همه‌ی انسان‌ها تشنه‌ی دوستی و محبت هستند و دوست دارند که محبوب دیگران باشند. دل انسان به محبت زنده است. کسی که بداند محبوب دیگران نیست خود را بی‌کس و تنها می‌شمارد و همواره پژمرده و افسرده است. مرد نیاز به محبت دارد
همه‌ی انسان‌ها تشنه‌ی دوستی و محبت هستند و دوست دارند که محبوب دیگران باشند. دل انسان به محبت زنده است. کسی که بداند محبوب دیگران نیست خود را بی‌کس و تنها می‌شمارد و همواره پژمرده و افسرده است. خانم محترم! همسر شما هم از این احساس غریزی به دور نیست. او نیز تشنه عشق و محبت است. پیش از ازدواج، از محبت‌های بی شائبه‌ی پدر و مادر برخوردار بوده، اما از آن هنگام که با هم پیمان زناشویی بستید، خود را در اختیار شما قرار داد و انتظار دارد محبت‌های آنان را از سوی شما نیز ببیند و از صمیم قلب دوستش بدارید. رشته‌ی دوستی را از همه بریده و به تو پیوند داده است و انتظار دارد که شما به تنهایی، به اندازه‌ی همه دوستش داشته باشید. شب و روز برای آسایش و رفاه شما زحمت می‌کشد و حاصل دست‌رنج خویش را تقدیم شما می‌کند. او شریک زندگی و مونس دایمی و غم‌خوار واقعیِ شماست. حتی از پدر و مادرتان نیز بیش‌تر به سعادت و خوشیِ شما توجه دارد. قدر او را بدانید و از صمیم قلب دوستش بدارید. اگر او را دوست داشته باشی، او هم به شما علاقه‌مند خواهد شد؛ زیرا محبت، یک پیوند دوطرفی است و مهربانی و اظهار محبت واقعاً اعجاز می‌کند.
اگر محبت دوطرفه شد، بنیان زناشویی استوار می‌شود و خطر جدایی از بین می‌رود.
مغرور مشو که شوهرم با یک نگاه، به من علاقه‌مند شده است و عشق او همیشه پایدار خواهد ماند؛ زیرا عشقی که با یک نگاه بیاید دوامی نخواهد داشت. اگر می‌خواهی عشق او پایدار بماند با محبت‌های دایمی، آن را برای خود نگاه دار. اگر شوهرت را دوست بداری، همواره دلش شاداب و خرّم، در کسب و کار دل‌گرم، به‌زندگی علاقه‌مند و در همه‌ی کارها موفق خواهد شد. او اگر بداند که واقعاً محبوب همسرش است، حاضر است برای تأمین سعادت و رفاهِ خانواده‌اش تا آن جا که در توان دارد، فداکاری و کوشش کند. مردی که کمبود محبت نداشته باشد، کم‌تر اتفاق می‌افتد که دچار بیماری‌های روحی و ضعف اعصاب گردد.
خانم گرامی! اگر شوهرت بداند که دوستش نداری از تو دل‌سرد می‌شود، به‌زندگی و کسب و کار بی‌علاقه می‌گردد، گرفتار پریشانی و بیماری‌های روانی می‌شود، از خانه و زندگی فرار می‌کند و در میدان زندگی سرگردان می‌گردد و ممکن است از ناچاری به مراکز فساد پناه ببرد. چنین شخصی با خود فکر می‌کند که چرا باید زحمت بکشم و حاصل دست‌رنجم را به افرادی تقدیم کنم که دوستم ندارند. بهتر است دنبال عیاشی و خوش‌گذرانی بروم و برای خودم دوستان واقعی پیدا کنم.
خانم محترم! رشته‌ی محبت را به گردن شوهرت بینداز و بدین وسیله او را به سوی خانه و خانواده جذب کن. ممکن است همسرت را قلباً دوست بداری، اما این مقدار کافی نیست، بلکه باید آن را به زبان بیاوری بلکه باید از رفتار و گفتار و حرکاتت آثار عشق و علاقه نمایان باشد. چه اشکالی دارد که گاه گاه بگویی: عزیزم! واقعاً تو را دوست دارم؟ و یا اگر از سفر آمد، لباس نو یا دسته‌ی گلی تقدیمش کنی و بگویی: چه خوب شد که آمدی، دلم برایت تنگ شده بود. وقتی در سفر است، برایش نامه بنویس و از فراق و جدایی او اظهار دل‌تنگی کن. اگر دیرتر از زمان معمول به خانه آمد اظهار کن: در انتظار آمدنت بودم و از دیر آمدنت نگران شدم.
در غیابش نزد دوستان و خویشان از او تعریف کن و اگر کسی خواست از او بدگویی‌کند، از همسرت دفاع کن. هر چه بیش‌تر به او اظهار عشق و علاقه کنی، بیش‌تر به تو علاقه‌مند می‌شود و در نتیجه، پیوند زناشوییِ شما مستحکم‌تر شده و خانواده خوش‌بخت‌تری خواهید داشت.
