آیا حضرت زهرا (س) با ابوبکر بیعت کرد؟

بخش نُهم: نگاهی به چند قضیّه‌ی دیگر

چند نکته‌ی ضروری

در پایان این مجموعه، یادآوری چند نکته ـ به طور اختصار ـ ضروری به نظر می‌رسد.
نکته‌ی اول: فاطمه علیها السلام هرگز با ابوبکر بیعت نکرد و در حالی که از ابوبکر خشمگین بود، از دنیا رفت.[1]
این نکته در کتاب‌های صحاح و دیگر کتاب‌های عامّه، موجود است و ما آن را از عایشه نقل کردیم.
در این‌جا چند پرسش مطرح است:
ـ به نظر شما، آیا فاطمه علیها السلام، بدون شناخت و بیعت با امام زمانش از دنیا رفت؟
ـ آیا می‌توان پذیرفت که فاطمه ـ اویی که علمای اهل سنّت وی را برتر از ابوبکر و عمر می‌دانند ـ به مرگ جاهلیّت از دنیا رفته باشد؟
ـ آیا او که اذیّت کردنش حرام و موجب کفر است، بدون بیعت با امام زمانش از دنیا رفته است؟
چه کسی می‌تواند چنین سخنی را بگوید؟
پس، اگر چنین نیست، امام زمان او کیست؟
نکته‌ی دوم: علی علیه السلام ابوبکر را از درگذشت حضرت زهرا علیها السلام آگاه نساخت؛ لذا، نه ابوبکر و نه هیچ کس دیگر از آن قوم، در نماز بر جنازه‌ی فاطمه علیها السلام حاضر نشدند.
می‌دانید که در آن روزگار خواندن نماز بر میّت، یکی از کارهای خلیفه بوده و با وجود او یا حاکم مدینه، هیچ کسی حق نداشته است بدون اجازه‌ی آن‌ها، بر میّت نماز بخواند.
هنگامی که عبدالله بن مسعود از دنیا رفت، بدون اطّلاع و اجازه‌ی عثمان، او را به خاک سپردند؛ بدین جهت، عثمان مأموری را نزد عمّار فرستاد و او را مورد ضرب و شتم قرار داد؛ نظیر این امر در تاریخ بسیار اتّفاق افتاده است.
بنا بر این، عدم دعوت از ابوبکر برای حضور در نماز حضرت زهرا علیها السلام، نشانه و رمزی حاکی از نپذیرفتن امامت و خلافت اوست.
از این رو، اهل سنّت می‌دانند که نماز نخواندن ابوبکر بر جنازه‌ی شریف حضرت زهرا علیها السلام، دلیل بر عدم خلافت اوست، حدیثی جعل کردند مبنی بر این‌که علی علیه السلام فردی را نزد ابوبکر فرستاد و ابوبکر با عمر و عدّه‌ای از اصحاب آمدند و بر حضرت زهرا علیها السلام نماز خواندند؛ علی علیه السلام نیز در این نماز به ابوبکر اقتدا کرد(!!) و ابوبکر در نماز چهار تکبیر گفت(!!)
اکنون پس از مطالعه‌ی این دروغ‌ها، این متن را نیز ملاحظه کنید:
حافظ ابن حَجَر عسقلانی در شرح حال عبدالله بن محمّد قدامه قدامی مصیصی می‌نویسد: او یکی از ضعفا است که از مالک بن انس، مطالب فاجعه آمیزی را از جعفر بن محمّد نقل کرده است.[2]
آنان در مورد اهل بیت علیهم السلام سخنان ناروایی می‌گویند و روایات بسیاری را از زبان اهل بیت سلام الله علیهم علیه آنان جعل می‌نمایند، از جمله این‌که آن‌ها بیشتر اوقات روایاتی را از زبان امیر مؤمنان و فرزندان ایشان و یا از زبان فرزندش محمّد حنفیّه نقل کرده‌اند که نمونه‌ای از آن‌ها، این روایت است:
جعفر بن محمّد از پدرش محمّد باقر از جدّش نقل می‌کند که:
فاطمه شب هنگام از دنیا رفت. ابوبکر، عمر و گروه بسیاری برای مراسم نماز او حاضر شدند. ابوبکر به علی گفت: جلو برو و نماز بگزار!
علی گفت: نه به خدا سوگند! بر تو که خلیفه‌ی پیامبر خدا هستی پیشی نمی‌گیرم!
ابوبکر جلو ایستاد و نماز خواند و در این نماز چهار تکبیر گفت.[3]
این‌ها از مصیبت‌های امّت ماست، که نه تنها قضایا را به طور واقعی نقل نکرده‌اند؛ بلکه در برابر آن، روایاتی را جعل نموده‌اند.
نکته‌ی سوم: فاطمه علیها السلام وصیت کرد که شبانه دفن شود تا مظلومیّت او در طول تاریخ جاودان بماند. سخنان امیر مؤمنان علیه السلام به هنگام دفن آن حضرت، بسیاری از جوانب تاریخی این مسئله را باز می‌نماید و در بردارنده‌ی حقایق زیادی است. این سخنان، بسیاری از مصائب را بازگو می‌کند؛ آن سان که زیبنده است که هر مؤمنی در این خطبه دقّت و تأمّل کند.[4]
ابن تیمیّه در توجیه وصیّت حضرت زهرا علیها السلام به دفن شبانه، گوید: افراد بسیاری شبانه دفن شدند.
ولی پرواضح است که فاطمه علیها السلام وصیّت کرد که شبانه غسل داده شود و شبانه دفن شود و افرادی که ایشان را مورد آزار قرار دادند، باخبر نشوند.
آری، همان طور که گفتیم، برخی از طرفداران ابوبکر، خبری با مضمون نمازگزاردن ابوبکر بر جنازه‌ی آن حضرت علیها السلام را جعل کرده‌اند؛ ولی خوشبختانه شخصیّتی چون ابن حَجَر عسقلانی، به دروغ بودن آن خبر، تصریح نموده است.[5]

