این سورهی مبارکه به جهت نام برتر «أعلی» که در آغاز آن آمده و میفرماید: به نام پروردگار برتر و اعلای خویش تسبیح بگوی، خدائی که آفریدگار و مدبّر جهان است، بدین اسم شریف «أعلی» نامگذاری شده است.
نام دیگر آن «سَبِّح اسمَ رَبِّكَ الأَعْلَى» که سورهی مبارکه با این آیه شریفه آغاز میگردد.
فضائل و خواص
حضرت امام صادق(ع) در حدیثی میفرماید: کسی که سورهی «أعلی» را در نماز واجب یا نافلهی خود بخواند، روز قیامت به او ندا میشود: از هر دری از درهای بهشتی که میخواهی داخل شو.[1]
و نیز حضرت در روایتی میفرماید: شیعهی ما کسی است که در شبهای جمعه در نماز، سورهی «جمعه» و «سَبِّحِ اسمَ رَبِّكَ الأَعْلَى» را بخواند.[2]
چنان که در مضمون حدیثی از حضرتش مروی است: هر مؤمنی از شیعیان ما در نماز عشای شب جمعه سورهی «جمعه» و «سَبِّحِ اسمَ رَبِّكَ الأَعْلَى» و در نماز ظهر جمعه سورهی «جمعه» و سورهی «منافقون» را بخواند و هرگاه چنین کند گویی عمل رسولالله(ص) را انجام داده و پاداش و ثوابش بر خدا بهشت خواهد بود. چنان که در فضائل سورهی مبارکهی «جمعه» گذشت.[3]
و در تفسیر عیّاشی آمده است که ابوحمیصه یکی از یاران حضرت امیر(ع) میگوید: بیست شب پشت سر آن حضرت، نماز خواندم جز سورهی «سَبِّحِ اسمَ رَبِّكَ الأَعْلَى» را در نماز نمیخواند و میفرمود: اگر میدانستید چهبرکاتی در آن است، هر یک از شما در هر روز بیست بار آن را تلاوت میکردید و هر کس آن را بخواند گوئی کُتب و صُحف ابراهیم و موسی(ع) را تلاوت کرده است. [4]
و از مجموعهی روایاتی که در این زمینه رسیده استفاده میشود که این سورهی مبارکه از اهمیّت خاصّی برخوردار است تا آنجا که حضرت امیرالمؤمنین(ع) در حدیثی میفرماید: این سوره محبوب پیامبر اکرم(ص) بوده است.[5] و هنگامی که حضرت تلاوت میکرد: «سَبِّحِ اسمَ رَبِّكَ الأَعْلَى»، میفرمود: «سُبحانَ رَبِّی الاَعلَی»، و حضرت امیر(ع) و اصحاب نیز به همین ترتیب عمل میکردند. [6]
و در خواص آن امام ششم(ع) میفرماید: هر کس در هنگام سفر این سوره را سه بار بخواند به سلامت مراجعت خواهد کرد.[7]
و کسی که آن را بنویسد و به همراه خود داشته باشد حافظهی او زیاد میشود.[8]
و اگر در روز جمعه بعد از نماز آن را بنویسد و همراه خود بدارد به یاری خدا از جمیع آفات و بلیّات محفوظ خواهد بود.[9]
دیگر اثرات ثمربخش و درمانی آن است بر کسی که عارضهی بواسیر یا نفخ شکم یا درد گردن یا گوش داشته باشد، این سورهی مبارکه را بر او بخوانند.[10]