شکسپیر می‌گوید: آن چه در زن قلب مرا تسخیر می‌کند مهربانیِ اوست نه روی زیبایش. من زنی را بیش‌تر دوست دارم که مهربان‌تر باشد.
خداوند بزرگ در قرآن کریم به محبت و علاقه‌ای که بین زن و شوهر وجود دارد، اشاره فرموده و آن را از نشانه‌های قدرت خویش شمرده است:
یکی از آیات خدا این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی آفرید تا با آنان انس بگیرید و میان شما دوستی و مهربانی نهاد و ... .[1]
حضرت امام رضا(ع) می‌فرماید:
بعض زن‌ها برای شوهرشان بهترین غنیمت هستند، زنانی که به شوهرشان اظهار عشق و محبت کنند.[2]
پیغمبر اکرم(ص) می‌فرماید:
بهترین زنان شما، زن‌هایی هستند که دارای عشق و محبت باشند.[3]
امام صادق(ع) نیز می‌فرماید:
وقتی کسی را دوست داری، به او خبر بده.[4]
زن نیز محبت می‌خواهد
زن کانون محبت و موجودی صددرصد عاطفی است. از وجودش مهر و محبت می‌بارد.
حیات و زندگی او وابسته‌ی به عشق و علاقه است. دلش می‌خواهد محبوب دیگران باشد، هر چه محبوب‌تر باشد شاداب‌تر خواهد بود. برای به دست آوردن محبوبیت تاسرحد فداکاری کوشش می‌کند، اگر احساس کند محبوب کسی واقع نشده، خود را شکست‌خورده و بی‌اثر می‌پندارد و دایماً پژمرده و افسرده است. از این رو می‌توان به‌یقین ادعا کرد که بزرگ‌ترین رمز همسرداری، اظهار محبت و علاقه به اوست.
آقای محترم! همسر شما پیش‌تر کاملاً از محبت‌های بی‌شایبه پدر و مادر برخوردار بود، اما از هنگامی که پیمان زناشویی را امضا نمود از دیگران برید و با تو پیوند دوستی برقرار کرد. بدان امید به خانه‌ات قدم نهاد که تو به تنهایی به اندازه‌ی همه‌ی آنان بلکه بیش‌تر، او را دوست بداری. انتظار دارد عشق و محبت تو به او حتی از عشق و علاقه‌ی پدر و مادرش نیز عمیق‌تر و پایدارتر باشد. چون به عشق و محبت تو اعتماد داشته، تمام هستی و موجودیت خویش را در اختیارت نهاده است.
بزرگ‌ترین رمز همسرداری و بهترین کلید حل مشکلات زناشویی، اظهار عشق و علاقه به همسر است. اگر می‌خواهی دل همسرت را طوری مسخر گردانی که مطیع تو باشد، اگر می‌خواهی پیوند زناشویی را استوار سازی، اگر می‌خواهی او را به خانه و زندگی دل‌گرم سازی، اگر می‌خواهی او را نسبت به خودت علاقه‌مند کنی، اگر می‌خواهی تا آخر عمر نسبت به تو وفادار باشد و ...، بهتر آن است که تا می‌توانی نسبت به او اظهار عشق و علاقه کنی.
اگر همسرت احساس کند محبوب تو نیست، از خانه و زندگی بیزار می‌شود، به‌پژمردگی و افسردگی روی می‌آورد، به خانه‌داری و بچه‌داری بی‌علاقه می‌گردد، به‌وضع منزل رسیدگی نمی‌کند، با خود می‌گوید: چرا برای شوهری جان بکنم که دوستم ندارد؟!
خانه‌ای که از عشق و محبت خالی گشت، به جهنمی سوزان تبدیل می‌شود، اگر چه اسباب و وسایلش مرتب باشد، اما چون بوی عشق و محبت نمی‌دهد، صفا و رونق نخواهد داشت و در این صورت ممکن است همسر تو به بیماری‌های روانی و ضعف اعصاب مبتلا شود. یا برای جبران کمبود محبوبیت خویش، در صدد نفوذ در دل دیگران برآید. حتی ممکن است به قدری از شوهر و خانه متنفر شود که جدایی را بر زندگی سرد و بی‌رونق ترجیح داده و تقاضای طلاق کند.
مسئولیت همه‌ی این حوادث بر عهده‌ی مردی است که نتوانسته به خوبی همسرداری کند. باور کنید بخش مهمی از طلاق‌ها در اثر همین بی‌مهری‌هاست.
به آمار زیر توجه فرمایید:
نیاز روانی به محبت و بی‌اعتنایی‌های شوهر و اشتغال او به کارهای زیاد و در نتیجه غفلت از حال روحی زن، سبب جدایی‌های بسیار شده است.
