کد مطلب: ۳۲۱۶
تعداد بازدید: ۱۱۱۰۰
تعداد نظرات: ۳ نظر
تاریخ انتشار : ۲۳ بهمن ۱۳۹۸ - ۱۳:۲۱
احکام خمس (پرسش و پاسخ‌های دانشجویی)| ۶
همه مراجع (به جز امام، سیستانی و وحید): حقوق بازنشستگی جزء درآمد  همان سال (بازنشستگی) محسوب می‌شود و اگر چیزی تا آخر سال از آن باقی بماند، خمس دارد.

خمس درآمد و حقوق

 

خمس حقوق بگیران

 
* پرسش 29. آیا به حقوق کارمندان دولت خمس تعلّق می‌گیرد؟
همه مراجع: آری، چنانچه تا سر سال خمسی زیاد بیاید، خمس دارد.[1]
* پرسش 30. من کارمند دولت هستم و هر ماه حقوقم را به حساب جاری‌ام در بانک واریز می‌کنند. دو روز پیش از سر سال خمسی، حقوقم را به بانک ریخته‌اند و من از آن بی‌خبر بوده‌ام و ده روز پس از سال خمسی متوجّه شدم و اگر می‌دانستم آن را در نیازهای زندگی صرف می‌کردم، آیا به آن خمس تعلّق می‌گیرد؟
همه مراجع: به مجرّد واریز شدن به حساب بانکی، خمس تعلّق می‌گیرد؛ هر چند از آن باخبر نبوده باشید.[2]
تبصره. علم و جهل در تعلّق خمس به اموال، تأثیری ندارد.
* پرسش 31. اشخاصی که حقوق بگیر دولت هستند، آیا به مجرّد واریز شدن حقوق در حساب بانکی‌شان، در حالی که قبض نکرده‌اند و سال خمسی آنها برسد، بر آن خمس تعلّق می‌گیرد و یا این که تا قبض نشده، خمس آن واجب نیست؟
همه مراجع: به مجرّد واریز شدن به حساب بانکی، خمس تعلّق می‌گیرد؛ هر چند دریافت نکند.[3]

 

خمس دانشجوی دبیری


* پرسش 32. دانشجوی دبیری هستم. مبلغی به عنوان حقوق دریافت می‌دارم. آیا با گذشتن یک سال، باید خمس مبلغ اضافه را بپردازم یا نه؟
همه مراجع: آری، خمس دارد.[4]
 

خمس درآمد دانشجو


* پرسش 33. آیا به درآمد دانشجویی که تحت تکفّل خانواده است، خمس تعلّق می‌گیرد؟
همه مراجع: چنانچه از درآمد کسب تهیّه شده و یک سال از آن گذشته باشد، خمس دارد.[5]
تبصره. حکم سودهایی مانند هدیه، جایزه و... در بخش خمس هدیه خواهد آمد.
 

خمس بورسیه


* پرسش 34. آیا به پولی که دانشگاه به عنوان بورسیه میدهد، خمس تعلّق می‌گیرد؟
همه مراجع: آری، چنانچه تا سر سال خمسی  زیاد بیاید، خمس دارد.[6]
تبصره. دانشجویان بورسیه‌ی دبیری و غیره کسانی‌اند که چند سالی آموزش می‌بینند و در این مدّت حقوقی از سوی دانشگاه یا وزارتخانه‌ی مربوطه دریافت می‌کنند و تعهد می‌دهند که پس از پایان تحصیلات، در مقابل حقوق دریافت شده، خدمت کنند. این حقوق تفاوتی با سایر درآمدها ندارد؛ از این رو به آن خمس تعلّق می‌گیرد.
 

خمس کمک هزینه


* پرسش 35. آیا به پولی که در مدّت تحصیل دانشگاه به عنوان کمک هزینه دریافت می‌شود، خمس تعلّق می‌گیرد؟
همه مراجع: خیر، خمس ندارد.[7]
تبصره1. کمک هزینه تحصیلی وامی است که در مدّت تحصیل، به دانشجویان پرداخت می‌شود و اقساط آن چند سال بعد، باز پس گرفته می‌شود.
تبصره2. چنانچه کمک هزینه تحصیلی تا پس از پرداخت اقساط آن پس انداز شود، به اصل و سود آن خمس تعلّق می‌گیرد.
تبصره3. به سود حاصل از کمک هزینه تحصیلی، چنانچه تا سر سال خمسی زیاد بیاید، خمس تعلّق می‌گیرد.
 

