اهداف بعثت پیامبران
۳. تعلیم و تربیت
كَمَآ أَرْسَلْنَا فِیكُمْ رَسُولًا مِنْكُمْ یتْلُو عَلَیكُمْ ءَایاتِنَا وَیزَكِّیكُمْ وَیعَلِّمُكُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَیعَلِّمُكُم مَّا لَمْ تَكُونُوا تَعْلَمُونَ (۱۵۱)
همان گونه که [تغییر قبله، کامل کردن نعمت است، این حقیقت هم کامل کردن نعمت است که] در میان شما رسولی از خودتان فرستادیم که همواره آیات ما را بر شما میخواند، و شما را [از هر نوع آلودگی ظاهری و باطنی] پاک و پاکیزه میکند، و کتاب وحکمت به شما میآموزد، وآنچه را نمیدانستید به شما تعلیم میدهد. (بقره، ۱۵۱)
توضیح:
یکی دیگر از اهداف بعثت انبیاء، تعلیم و تربیت بندگان بوده است. تکامل وجودی انسان جز با علم و عمل حاصل نمیشود. پیامبران هم خرد و بینش انسانها را رشد میدهند و هم عمل او را به درستی پرورش داده و متناسب با بینش صحیح و حق پرورش میدهند.
از این آیات همچنین فهمیده میشود که گام اول در هدایت انبیاء، نمایاندن آیات و نشانههای الهی به بندگان است تا زمینهی تربیت اخلاقی آنان فراهم شود و سپس دستورات دینی و راه فرزانگی و حکمت به آنان آموخته شود. عبارت پایانی آیه نیز بیانگر این حقیقت است که بسیاری از علوم و معارف جز از طریق وحی فهمیده نمیشود و درک و خرد بشری راهی به آن ندارد.
حدیث:
امام صادق(ع):
«وَ انْبَعَثَ فِیهِمُ النَّبِیینَ مُبَشِّرِینَ وَ مُنْذِرِینَ ... لِیعْقِلَ الْعِبَادُ عَنْ رَبِّهِمْ مَا جَهِلُوا وَ عَرَفُوهُ بِرُبُوبِیتِهِ بَعْدَ مَا أَنْكَرُوا...؛
خداوند پیامبران را مژدهرسان و بیمدهنده مبعوث نمود... تا بندگان آن چه را از پروردگار خود نمیدانند، دریافته و پس از آنکه او را انکار کردند، او را به پروردگاریش بشناسند.» توحید صدوق: ص۴۵.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
محمد حاج ابوالقاسم و سیدمهدی هاشمی