در سال 1348 از میان 10372 زن و مردی که از یک‌دیگر جدا شدند، 1203 زن علت جدایی را خستگی و دل‌زدگی از زندگی و احساس پوچی و بیهودگی و بی‌توجهی شوهر به مسائل عاطفی دانسته‌اند.[5]
زنی که از ازدواج او تنها چهار ماه می‌گذشت در دادگاه اعلام کرد: حاضر است علاوه بر بخشش مهریه‌اش، مبلغی هم به شوهرش بدهد تا با طلاق او موافقت کند. زن‌گفت: چون شوهرم به طوطی‌های خود بیش‌تر از من علاقه‌مند است، نمی‌خواهم بیش از این با او زندگی کنم.[6]
مهر و محبت خانوادگی از هر چیزی با ارزش‌تر است. خداوند بزرگ در قرآن‌مجید آن را از آثار قدرت و نعمت‌های بزرگ برشمرده و بر بندگان منت نهاده ومی‌فرماید:
یکی از آیات خدا این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی آفرید تا با آنان انس بگیرید و در میانتان محبت و مهربانی افکند و در این موضوع برای اهل تفکر آیاتی هست.[7]
امام صادق(ع) می‌فرماید:
زن از مرد آفریده شده و تمام توجهش به سوی مردها معطوف می‌باشد. پس همسرانتان را دوست بدارید.[8]
و نیز از آن حضرت نقل است که فرمود:
هر کس از دوستان ما باشد، به همسرش بیش‌تر اظهار محبت می‌کند.[9]
رسول خدا(ص) می‌فرماید:
هر چه ایمان انسان کامل‌تر باشد، به همسرش بیش‌تر اظهار محبت می‌نماید.[10]
و در جایی دیگر می‌فرماید:
این سخن مرد که به همسرش می‌گوید: واقعاً تو را دوست دارم، هرگز از قلبش خارج نخواهد شد.[11]
امام صادق(ع) می‌فرماید:
از اخلاق پیمبران این است که نسبت به همسرانشان محبت دارند.[12]
گرچه محبت باید از صمیم قلب باشد تا در دل طرف اثر بگذارد؛ ـ زیرا دل‌ها به هم راه دارند ـ ولی به محبت قلبی تنها هم نباید اکتفا کرد، بلکه لازم است آشکارا آن را اظهار نمود. در صورتی می‌توان انتظار نتیجه داشت که آثار محبت در زبان، افعال و رفتار شخص نمایان باشد.
آشکارا و بدون احتیاط به همسرت اظهار عشق و علاقه کن، در حضور و غیاب از وی تعریف کن، اگر به سفر رفتی برایش نامه بنویس و از دوری و هجران ناله سر ده، گاهی برایش هدیه‌ای تهیه کن، اگر دست‌رسی به تلفن داری، گاه‌گاهی از احوالش جویا شو.
و باز ازموضوعاتی که بانوان هرگز آن را فراموش نمی‌نمایند همین عشق‌ها و مهر ورزی‌های واقعی است. برای نمونه به داستان زیر توجه فرمایید:
خانمی به نام ... در حالی که اشک شوق می‌ریخت گفت: در یک شب پاییزی با جوانی ازدواج کردم. مدت‌ها زندگی ما به آرامی می‌گذشت، احساس می‌کردم خوش‌بخت‌ترین زن روی زمین هستم. شش سال در خانه‌ی کوچکی ـ که برایم ترتیب داده بود ـ به سر بردم. تا این که روزی خوش‌بختی‌ام صدبرابر شد؛ یعنی روزی که باردار شده بودم. هنگامی که این خبر را به شوهرم دادم، مرا در آغوش کشید و اشک شوق ریخت. از شوق آن قدر گریست که بدون اغراق چندین بار نزدیک بود نقش بر زمین شود. سپس از خانه بیرون رفت و با پس انداز خود یک گردنبند الماس برایم خرید. هنگامی که آن را به من داد گفت: این گردنبند را به بهترین زن دنیا که تا به حال دیده‌ام تقدیم می‌کنم؛ اما افسوس که طولی نکشید وی در یک حادثه‌ی غم‌انگیز رانندگی کشته شد.[13]
خودآزمایی
1- چگونه بنیان زناشویی استوار می‌شود و خطر جدایی از بین می‌رود؟
2- بزرگ‌ترین رمز همسرداری چیست؟
3- در چه صورتی محبت نتیجه‌بخش خواهد بود؟
پی‌نوشت‌ها
[1]. روم(30) آیه‌ی 21.
[2]. مستدرك الوسائل، ج 2، ص ۵۳۲.
[3]. بحارالأنوار، ج 103، ص ۲۳۵.
[4]. همان، ج ۷۴، ص ۱۸۱.
[5]. روزنامه‌ی اطلاعات، 15 آذر 1350.
[6]. همان، 6 بهمن 1350.
[7]. روم( 30) آیه‌ی 31.
[8]. بحارالأنوار، ج 103، ص 226.
[9]. همان، ص ۲۲۳.
[10]. همان، ص ۲۲۸.
[11]. شافی، ج ۲، ص ۱۳۸.
[12]. بحارالأنوار، ج 103، ص 2۳6.
[13]. روزنامه‌ی اطلاعات، ۶ بهمن ۱۳۶۸.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
آیت الله ابراهیم امینی