خمس حق‌الزحمه


* پرسش 36. آیا به حق الزحمه دانشجویی خمس تعلّق می‌گیرد؟
همه مراجع: آری، مبلغی که در مقابل کار و پژوهش دانشگاهی دریافت می‌شود - چنانچه تا سر سال خمسی زیاد بیاید- خمس دارد.[8]
 

خمس بازنشستگی


* پرسش 37. به حقوق بازنشستگی کارمندان، چه زمانی خمس تعلّق می‌گیرد؟
همه مراجع (به جز امام، سیستانی و وحید): حقوق بازنشستگی جزء درآمد  همان سال (بازنشستگی) محسوب می‌شود و اگر چیزی تا آخر سال از آن باقی بماند، خمس دارد.[9]
آیات عظام امام، سیستانی و وحید: چنانچه طبق قرارداد، باید پس از بازنشستگی حقوق را دریافت دارد، جزء درآمد سال محسوب می‌شود و اگر از مخارج سال زیاد آمد، خمس دارد. اما اگر در دوران خدمت مقداری از حقوق شخص کسر شده و بعد از زمان خدمت به او بدهند، فوراً خمس دارد.[10]
 

 خمس حقوق معوقه


* پرسش 38. آیا خمس حقوقی که از سال قبل به تعویق افتاده و در سال جاری شده، فوراً باید پرداخت شود؟
همه مراجع (به جز تبریزی، سیستانی و وحید): خیر، حقوق معوقه جزء درآمد سال دریافت محسوب می‌شود و چنانچه تا سر سال خمسی زیاد بیاید، خمس دارد.[11]
آیة‌الله تبریزی: اگر برای شخص خاص یا شرکت خصوصی کار کرده، باید در همان سال که کار کرده، خمس آن را بدهد و اگر برای دولت اجیر شده، جزء درآمد سال دریافت محسوب می‌شود و چنانچه تا سر سال خمسی زیاد بیاید، خمس دارد.[12]
آیة‌الله سیستانی: آری، باید خمس آن فوراً پرداخته شود.[13]
آیة‌الله وحید: بنابر احتیاط واجب، خمس آن فوراً پرداخته شود.[14]
 

خمس درآمد زن


* پرسش 39. آیا به درآمد زنی که برای خود کسبی داشته و مخارج او را شوهر می‌دهد، خمس تعلّق می‌گیرد؟
همه مراجع: آری، باید خمس آن را بدهد، ولی اگر مقداری از آن را در نیازهای زندگی خرج کرده باشد، تنها باید خمس باقی مانده را بدهد.[15]
 

خمس خانواده شهید

 
* پرسش 40. آیا به حقوق خانواده شهید که از طرف بنیاد شهید پرداخت می‌شود - چنانچه سر سال زیاد بیاید- خمس تعلّق می‌گیرد؟
آیات عظام امام، خامنه‌ای و نوری: خیر، خمس  ندارد.[16]
آیات عظام بهجت، فاضل و مکارم: بنا بر احتیاط واجب خمس دارد.[17]
آیات عظام تبریزی و وحید: چنانچه مقدار آن زیاد و قابل توجّه باشد، خمس دارد.[18]
آیات عظام سیستانی و صافی: آری، خمس دارد.[19]
تبصره 1. حقوق خانواده شهیدان، درآمد نیست و در مقابل کار شمرده نمی‌شود؛ بلکه نوعی هدیه است. از این رو فتوای فقها درباره آن مختلف است.
تبصره 2. به سود حاصل از حقوق خانواده شهیدان - چنانچه تا سر سال خمسی زیاد بیاید- خمس تعلّق می‌گیرد.
تبصره 3. عبارت آیة‌الله نوری چنین است: اگر هدیه محسوب شود، خمس ندارد.

پی‌نوشت‌ها

[1] - توضیح المسائل مراجع، م1752؛ نوری، توضیح المسائل، م1748 و خامنه‌­ای، اجوبه، س995؛ وحید،  توضیح المسائل، م1760.

[2] - خامنه‌­ای، اجوبه، س990؛ دفتر: همه مراجع.

