْدَمِهِ وَ كُلُّ مَنِّكَ قَدِيمٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِمَنِّكَ كُلِّهِ،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق ديرينهترين مرتبه از كرمت، و همه مراتب كرمت ديرينه است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب كرمت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ آياتِكَ بِأَكْرَمِها وَ كُلُّ آياتِكَ كَرِيمَةٌ، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِآياتِكَ كُلِّها،
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق گرامىترين مرتبه از نشانههايت، و همه مراتب نشانههايت گرامى است، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق همه مراتب نشانههايت،
اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِما أَنْتَ فِيهِ مِنَ الشَّأْنِ وَ الْجَبَرُوتِ، وَ أَسْأَلُكَ بِكُلِّ شَأْنٍ وَحْدَهُ وَ جَبَرُوتٍ وَحْدَها، اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ، بِما تُجِيبُنِي بِهِ حِينَ أَسْأَلُكَ، فَأَجِبْنِي يا اللَّهُ.
خدايا از تو درخواست مىكنم به حق آنچه از جاه و جبروت كه در آنى، و از تو مىخواهم به حق هر جاه به تنهايى و به حق هر جبروت به تنهايى، خدايا از تو درخواست مىكنم به حق آنچه اجابت مىكنى مرا به آن هنگامى كه از تو درخواست مىكنم پس مرا اجابت كن اى خدا.
***
ملاحظه فرمودید این دعا از نظر مضمون با دعاهای دیگر فرق دارد. چون غالباً در دعاهای دیگر انسان در مقام مناجات و راز و نیاز با پروردگار از ضعف و ناتوانی خود، از نیازمندی خود به عفو و مغفرت خداوند سخن میگوید، ولی در این دعا از آن مطالب سخنی به میان نیامده و فقط خدا را میخوانیم و به صفات جلال و جمال او سوگند میدهیم. بدینترتیب با تداوم قرائت این دعا عظمت ذات مقدّس حق بیش از پیش در دل و قلب انسان نفوذ میکند و بعد از آن شناخت و معرفت سرانجام دستور دادند حاجت خود را بخواهید و شایسته است که حاجتی که انسان بعد از قرائت این دعا میخواهد مناسب است که از مقوله خود مضمون دعا باشد. مثلاً از او بخواهیم خدایا بیش از پیش معرفت و شناخت خود را در دل ما قرار بده و حالت انقطاع و بریدن از غیر خودت و توکل کامل به خودت را به ما عنایت فرما. ما را در شناخت اولیائت، مخصوصاً ولیعصر و امام زمان – ارواحنا فداه – یاری کن.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
علی ریختهگرزاده تهرانی