سخن پایانی

آن‌چه در این نوشتار آمد، نگاهی گذرا به قضایایی بود که پس از پیامبر خدا صلّی الله علیه وآله رخ داده. روشن است که به جزئیّات مطالب پرداخته نشد و تفاصیل اقوال و روایات در این قضایا، بیان نشده است.
البتّه در منابع شیعی از طریق اهل بیت علیهم السلام و شیعیان آن‌ها، این قضایا به طور مفصّل بررسی و نقل شده است.
امید است آن‌چه که بیان شد، برای راه‌یابی خردمندان و کاوشگرانی که با دیده‌ی انصاف در پی تحقیق و پژوهش درباره‌ی این قضایا هستند، کافی باشد.
درود خداوند بر پیامبر رحمت، حضرت محمّد مصطفی صلّی الله علیه وآله و خاندان معصوم او باد.

خودآزمایی

1- در آن روزگار خواندن نماز بر میّت، یکی از کارهای چه کسی بود؟
2- نماز نخواندن ابوبکر بر جنازه‌ی شریف حضرت زهرا علیها السلام، دلیل بر چیست؟
3- چرا فاطمه علیها السلام وصیت کرد که شبانه دفن شود؟

پی‌‌نوشت‌ها

[1]ـ ر.ک: مسند احمد: ۱/۶، صحیح بُخاری: ۴/۴۲، السنن الکبری للبیهقی: ۶/۳۰۰، فتح الباری: ۶/۱۳۹، عمدة القاری: ۱۵/۱۹.
[2]ـ لسان المیزان: ۳/۳۳۴.
[3]ـ لسان المیزان: ۳/۳۳۴، الکامل: ۴/۲۵۸، میزان الاعتدال: ۲/۴۸۸.
[4]ـ نهج البلاغه: ۲/۱۸۲.
[5]ـ لسان المیزان: ۳/۳۳۴.
دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
آیت الله سیّدعلی حسینی میلانی