[3] - نوری، استفتاءات، ج1، س273، دفتر: سیستانی، بهجت، مکارم، خامنه‌­ای، امام، تبریزی، صافی، وحید و فاضل.

[4] - توضیح المسائل مراجع، م1752؛ نوری، استفتاءات، ج2، س369؛ خامنه‌­ای،  اجوبه، س995؛ وحید، توضیح المسائل، م1760.

[5] - توضیح المسائل مراجع، م1757؛ نوری، توضیح المسائل، م1753؛ خامنه­‌ای، اجوبه، س996؛ وحید، توضیح المسائل، م1765.

[6] - توضیح المسائل مراجع، م1752؛ نوری، توضیح المسائل، م1748؛ خامنه­‌ای، اجوبه، س995 و وحید، توضیح المسائل، م1760.

[7] - امام، استفتاءات، ج1، س165؛ خامنه­‌ای، اجوبه، س974؛ مکارم، استفتاءات، ج2، س527؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س850، بهجت، توضیح المسائل، م1379؛ نوری، استفتاءات، ج2، س332؛ تبریزی، صراط النجاه، ج1، س1389؛ سیستانی، sistani.org، خمس؛ صافی، جامع الاحکام، ج1، س727؛ دفتر: وحید.

[8] - توضیح المسائل مراجع، م1752؛ نوری، توضیح المسائل، م1748؛ خامنه­‌ای، اجوبه، س995 و وحید، توضیح المسائل، م1760.

[9] - مکارم، توضیح المسائل، م1524، تبریزی، استفتاءات، س899، خامنه­ای، اجوبه، س871؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س864؛ دفتر: بهجت، صافی و نوری.

[10] - امام، استفتاءات، ج1، س130 و134؛ دفتر: سیستانی و وحید.

[11] - امام، استفتاءات،  ج1، س141؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س839؛ صافی، جامع الاحکام، ج1، س622؛ خامنه‌­ای، اجوبه، س898؛ دفتر: نوری، بهجت و مکارم.

[12] - تبریزی، استفتاءات، س867.

[13] - دفتر: سیستانی.

[14] - دفتر: وحید.

[15] - توضیح المسائل مراجع، م1757؛ نوری، توضیح المسائل، م1753؛ العروه الوثقی، ج2، م83؛ خامنه­‌ای، اجوبه، س997؛ دفتر: وحید.

[16] - امام، استفتاءات، ج1، س197؛ خامنه­‌ای، اجوبه، س949؛ نوری، استفتاءات، ج2، س353.

[17] - فاضل، جمع المسائل، ج1، س118؛ بهجت، توضیح المسائل، م1377؛ مکارم، استفتاءات، ج1، س335.   

[18] - تبریزی، توضیح المسائل، م1762؛ وحید، توضیح المسائل، م1761.

[19] - سیستانی، توضیح المسائل، م1723؛ صافی، جامع الاحکام، ج1، س629.

دفتر نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت
سیدمجتبی حسینی
نظرات بینندگان
انتشار یافته: ۳
در انتظار بررسی: ۰
غیر قابل انتشار: ۰
زهرا عزتی
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۲۳:۵۶ - ۱۳۹۹/۱۱/۱۸
0
2
شخصی که لباس زیادی دارد طوری که بعضی از آنها را در طول سال استفاده نمی کند.می تواند مثلا یک پنجم همان لباسها را بعنوان خمس بدهد یا باید حتما پول بدهد؟
رضا
|
Russian Federation
|
۱۷:۳۸ - ۱۴۰۱/۰۲/۱۰
0
3
سلام من درآمد در خونه است اما کم هست میخواستم بدون به همه درآمد ها خمس تعلق می‌گیرد یا باید درآمد باید بالای یه مقدار باشع
محمدحسین
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۰۰:۱۵ - ۱۴۰۲/۰۶/۱۸
1
0
سلام نیروی خدمات شرکتی...... هستم سرپرست مادر و خواهرم هستم هر ماه حقوقم را شصت درصد تا هفتاد درصد جهت مصارف خانه آب برق و غیره میدم کمی پس انداز می‌گذارم کنار جهت درمان و غیره، آیا برای اون پس انداز خمس تعلق می‌گیرد؟
ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر: